چرا برخی افراد رژیم گیاهخواری را برمی گزینند؟

مردم به دلایل مختلف از جمله دلیل اخلاقی ، فلسفی ، مذهبی ، اقتصادی ، فرهنگی و یا بیماری این رژیم را انتخاب می کنند. از دید مذهبی بعضی افراد كشتن حیوانات را گناه می دانند و برخی افراد به دلیل فقر مادی گیاه خوار می شوند. در بین بودائیان و هندوان گیاه خواری بسیار شایع است. گروهی دیگر جهت حفظ سلامتی بدن یا خوش اندام شدن ، این رژیم را برمی گزینند.

شاید مهم ترین دلیل آن تمایل به دریافت غذای سالم تر ، ابراز مخالفت با سوء رفتار با حیوانات اهلی و صدمه زدن به محیط زیست باشد.

بارها و بارها شنیده ایم كه مصرف كمتر گوشت احتمال حمله قلبی را تا 50 درصد كاهش می دهد و رژیم غذایی یک فرد گیاهخوار تا 90 درصد موجب کاهش حمله قلبی می شود.

همچنین رژیم غذایی گیاهی احتمال بیماری های مربوط به اِشرشیا كُلی ( یك باكتری روده ای ) و باكتری هایی را كه اغلب طی بازرسی گوشت از آنها غفلت می شود ، كاهش می دهد. سالانه بسیاری از افراد در اثر مصرف گوشت آلوده بیمار می شوند.

گیاهخواران معتقدند برای تهیه محصولات غذایی ، حیوانات را در بدترین شرایط نگهداری كرده ، آنها را با آهن داغ مارك دار نموده و در نهایت بی رحمی می كشند.

تغدیه نامناسب ، تزریق آنتی بیوتیک های مضر و وادار نمودن آنها به رشد سریع، از دیگر شرایط نگهداری این حیوانات است.

اكنون گیاهخواری بعنوان یك رژیم غذایی بیشتر از گذشته به جوامع راه یافته است. لازم به ذكر است كه رژیم گیاهخواری تنها به خوردن سالاد محدود نمی شود و از تنوع بسیار زیادی برخوردار بوده و از لحاظ كیفیت غذائی نیز اطمینان لازم را به مصرف كننده می دهد.

حال به برخی مواد غذایی که در رژیم غذائی گیاهخواری مصرف می شوند و مواد مغذی موجود در آنها اشاره می کنیم.

مواد مغذی موجود در رژیم گیاهخواری و منابع غذایی آنها:

* آهن :

این عنصر به دو شكل آهن  گوشتی یا هِمی (HEME) و غیر گوشتی یا غیر هِمی (NON–HEME) وجود دارد. آهن گوشت متصل به رنگدانه هِم است و در غذاهای حیوانی مثل گوشت قرمز، ماهی، مرغ ، جگر و... وجود دارد . آهن غیر گوشتی فاقد رنگدانه هِم می باشد و در زرده تخم مرغ، غلات ، هلو ، انجیر ، هویج، حبوبات ، سبزیجات ، میوه‌جات ، سیب‌زمینی و سایر غذاهای گیاهی وجود دارد.

اما نكته مهم این است كه نوع غیر گوشتی كمتر از نوع گوشتی جذب بدن می شود. جذب آهن از غذاهای گیاهی 10-1 درصد و از غذاهای حیوانی 20-10 درصد می باشد. به همین جهت برای افزایش جذب آهن از غذاهای گیاهی ، مصرف همزمان یکی از منابع غذایی ویتامین C مانند آب پرتقال و سایر مرکبات ، سبزیجات دارای برگ تیره ، گل كلم ، گوجه فرنگی و کیوی با غذا به گیاهخواران توصیه می شود.

منابع عمده آهن در رژیم گیاهخواری عبارتند از : باقلای خشك ، اسفناج ، سبزیجات برگ دار ، سبزیجات تیره ، دانه ها ، انواع نان، تخم مرغ ، حبوبات به ویژه عدس و لوبیای قرمز، زردآلو و انجیر ، آجیل و خشکبار  مثل انواع برگه میوه ها ( برگه زردآلو و هلو و ... ).

* روی  :

انواع دانه ها ، نان گندم ، حبوبات ، آجیل  ، تخم مرغ ، عدس ، مخمر آبجو ، سبزیجات، جوانه گندم .

* ویتامین B12  :

محصولات لبنی  ، برخی انواع مخمرهای غذایی و سبزیجات دریایی .

* كلسیم :

كلم ، بروكلی ، كلم پیچ ، محصولات لبنی كم چرب ، شلغم ، كنجد ، مغز بادام ، عصاره سویای غنی شده ، دانه ها ، آجیل ، بنشن ، جوانه ها ، تخمه آفتاب گردان ، میوه های خشک.

* پروتئین :

عدس ، محصولات لبنی كم چرب، دانه ها ، انواع نخود ، آجیل.

در گیاهخواران به ویژه گروه LACTO-OVO VEGETARIAN ( علاوه بر غذاهای گیاهی از شیر و تخم مرغ هم استفاده می کنند ) پروتئین مورد نیاز با مصرف انواع دانه ها مانند دانه كنجد ، تخمه آفتاب گردان، انواع آجیل مثل بادام و بادام زمینی ، حبوبات ها مانند عدس و باقلا ، ماکارونی ، غلاتی مانند گندم ، جو دوسر، ذرت  ، برنج ، چاودار ، انواع تخمه ها و محصولات لبنی تامین می شود.

گیاهخواران باید توجه داشته باشند ، پروتئینی كامل است كه تمام اسید آمینه های ضروری را دارا باشد . در غیر اینصورت كامل نیست و اكثر محصولات گیاهی فاقد پروتئین كامل هستند ، بنابراین باید انواع آنها مصرف شود تا این اسید های آمینه تامین گردد.

* پتاسیم :

بهترین منبع پتاسیم موز  است. گرچه اسفناج و سیب زمینی نیز منابع گیاهی خوبی برای آن هستند.

خوردن غذاهای گیاهی و كم چرب و پرهیز از مصرف چربی ها بویژه چربی های اشباع كه به مقدار زیاد در غذاهای حیوانی یافت می شوند ، سالهاست که توسط متخصصین بهداشت و سلامتی به افراد توصیه می شود.

اما از طرفی هم ، مصرف هر دو نوع گروه مواد غذائی اعم از گیاهی و حیوانی، البته در مقادیر متفاوت ، فواید خاص خود را دارند و توصیه می شوند.

بدین معنی كه مصرف غذاهای گیاهی اعم از سبزیجات ، میوه ها، نان ، حبوبات ، و... در وعده های بیشتر و مصرف غذاهائی با منشا حیوانی از جمله گوشت ، تخم مرغ و... در وعده های كمتر برای تامین مواد مورد نیاز بدن لازم است.

برای مثال گوشت و جگر منبع غنی از آهن هستند و برای كودكان و نوجوانان مفیدند ، اما مصرف آنها باید با دقت نظر و به میزان كافی و نه بیش از اندازه صورت گیرد.

علاوه بر اینكه برای برخی افراد بویژه بزرگسالان و سالمندان، استفاده كمتر از این نوع غذاها و مصرف بیشتر غذاهای حاوی فیبر ، سبزیجات و میوه ها توصیه می شود.

همچنین نقش مصرف غذاهای گیاهی و میوه ها كه محتوی فیبر هستند و كاهش مصرف غذاهای چرب و گوشت قرمز در جلوگیری از انواع سرطان به اثبات رسیده است.

این حقیقت كه گیاهخواری یا افزایش وعده های غذائی گیاهی نسبت به غذاهای حیوانی ، از بروز چاقی، افزایش فشار خون، كلسترول خون و... جلوگیری می كند، نیز بر كسی پوشیده نیست.

اما باید توجه داشت كه رژیم غذائی هر چه محدود تر شود ، كسب همه عناصر مغذی مورد نیاز بدن دشوارتر خواهد شد.

اگر كسی رژیم گیاهخواری را برمی گزیند ، باید دقت زیادی كند که برنامه ریزی مناسبی را اتخاذ نماید. برای مثال گروهی كه لبنیات یا گوشت نمی خورند با بزرگترین خطر تغذیه ای مواجه هستند چرا كه بسیاری عناصر غذائی مهم از جمله انواع ویتامین ها عمدتا یا تقریبا به میزان فراوان در غذاهای حیوانی موجودند.

لذا به این افراد توصیه اكید می شود كه در رژیم غذائی خود از انواع مواد با منشا گیاهی كه در متن بالا از آنها نام برده شد، استفاده كنند.

برخی محققین معتقدند گیاه خواری در صورتی كه كامل و متعادل باشد ، تامین كننده مواد مورد نیاز بدن بوده و رژیم سالمی محسوب می گردد ، اما گروهی دیگر با این نظر مخالف هستند.

به هر حال محققان ، مصرف انواع غذاهای گیاهی را به گیاهخواران توصیه می كنند تا بدین وسیله مواد مورد نیاز بدنشان تامین شود و آنها را از مصرف فقط یك یا چند نوع غذای محدود بر حذر می دارند.

منبع : INTERNET ARTICLES.COM