خصوصيت حکومت جهانی موعود
خصوصیت حکومت جهانی موعود
حكومت جهانى موعود را از دو منظر مىتوان مطالعه كرد:
1. به عنوان آرمانى دور دست كه باید در انتظار تحقق آن باشیم، كه در آن صورت، هیچ تأثیرى در واقعیتهاى موجود جامعه ندارد.
2. به عنوان الگویى واقعى براى سامان بخشى به وضع موجود و هدف معینى كه توان جهت بخشى به حركتهاى اجتماعى ما را دارد، اگر چه تحقق كامل آن در زمان حضرت بقیة الله صورت مىگیرد.
البته ما نباید همه مشخصههاى بیان شده در مورد حكومت مهدى(عج) را فقط ترسیم كننده وضعیت آینده جهان بدانیم، بلكه باید این فرهنگ را در تمام عرصههاى اجتماعى، فرهنگى، سیاسى و اقتصادى، جامعه خود پیاده كنیم و این نوعى الگوپذیرى از قیام عدالتگستر است. براى دستیابى به این مهم به برخى ویژگى‌هایى كه در روایات براى حكومت جهانى امام غایب شمرده شده است، اشاره مىكنیم:
1. ساده زیستى كارگزاران حكومت
عنایت به بعضى از روایات، تصویر بسیار روشنى از شیوه زندگى حكمران سراسر عالم به ما مىدهد. امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:به چه ملاك درباره ظهور قائم، تعجیل مىطلبید؟ به خدا سوگند، او جامه‌ی ضخیم مىپوشد و خوراك خشك و ناگوار مىخورد.1
اصولاً پذیرفتن مسئولیت حكومت مردم تعهد مضاعفى را بر عهده پذیرنده این مسئولیت مىآورد و او را ناچار مىسازد كه زندگانى خویش را با ضعیفترین طبقات اجتماع هماهنگ سازد تا درد آنها را با تمام وجود احساس كرده و همت خویش را صرف بهبود آلام آنها كند. روایت زیر، رسالت سنگین پیشوایان و كارگزاران جامعه عدل اسلامى را به خوبى بیان مىكند:
روزى یكى از یاران امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) عرض كرد: اى امیر مؤمنان! چرا باید تو در این پوشاك زبر تن‌آزار باشى و خوراك ساده میل كنى؟
فرمود: خدا بر پیشوایان دادگر واجب فرموده خود را با مردم ناتوان برابر نهند تا مستمندى، تنگدست را به هیجان نیاورد و به طغیان وا ندارد.2
2. قاطعیت با كارگزاران و ملاطفت با زیردستان
یكى از ویژگىهاى مهم دولت جهانى امام مهدى(عج) سختگیرى و قاطعیت درباره كارگزاران، مجریان امور و برخورد شدید با متخلفان است. در روایت زیر درباره قاطعیت و سازش ناپذیرى حضرت ولى عصر(عج) در مقابل كارگزاران و ملاطفت و مهربانى آن حضرت با بیچارگان و مستمندان چنین آمده است:امام على(علیه‌السلام) بخشنده است، او درباره عُمّال، كارگزاران و مأموران دولت خویش بسیار سختگیر است و با ناتوانان و مستمندان بسیار دل رحم و مهربان.
3. تأمین رفاه اقتصادى مردم
در زمان حكومت امام مهدى(عج)، رفاه اقتصادى و آسایش معیشتى بر تمام بخشها و زوایاى زندگى بشر پرتو مىافكنده و انسانها آسوده خاطر از مشكلات روزمره مىتوانند به سازندگى معنوى خود بپردازند.
امام على(علیه‌السلام) در این باره مىفرماید: بدانید اگر شما از طلوعكننده شرق امام مهدى(عج) پیروى كنید، شما را به آیین پیامبر در آورد ... تا از رنج طلب و ظلم(در راه دستیابى به امور زندگى) آسوده شوید و بار سنگین(زندگى) را از شانههایتان بر زمین نهید.3
4. گسترش عدالت و مساوات
عدالت مهدى آنچنان فراگیر و گسترده است كه حتى به درون خانهها نیز نفوذ كرده و روابط خصوصى افراد خانواده را تحت تأثیر قرار مىدهد، كارى كه از عهده هیچ نظام حقوقى برنمى‌آید. امام صادق (علیه‌السلام) مىفرماید:به خدا سوگند مهدى(عج) عدالتش را تا آخرین زوایاى خانههاى مردم وارد مىكند، همچنان كه سرما و گرما وارد خانه ما مىشود.4
در روایت دیگر از امام باقر(علیه‌السلام) درباره شمول عدالت صاحب الزمان(عج) آمده است: امام قائم(عج) (اموال را) برابر تقسیم مىكند و میان مردم نیكوكار و بدكار به عدالت رفتار مىنماید.5
برگرفته از کتاب سپیده امید، سیدحسین اسحاقى
تنظیم گروه دین و اندیشه تبیان، هدهدی
1. بحارالانوار، ج 52، ص 354.
2. نهج البلاغه، ترجمه سیدجعفر شهیدى، كلام 209، ص241 - 242. به نقل از: موعود، شماره 4، ابراهیم شفیعى سروستانى.
3. بحارالانوار، ج 51، ص 123.
4. همان، ج 52، ص 362.
5. همان، ج 51، ص 29. به نقل از: موعود، شماره چهارم، ص 6 - 10.