نسخه قرآن برای برچیدن ربا از جامعه

خداوند در آیه ۲۷۷ سوره مبارکه بقره به پاداش مؤمنان و نیکوکاران اشاره کرده و می‌فرماید: کسانی که نماز برپا می‌دارند و ذکات می‌دهند نه ترسی بر آنها است و نه غمگین می‌شوند. با نگاهی به تفسیر این آیه در می‌یابیم راه برچیده شدن ربا در جامعه، توجّه به ایمان و عمل صالح و احیاى نماز و زکات است.

متن آیه

إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الْصَّلِحَتِ وَأَقَامُواْ الْصَّلَو ةَ وَ ءَاتَوُاْ الْزَّکَوةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَاهُمْ یَحْزَنُونَ‏

ترجمه

همانا کسانى که ایمان آورده و کارهاى نیکو انجام داده‌‏اند و نماز برپا داشته و زکات پرداخته‏‌اند، پاداششان نزد پروردگارشان (محفوظ) است و نه ترسى بر آنهاست و نه غمگین مى‏‌شوند.

نکته‌ها

این آیه، برابر رباخواران که «کفّار اثیم» هستند، سیماى مؤمنان را ترسیم مى‏‌کند که عمل صالح انجام داده و نماز را بر پاى مى‏‌دارند و زکات پرداخت مى‏‌کنند. تا اشاره به این باشد که زمینه‏ برچیده شدن ربا در جامعه، توجّه به ایمان و عمل صالح و احیاى نماز و زکات است.

مردم چهار گروهند

1- گروهى ایمان آورده و عمل صالح انجام مى‏‌دهند که اینان «مؤمنانند».

2- گروهى، نه ایمان آورده و نه کار شایسته انجام مى‏‌دهند که اینان «کافرانند».

3- گروهى ایمان دارند، ولى عمل صالح ندارند که اینان «فاسقانند».

4- گروهى ایمان ندارند، ولى اظهار ایمان مى‏‌کنند و در ظاهر کار نیک انجام مى‏‌دهند که اینان «منافقانند».

اگر رباخواران از خدا و مردم بریده‏‌اند، امّا در مقابل، کسانى هستند که اهل ایمان و عمل صالح بوده و از طریق نماز، با خداوند مرتبط هستند و با پرداخت زکات با مردم پیوند دارند.

پیام‌ها

اسلام در کنار مسائل عبادى و فردى، به مسائل اقتصادى و مردمى نیز توجّه دارد. نماز و زکات در کنار هم مطرحند. «اقاموا الصلوة و اتوا الزکاة»

ذکر نماز و زکات بعد از عمل صالح، نشانه آن است که در میان کارهاى شایسته حساب این دو جداست. «عملوا الصالحات و اقاموا الصلوة و اتوا الزکاة»

تشویق نیکوکاران بدنبال تهدید بدکاران، یک اصل تربیتى است. «لهم اجرهم عند ربّهم»

هوشمند کسى است که در محاسبات، تنها به موجودى امروز که در دست دارد ننگرد، بلکه به آینده و ذخیره‏‌هایى که نزد خداوند است توجّه داشته باشد. «عند ربّهم»

پروردگار، به مؤمنانى که اهل عمل صالح و نماز و زکاتند، نظر ویژه‏‌اى دارد. کلمه «ربّهم» اشاره به لطف خاصّ اوست.

وعده‏‌هاى الهى، انگیزه‏ عمل صالح است. «لهم اجرهم عند ربّهم»

امنیّت و آرامش واقعى، در سایه‏ ایمان و عمل صالح و پیوند با خدا و مردم است. «لاخوف علیهم و لا هم یحزنون»

عوامل آرامش، ایمان، عمل صالح، نماز و زکات است. «امنوا و عملوا الصالحات و اقاموا الصلوة و اتوا الزکوة... لاخوف علیهم ولا هم یحزنون»

تفسیر نور

---

منبع: خبرگزاری فارس