مزاياي ربات‌هاي جراح

استفاده از ربات‌ها هنگام جراحي موجب افزايش دقت جراح حين عمل مي‌شود. ربات‌ها قادرند بدون لرزش و با دقت بالا برش‌هاي مورد نظر جراح را ايجاد كنند، از جهتي ديگر استفاده از اين ربات‌ها موجب صرفه‌جويي در وقت مي‌شود. از مزاياي اين روش براي بيمار مي‌توان به كاهش دردهاي بعد از عمل، اسكار كمتر، خونريزي كمتر و خطر كمتر عفونت و همچنين كوتاهي دوره بستري در بيمارستان و تسريع دوره بهبودي و بازگشت سريع‌تر به فعاليت روزمره اشاره كرد.

كه از 3 قسمت اصلي تشكيل شده است:

1. ربات اصلي كه دركنار بيمار قرار مي‌گيرد و 4‌‌بازو و يك دوربين اندوسكوپ با قدرت بزرگنمايي بالا دارد كه در خدمت دست و چشم جراح هستند.

2. محلي براي نشستن و كنترل ربات توسط جراح.

3. يك رايانه كه آنچه دوربين مي‌بيند را به تصاوير سه بعدي تبديل مي‌كند.

يكي از مزاياي اين دستگاه اين است كه جراح در وضعيت نشسته و با راحتي بيشتر جراحي را دنبال مي‌كند.

مهندسان دانشگاه دوكا نيز در حال كار روي ربات‌هاي جراحي هستند كه قادرند به دور از اتاق عمل و با كمك يا بدون كمك انسان كار خود را انجام دهند. از اين ربات‌هاي مجهز به هوش مصنوعي مي‌توان براي درمان فضانوردان استفاده كرد. همچنين اين ربات‌ها قادر خواهند بود در ميدان‌هاي جنگ جابه‌جا شوند و هر جا سربازي زخمي يافتند، وي را مداوا كنند. ربات آزمايشي گروه دوكا از فناوري سونوگرافي سه بعدي به همراه يك نرم‌افزار هوش مصنوعي استفاده مي‌كند. سرپرست اين گروه كه استفان اسميت نام دارد، مي‌گويد: «اين ربات مي‌تواند داخل بافت ارگان‌ها را مشاهده كند، در حالي كه تاكنون فقط ظاهر ارگان‌هايي كه در مقابل دوربين قرار مي‌گيرند، قابل مشاهده بودند.»

اين ربات دوربيني دارد كه قادر است 30‌‌تصوير سه بعدي را در ثانيه به پردازنده رايانه ارسال كند. به عنوان مثال هنگام جراحي پروستات، رايانه با كمك تصاوير جمع‌آوري شده، تصاويري سه‌بعدي از پروستات مي‌سازد. سپس اين تصاوير را براي ربات و جراح ارسال مي‌كند. پس از پردازش تصاوير رايانه دستورات لازم را به مغز ربات مي‌فرستد.

دكتر اسميت مي‌گويد: «نكته حائز اهميت اين است كه اين ربات مي‌تواند جراحي را در يك دهم زمان و با دقت 10 برابر نسبت به انسان جراح به پايان برساند.»

بحث جراحي رباتيك به كمك رايانه، پديده نسبتا جديدي در دنياست، اما در عين حال رشد قابل توجهي داشته است و تحقيقات دانشكده‌هاي مهندسي پزشكي دانشگاه‌هاي معتبر دنيا به اين سمت جهت گرفته است. در ايران نيز پروژه‌اي از طرف وزارت صنايع با مضمون هدف‌گذاري و تدوين استراتژي براي حوزه تجهيزات پزشكي در بخش ابزارهاي جراحي توسط دكتر فرزام فرهمند انجام شد. در آ‌ن پروژه، طي مطالعه جامعي درباره ابزار جراحي، حوزه ابزارهاي جراحي و كاربرد رباتيك و سيستم‌هاي رايانه‌اي به عنوان زمينه‌اي براي سوق دادن تحقيقات آتي به آن برگزيده شد. در همين خصوص آزمايشگاهي با عنوان جراحي رباتيك به صورت مشترك بين دانشكده مهندسي مكانيك دانشگاه صنعتي شريف و مركز تحقيقات علوم و فناوري در پزشكي، در محل مركز تحقيقات تاسيس شد. هدف اوليه اين آزمايشگاه بررسي فناوري‌هاي جديد و كاربرد آنها در لوازم و تجهيزات جراحي و معرفي آنها به پزشكان است. البته قدم بعدي طراحي و پياده‌سازي ابزارهاي منتخب خواهد بود.

«روبولنز» يك نگهدارنده دوربين جراحي لاپاراسكوپيك است كه به عنوان اولين محصول كامل اين آزمايشگاه، وارد بخش باليني شده است. چيزي كه اهميت دارد، اين است كه توليد ايده و فكر نبايد متوقف شود و اين افكار بايد عملي شده و مورد آزمايش قرار گيرند تا دستگاهي جديد ساخته و به كار گرفته شود. با توجه به پيشرفت‌هايي كه تاكنون صورت گرفته است، استفاده از ربات‌هاي پيشرفته جراح در اتاق‌هاي عمل داخلي در آينده‌اي نزديك دور از انتظار نخواهد بود.

منبع: جام جم آنلاين ، roboticomology

تنظيم برا يتبيان: سيدخاموشي