ماسك، از آنفلوانزا جلوگيري ميكند؟
ماسك، از آنفلوانزا جلوگيري ميكند؟
اگر يك آنفلوانزاي شديد و مقاوم شيوع پيدا كند، ماسك‌هاي كاغذي كه در حال حاضر در تمام داروخانه‌ها در دسترس قرار دارند، قادر به حفاظت شما دربرابر ابتلا به اين بيماري نخواهند بود.
اين واقعيت نااميدكننده‌اي است كه محققان آن را اعلام كرده‌اند. در واقع بايد گفت دليل علمي مشخصي پشت اين قضيه وجود ندارد. با اين‌حال، محققان سخت در تلاشند تا پاسخي براي اين پرسش بيابند كه آيا استفاده از ماسك براي پيشگيري از ابتلا به آنفلوانزا مفيد است يا نه؟
كتر مايكل بل، يكي از كارشناسان مركز پيشگيري و كنترل بيماري هاي آمريکا مي‌گويد:«ما نمي‌خواهيم مردم اين ماسك‌ها را از سر بي‌ميلي و براي رفع تكليف استفاده كنند. در واقع توصيه عمومي پرهيز از مواجهه با بيماري است.» اما چنين چيزي عملاً غيرممكن است.
بنابراين مركز پيشگيري و كنترل بيماري ها استفاده از يك ماسك ساده جراحي را در شرايط زير توصيه ميكند:
- در صورتي كه شما كاملاً سالم هستيد و بايد در مكان هاي شلوغ و پر ازدحام رفت و آمد كنيد.
- بيمار هستيد و احتمال مي‌دهيد كه ممكن است با يك فرد سالم، تماس نزديك داشته باشيد مثل اعضاي خانواده.
- شما با فردي زندگي مي‌كنيد كه بيمار است، گرچه بيماري در مراحل اوليه است و شما هم به ناچار بايد بيرون از منزل رفت و آمد داشته باشيد.
اگر هم شما فرد سالمي هستيد كه بايد از يك بيمار پرستاري كنيد، مي‌توانيد از يك ماسك گران‌قيمت كه ضخامت بيشتر و فيلتر قوي تري دارد استفاده كنيد؛ اما به خاطر داشته باشيد ماسك هرگز نمي‌تواند جايگزين مراقبت هاي اوليه براي پيشگيري از ابتلا به آنفلوانزا شود. مراقبت‌هايي نظير شستن دست و پرهيز از تماس با افرادي كه دچار عفونت دستگاه تنفسي هستند.
دكتر جولي گربردينگ، مدير مركز پيشگيري و كنترل بيماري ها مي‌گويد:«نگراني ما بيشتر از بابت افرادي است كه فكر مي‌كنند ماسك يك وسيله جادويي است و مي تواند جلوي انتقال هر نوع بيماري تنفسي را بگيرد. در واقع ماسك مي‌تواند در حفاظت شخصي مؤثر باشد، اما اتكاي صرف به آن، اشتباه است.»
نگاهي به پديده جهش ويروس
امكان بروز همه‌گيري آنفلوانزا حتي در سطح جهان چندان دور از ذهن نيست؛ چرا كه ويروس ايجاد‌كننده اين بيماري به‌راحتي جهش پيدا ميكند. به‌دنبال اين جهش، ويروس داراي ويژگي‌هايي مي‌شود كه قبلاًَ انسان‌ها آن را تجربه نكرده‌اند.
دانشمندان نمي‌توانند پيش‌بيني كنند كه چه زماني همه گيري جهاني بعدي آنفلوانزا از راه خواهد رسيد. با اين وجود، نگراني‌ها با توجه به ظهور و گسترش آنفلوانزاي مرغي در آسيا در حال افزايش است.
تهيه واكسن براي نوع جديد ويروس آنفلوانزا به چند ماه زمان نياز دارد. بنابراين تا زمان آماده شدن واكسن، براي پيشگيري از بيمار شدن رعايت همان نكات ساده كنترل عفونت، بايد در دستور كار جوامع مختلف قرار گيرد.
در توصيه‌هاي مركز پيشگيري و كنترل بيماري ها روي دو نكته بيش از بقيه تأكيد شده است:
1- پرهيز از حضور در مكان‌هاي شلوغ و پرجمعيت.
2- پرهيز از تماس نزديك با افراد بيمار به جز در شرايطي كه بايد از يك بيمار پرستاري كنيد.
آنفلوانزا به راحتي در فاصله حدوداًَ 2 متري از فرد بيمار به فرد سالم قابل انتقال است. متأسفانه طبيعت آنفلوانزا اين گونه است كه فرد در ابتداي بيماري اصلاًَ نمي‌داند كه بيمار شده و تا قبل از شروع علايم آنفلوانزا، يعني بدن درد بدن و عطسه و سرفه همچنان از خانه بيرون مي‌رود و در تماس نزديك با افراد سالم قرار مي‌گيرد.
اما چرا استفاده از ماسك در فهرست مركز پيشگيري و كنترل بيماري ها قرار ندارد؟
دكتر گربردينگ پاسخ مي‌دهد:«ماسك مي‌تواند جلوي برخي ذرات معلق حاوي ويروس كه به واسطه عطسه و سرفه ايجاد مي‌شود را بگيرد.
اما اينكه قطرات معلق بزرگ حاوي ويروس يا قطرات كوچك كداميك خطرناك ترند، چندان واضح نيست.
به علاوه ماسك‌هاي ساده جراحي فقط قطرات معلق بزرگ را فيلتر مي‌كنند و ماسك‌هايي كه فيلترهاي قوي دارند، در دسترس همه قرار ندارند.»
به‌علاوه يكي از نگراني‌هاي مركز پيشگيري و كنترل بيماري ها، القاي حس اعتماد به نفس و امنيت كاذب به مردم است، يعني مردم به اشتباه فکر کنند که با زدن ماسک ديگر بيمار نخواهند شد يا کسي را بيمار نخواهند کرد؛ مثلاً يک بيمار به واسطه يك ماسك معمولي كه درست هم روي صورتش قرار داده، به‌جاي اينكه در خانه استراحت كند، سر از ايستگاه مترو در مي‌آورد!
توجه به اين نكته ضروري است كه آنفلوانزا صرفاً از راه هوا منتقل نمي‌شود. فرض كنيد بيمار هنگام عطسه يا سرفه دستش را جلوي دهان و بيني مي گيرد، بعد با همان دست دستگيره در يا ميله اتوبوس را لمس ميكند. حال اگر شما آن دستگيره يا ميله را لمس كرده و سپس دست خود را به دهان يا بيني تان بزنيد، در معرض همان عامل بيماري زا قرار گرفته ايد. به‌نظر مي‌رسد توصيه‌هاي مركز پيشگيري و كنترل بيماري ها با توجه به تحقيقات جديدتر در زمينه استفاده از ماسك، تغيير خواهد كرد.
دكتر بل پيشنهاد ميكند:«اينكه فردي از داشتن چند عدد ماسك در منزل احساس راحتي خيال ميكند، اصلاَ قضيه غيرمنطقي نيست، به‌شرطي كه از آنها به شكل صحيح و به جا استفاده كند.»
ترجمه: عليرضا آشوري
CNN- 20 منبع: دسامبر 2007
* مطالب مرتبط:
مورد جديد آنفلوآنزاي پرندگان در ترکيه
آنفلوآنزاي پرندگان چه کساني را تهديد مي کند
ويروس آنفلوآنزا در برکه‌هاي يخ‌زده هم زنده مي‌ماند
براي درمان و مقابله با آنفلوآنزا چه بايد بكنيم؟
سرماخوردگي، آنفلوآنزا يا آلرژي؟