دستانت را ببوس
دستان خود را ببوس
آيا مي خواهي به خودت کمکي فوري برساني؟ با ديگران بخشنده باش تا ببيني چه احساس بزرگي پيدا مي کني. با گذشت و بخشش زندگي به سطح بالايي از زيبايي صعود مي کند. اين موهبت را به خودت عطا کن و از ارزش واقعي آن شگفت زده شو.
مي‌خواهيم به خير و نيکي برسيم اما ترس به دلمان مي‌آيد که آيا راه درستي را در زندگي انتخاب کرده‌ايم، راهي پر از خير و نيکي و عاقبت به خيري؛ نه فقط در اين دنياي فاني، که در زندگي و حيات ديگري که در انتظارمان است؟! چگونه مي‌توان به جواب رسيد و چه کس مي‌تواند جواب سوال ما را بدهد جز يکتاآفريننده‌اي که از حال ما آگاه است؛ آفريننده‌اي که به ما مي‌گويد: «شما به خير و نيكي نمي‌رسيد مگر آنكه از آنچه دوست مي‌داريد انفاق كنيد و هر چيزي را به هركيفيّتي که انفاق كنيد، خداوند به تحقيق از آن آگاه است» (آل عمران/ 92) و يا در آيه‌اي ديگر از سوره بقره مي‌خوانيم: «کساني که دارايي‌هاي خود را در شب و روز و نهان و آشکارا، انفاق مي‌کنند، پاداش آنان نزد پروردگارشان براي آنان خواهد بود و نه بيمي بر آنان است و نه اندوهگين مي‌شوند.» اما انفاق چيست؟چگونه بايد انفاق کرد و حد و مرز آن کجا است؟ ....
هر کس به اندازه امکانات و توانمندي خويش وظيفه دارد که نقايص موجود در زندگاني افراد را جبران و کمبودهاي آنان را پاسخگو باشد. همان‌گونه که خداوند نيازمند و فقير را با فقر و نداري امتحان مي‌کند، ثروتمندان را نيز اين گونه مي‌آزمايد. کمک به افراد نيازمند اگر همراه با خلوص نيت و به خاطر رضاي پروردگار باشد، داراي تأثيرات بي‌شماري است. برخي از آثار آن در همين جهان مشاهده مي‌شود و برخي از آثار آن در جهان ديگر، به عنوان پاداش‌هاي اخروي، ظاهر مي‌گردد.
در روايات فراواني به برخي از اين آثار اشاره شده است. از جمله پيشگيري از حوادث و مرگ‌هاي ناگهاني و دور شدن بلاها و گرفتاري‌ها.
آثار انفاق بر فرد
• بركت دادن به اموال: قرآن كريم مى‌فرمايد: «مثل كسانى كه اموال خود را در راه خدا انفاق مى‌كنند همانند دانه‌اى است كه هفت خوشه بروياند كه در هر خوشه صد دانه باشد، خداوند براى هركس كه بخواهد [آن را] چند برابر مى‌كند و خدا گشايش‌گر داناست».
• رفع بلا و مرگ بد: رفع بلا، دورى از مرگ سوء و...، از اثرات انفاق است كه در روايات نيز به آن اشاره شده است. امام باقر(ع) مى‌فرمايند: «صدقه 70 بلا و نيز مرگ سوء را از انسان دور مى‌كند چرا كه صاحب صدقه هرگز با مرگ سوء از دنيا نمى‌رود.»
• طول عمر: پيامبر اكرم(ص) مى‌فرمايند: «صدقه و صله‌رحم شهرها را آباد مى‌كند و بر عمرها مى‌افزايد.»
• شفاى بيماري: از ديگر آثار مهم، صدقه و انفاق، شفاى مريض است كه نقش اساسى و مهمى دارد و اثر آن بارها به تجربه رسيده است. حديثى كه به اين مساله تصريح مى‌كند از پيامبر اكرم(ص)، امام صادق(ع)، امام كاظم (ع) و اميرمومنان(ع) نقل شده است. «بيماران خود را به وسيله صدقه درمان كنيد.» و در حديث ديگرى مى‌خوانيم كه مستحب است مريض با دست خود صدقه بدهد.
• رفع فقر: از امام باقر(ع) نقل شده است: «نيكى و صدقه فقر را دور مى‌كند.
• آرامش روحى و روانى: از جمله آثار اعمال نيكو به طور عام و انفاق به طور خاص، رسيدن به آرامش روحى و روانى است كه شامل فرد مى‌شود، درباره نقش انفاق در ايجاد آرامش مى‌توان به اين آيه استشهاد كرد: «كسانى كه اموال خود را در شب و روز و نهان و آشكار انفاق مى‌كنند، پاداش آنان نزد پروردگارشان خواهد بود و نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين مى‌شوند.»
• وسيله تقرب به خدا: قرآن كريم مى‌فرمايد: «گروهى از عرب‌هاى باديه‌نشين، به خدا و رستاخيز ايمان دارند و انفاق خويش و دعاهاى رسول خدا را مايه تقرب به خدا مى‌دانند. آگاه باشيد اينها، مايه تقرب آنهاست، به‌زودى خداوند آنها را در رحمت خود وارد خواهد كرد و به يقين خدا آمرزنده و مهربان است.»
آنچه شايسته بخشنده است
از آنچه براي عطا کننده سزاوار است:1 ـ يکي اين است که عطيه خود را کوچک شمارد تا در نزد خدا بزرگ باشد، که اگر آن را بزرگ شمارد در نزد خدا کوچک خواهد بود. حضرت صادق عليهالسلام فرمود: «دريافتم که نيکي جز با سه خصلت شايسته نخواهد بود: کوچک شمردن آن و پنهان داشتن آن و شتاب کردن در آن. پس اگر آن را کوچک شمري در نزد آن که براي او دادهاي بزرگش داشتهاي، و اگر پنهانش داري به کمالش رساندهاي، و چون در دادنش شتاب کني گوارايش ساختهاي و اگر غير از اين باشد نابودش کردهاي.»
* * *
2 ـ ديگر آن که بهترين و محبوبترين و بي شبههترين مال را بدهد، که خداوند پاک است و جز پاک را نميپذيرد و چيز پست و نا مرغوب را انفاق کردن نسبت به خداي تعالي بي ادبي است، زيرا خوب و مرغوب را براي خود و خانواده خود نگاه داشتن و پست و وا زده را در راه خدا دادن به معني ترجيح غير خدا بر خداست. دليل بزرگي و اهميّت فايده انفاق بهترين و محبوبترين مال و قبح و زشتي انفاق چيز پست و وازده، اين قول خداي تعالي است:«از پاکيزهها و خوبهاي آنچه به دست آوردهايد و آنچه براي شما از زمين بيرون آوردهايم انفاق کنيد و پست آن را که خودتان جز به کراهت و اغماض نميگيريد براي انفاق منظور مکنيد.»
* * *
3 ـ ديگر اينکه سزاوار است که اگر بتواند آن قدر به فقير بدهد که بي نياز گردد، که در خبر آمده است که وقتي به فقير چيزي ميدهي او را بي نياز کن و دست خود را بعد از دادن صدقه ببوس، که اين انفاق نخست در دست خداي تعالي قرار ميگيرد. امير مؤمنان عليهالسلام فرمود: «چون چيزي به سائل دهيد آن که چيزي داده است دست خود را نزديک دهان برد و ببوسد، که خدا صدقات را ميگيرد».
* * *
4 ـ ديگر اينکه از فقير التماس دعا کند، که دعاي فقير در حقّ او مستجاب مي‌شود، چنان که روايت است که حضرت علي بن الحسين عليهالسلام به خادم فرمود: «اندکي دست نگه دار تا دعا کند، که دعاي سائل فقير رد نميشود.» و نيز روايت شده که آن حضرت خادم را ميفرمود که چون به سائل چيزي دهد از او بخواهد که دعاي خير کند.* * *
5 ـ سزاوار است که صدقات را صرف کسي کند که اجر و پاداش بيشتر برد، نظير اهل علم و تقوي، و پارسايان و راست گويان و درست کاران و کاملان در ايمان و تشيّع. رسول خدا صلياللهعليهوآله فرمود: طعام خود را به اهل تقوي بخورانيد» و فرمود: «کسي را به غذاي خود مهمان کن که براي خدا دوستش داري» و ليکن بهتر است از زکات واجب و صدقات، که چرکهاي اموال است، به ايشان ندهد بلکه با هديه و صله ايشان را وسعت دهد.
حوزه- سلامت- آفتاب
گردآوري و تنظيم: کهتري