همسران ،همکارانی عاشق
همسران ، همکاراني عاشق
لزوم شناخت حقوق و وظايف دو جانبه در خانواده
براي مطالعه ي قسمت قبل اينجا کليد کنيد.
در مقاله ي قبل گفتيم که زن وشوهر بايد به حقوق هم احترام بگذارند . از نمونه هاى بارز مراعات حقوق طرفين ، تقسيم كارهاى خانه و زندگى ميان زن و شوهر است .وقتى بار سنگين خانواده بر دوش دو انسانى است كه با هم زندگى مشترك دارند ، چاره اى جز تقسيم اين بار و كار نيست ، تا نه كارى بر زمين بماند و نه بارها بر دوش يكى سنگينى كند.
اساس حرمت گزارى به حقوق انسان ، شناخت و مراعات حقوق و وظايف است ، نه صرفا شعار به سود حقوق بشر!
همين كه اسلام براى زن ، حق مالكيت و استقلال اقتصادى و انتخاب و... قرار داده است ، نشانه حرمت نهادن به اوست . اينكه شوهر در مقابل همسرش وظايف و تعهداتى دارد ، نشانه ديگرى از اين حق و احترام است .
خانواده اى كه بر شالوده محبت استوار شده باشد ، هر يك از زن و شوهر ، بيش از آنچه كه وظيفه شان است ، كار و تلاش مى كنند ، آن هم عاشقانه و از روى مهر و احساس رضايت و خرسندى .
در حالات و سيره رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) نقل شده است كه آن حضرت حتى در كارهاى خانه ، به همسرانش كمك مى كرد: و يخدم فى مهنة اهله (1) كه اين بالاتر از تقسيم كار است .
آنچه مانع بروز تشنج و تنش در رفتار همسران است ، وجود حد و حريم براى كارها و وظايف هر يك و انتظار و توقع از يكديگر در محدوده ي همان حد و حريم و مراعات آن حدود و حقوق است .
بار كارها را بايد هر دو به دوش بكشند. كارهاى سنگين و خستگى آور و گوناگون خانه ، اگر به دوش يكى بيفتد و ديگرى بى خيال و راحت طلبانه و آسوده خاطر به خواب و تفريح و استراحت و مسافرت هاى خود برسد و غم خانه و فكر مشكلات را نداشته باشد ، ظلمى در حق ديگرى است ، چه زن باشد ، چه شوهر. البته در اين گونه موارد ، اين زنان هستند كه مظلوم خانواده مى شوند و حقشان تباه مى گردد.
اين سخن زيباى پيامبر (صلى الله عليه و آله ) كه من بهترين شما نسبت به همسران خودم هستم . اگر جلوه هاى متعددى داشته باشد ، يكى هم رافت و عطوفت و كمك و تفقد و حق گزارى و قدرشناسى نسبت به زنان است كه حضرت رسول (صلى الله عليه و آله ) هم عملا چنان بوده ، هم به چنين رفتار متعالى و بزرگوارانه اى سفارش مى فرمود و از ستم و اجحاف در حق زنان نهى مى كرد.
رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: ملعون ملعون من ضيع من يعول ؛ (2)
ملعون است ، ملعون است كسى كه فرد مورد تكفل خويش را تباه سازد.
تباه ساختن حق افراد زير دست و تحت تكفل ، كه همسرهم يكى از آنان است ، موجب استحقاق لعنت الهى مى شود.
تقسيم كار و مسئوليت ها نيز بايد با مراعات توان جسمى و ظرفيت وجودى و طاقت فردى باشد و از تحميل تكليفى فوق طاقت بر هر يك از آن دو پرهيز شود.
پايان اين مقاله را حديثى از پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) و سخنى از امام صادق (عليه السلام ) قرار مى دهيم :
مردى خدمت پيامبر خدا (صلى الله عليه و آله ) آمد و در ستايش از اخلاق همسر خود چنين گفت : من زنى دارم كه هرگاه وارد خانه مى شوم از من استقبال مى كند و به پيشوازم مى آيد و هرگاه كه از خانه بيرون مى روم ، مرا بدرقه و مشايعت مى كند. هر گاه مرا اندوهگين و ناراحت مى بيند ، از علت غم و اندوهم مى پرسد. پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) فرمود: اين زن را به بهشت بشارت بده و به او بگو كه تو يكى از كاركنان و كارگزاران خدا هستى و براى هر روز تو، اجر و پاداش هفتاد شهيد است . (3)
در سخنى ارزشمند، امام صادق (عليه السلام ) فرموده است :
مرد در زندگى با همسر خود ، بى نياز از سه چيز نيست :
1- همراهى و هماهنگى با او ، تا به اين وسيله ، موافقت و محبت و دوستى او را جلب كند.
2- رفتار نيك و حسن خلق با همسر و به دست آوردن دل او و با آراستگى و حسن ظاهر و جلوه زيبا در چشم او.
3- توسعه و گشايش در مسايل معيشتى .
زن نيز در زندگى با شوهرش بى نياز از سه چيز نيست ، تا توافق كامل با او پديد آيد:
1- نگهداشتن خود از هر گونه آلودگى و ناپاكى ، تا بدين وسيله دل شوهر به او اطمينان پيدا كند و در حالات خوشايند و ناپسند و خوب و بد ، اطمينانش محفوظ بماند.
2- نگهدارى شايسته از شوهر و مراقبت از او ، تا عواطف او را نسبت به خويش جلب كند و هنگام لغزش از سوى خود ، آن عاطفه او را كمك كند.
3- اظهار عشق و محبت به شوهر و خويش را آراستن و به ظاهري زيبا در آمدن تا در چشم شوهر ، زيبا جلوه كند و محبت افزون گردد. (4)
رعايت اين نكات ، از نظر عاطفى و تحولات روحى در خانواده ، شرايط مناسب ترى را براى برپايى خيمه عفاف پديد مى آورد و ضامن استحكام بنيان خانواده در سايه تعاليم مكتبى است .
پي نوشت ها :
1- بحار الانوار، ج 16، ص 227.
2- وسائل الشيعه ، ج 14، ص 123.
3- بحار الانوار، ج 100، ص 239.
4- ميزان الحكمه ، ج 4، ص 284.
منبع : تلخيص شده از كتاب " الفباى زندگى (آشنايى با اصول و عوامل تحكيم خانواده ) "
نويسنده : جواد محدثى
مقالات مرتبط :