مقدمه ای بر جرم و حجم

هدف این دوره درسی معرفی مفهوم چگالی و جرم و حجم به دانش آموزان و انجام فعالیتی با استفاده از دانسته های آن ها درباره این مفاهیم است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مقدمه اي بر جرم و حجم

اهداف:

1- دانش آموزان مفاهيم جرم و حجم را در نوشته اي توصيف خواهند کرد.

2-دانش آموزان با استفاده از ترازو جرم اجسام را محاسبه خواهند کرد.

3- دانش آموزان با استفاده از دلايل علمي دو شي با جرم يکسان را خواهند يافت.

4- دانش آموزان اجسامي با جرم برابر ولي با حجم هاي مختلف را اندازه گيري و ثبت خواهند کرد.

5- دانش آموزان خواهند ديد که اجسام با حجم يکسان جرم متفاوتي دارند.

 

وسايل لازم:

براي آزمايش کلاسي

  1. چهار کيف يا کيسه ي قهوه اي کاغذي بزرگ
  2. مواد با چگالي مختلف به گونه اي که کيسه پر شود (همانند، کتان، کاغذ رشته شده، تعدادي سنگ، قوطي رنگ اجسام فلزي سنگين و ...)
  3. يک آ کواريوم يا يک ظرف تميز پر از آب
  4. يک تکه سنگ پا يا يک چوب پنبه

براي هر گروه از دانش آموزان

  1. يک تکه مربعي کوچک از پشم، يونوليت، کاموا، با اندازه هاي برابر
  2. ترازو

طرح درس

مفاهيم دريافتي:

1- چگالي يک ويژگي است که از نسبت جرم به ماده حجم آن تعيين مي شود.

2- جرم، تعيين کننده ي مقدار ماده ي درون جسم است.

3- حجم، مقدار فضايي است که جسم مي گيرد.

مهارت هاي دريافتي:

  1. 1- دانش آموزان با استفاده از يک تراز جرم را اندازه خواهند گرفت.
  2. 2- دانش آموزان در نوشته هاي خود مفاهيم علمي را توضيح خواهند داد.

فعاليت اول:

ارائه:

1- قبل از درس دو کيسه ي قهوه اي کاغذي را با اجسام سبک همانند يونوليت، کتان و ... پر کنيد و دو کيسه ي قهوه اي ديگر را با مواد سنگين همانند سنگ، قوطي و ... پر کنيد. کيسه ها را ببنديد و روي آن ها شماره اي بنويسيد و ظاهر بيروني آن ها را يکسان کنيد.

 

2- با ورود دانش آموزان به اتاقي که يک آکواريوم پر از آب دارد که يک تکه ي بزرگ سنگ متخلخل يا سنگ پا در آن شناور است از آن ها بخواهيد که توضيح دهند چرا اين سنگ ويژه شناور است و چرا همانند ديگر سنگ ها فرو نمي رود در پايان درس اين موضوع را با عبارات جرم و حجم و چگالي توضيح دهيد.

 

3- چهار کيسه را روي ميز بگذاريد. از دانش آموزان بپرسيد که آيا مي توانند با ديدن بگويند که کدام کيسه سنگين تر است. سپس، از هر گروه بخواهيد که کيسه ها را بلند کنند و آن ها را بر اساس جرم و سنگيني شان بچينند.

با دانش آموزان بحث کنيد که کيسه ها حجم يکساني دارند ولي جرم هاي مختلفي هم دارند و سپس توضيح دهيد که حجم، مقدار فضايي است که ماده مي گيرد.

 

فعاليت دوم:

شبيه سازي:

4- دو قوطي نوشابه يک شکل که يکي را از روغن و ديگري را از آب پر کرده ايد، بالا نگه داريد. از دانش آموزان بپرسيد که آيا جرم اين دو قوطي برابر است: (براي امتحان: اگر دانش آموزان گفتند که چون حجم يکساني دارند، پس سنگيني يکساني هم دارند، بگوييد که آن ها در فعاليت اول، چه ياد گرفته اند؟)

 

5- دو قوطي روغن و آب و يک ترازو به هر گروه بدهيد و بگذاريد که آن ها را وزن کنند. با آن ها بحث کنيد که حجم دو قوطي برابر است ولي جرم هاي متفاوتي دارند. بگذاريد آن ها با يکديگر بحث کنند که چرا جرم ها فرق مي کند.

(آموزگار توجه کند که: ممکن است دانش آموزان به جاي تمرکز روي جرم دو قوطي روي اختلاف ميان ترکيبات آن ها تمرکز کنند. مطمئن شويد که دانش آموزان روي مفهوم جرم، حجم و چگالي متمرکز شده اند.)

 

فعاليت سوم:

8- دانش آموزان حال مي داند که اجسام مي توانند حجم يکسان ولي جرم متفاوت داشته باشند. حال دانش آموزان اجسام با جرم يکسان و حجم متفاوت را خواهند يافت. هر گروه را به يافتن دو جسم هم جرم در اتاق تشويق کنيد. آن ها هيچ دو جسمي را نخواهند يافت. دانش آموزان بايد ديده هاي خود را در برگه ي داده ها بنويسند.

 

9- هنگامي که هر گروه کارش تمام شد بگذاريد که درباره ي اطلاعات و داده هاي به دست آمده اي که در برگه ي داده ي خود نوشته اند صحبت کنند.

با کلاس بحث کنيد که بعضي از اجسام جرم يکساني دارند ولي فضاي کمتري را نسبت به ديگري اشغال مي کنند. بعضي از اجسام نيز حجم يکساني دارند ولي جرم هاي متفاوتي دارند. سپس به رابطه ي بين جرم و حجم اشاره کنيد و بگوييد که ما اين رابطه را چگالي مي ناميم.

 

فعاليت چهارم:

11- به دانش آموزان سه مکعب از مواد مختلف را بدهيد. آن ها بايد چگالي اين مواد را پيش بيني کنند، از کوچک ترين تا بزرگ ترين. سپس بايد پيش بيني هايشان را بنويسند. به آن ها بگوييد که آن ها فردا مي توانند چگالي را محاسبه کنند و جواب هايشان را مقايسه کنند.

 

تکنيک هاي راهنمايي:

  • سوالات ضروري و روشن
  • سنجش و بحث هاي پيوسته
  • رضايت و دريافت خوب دانش آموزان در گروي مسائل زير است:

 

- مراحل کاري کوتاه و بهينه

- دقت کافي

- استفاده از وسائل موجود در فضا

- وقت کافي براي امتحآن ها

 

همکاري دانش آموزان و آموزگار در کارها با هم

براي رشد و بازده و موفقيت هاي فردي بيشتر هدف ها بيان و يادداشت شوند

روابط اجتماعي دانش آموزان در فرآيند يادگيري همگاني به کار مي آيد.

فعاليت هاي گروهي زنجيره اي براي تمرکز بر روي مفاهيم ضروري و مهارت در مراحل متفاوت پيچيدگي، انتزاعي و نامحدود طرح ريزي شده اند.

 

ارزشيابي

1- دانش آموزان با نمره ي امتحاني که درباره ي حجم مي گيرند، ارزيابي مي شوند. موارد ارزيابي همچون داده هاي ثبت شده از اندازه گيري جرم و ميزان کار گروهي آن ها براي انتخاب اجسام هم جرم است.

2- ميزان فهم دانش آموزان از جرم و حجم با نوشته هاي آن ها از فعاليت دوم و حل آن مسئله سنجيده مي شود.

 

مترجم: احسان انصاري

تنظيم: نسرين صادقي

مطالب مرتبط مجموعه :
آخرین مطالب سایت