بهره گیری از اصل اختصار
لفظ به منزله کالبد و معنا به منزله روحی است که در آن دمیده می شود، زمانی از جمع بین آن دو موجودی سازوار پدیدار می گردد که تناسب کامل بین آنها برقرار باشد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ :
شنبه 1396/10/30 ساعت 14:04
۱. هرگاه لفظ با معنا برابر باشد مساوات است.
۲. هرگاه لفظ بیشتر از معنا باشد حشو است.
۳. هرگاه معنا بیشتر از لفظ باشد ایجاز است و ایجاز در صورتی که به رسایی معنا صدمه ای وارد نسازد جزء محسنات بدیعیه به شمار می رود.
در میان سه حالت مزبور ایجاز در مرتبه ای برتر قرار داشته و باعث امتیاز ویژه گفتار می شود.
قرآن کریم با رعایت این اصل در سرتاسر آیات خود از اصل ایجاز و اختصار بهره برده است، استاد معرفت اختصار را یکی از ویژگی های بیانی قرآن دانسته می نویسند:
«ویژگی سوم از ویژگی های بیانی قرآن آن است که انبوهی گران از مطالب و مسایل گوناگون را در کوتاه ترین عبارت ها و گزیده ترین کلمات بیان می کند، به گونه ای که چه بسا مطالب و محتوا چندین برابر واژه ها و عبارت ها است، قرآن مالامال از این امر است.» [1]
آیات کوتاه «وَمَا جَعَلَ عَلَیکمْ فِی الدِّینِ مِنْ حَرَجٍ» [2] و «لَن یجْعَلَ اللّهُ لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا» [3]
از نمونه های روشن مدعا می باشند، زیرا دهها حکم و نظرگاه فقهی، اخلاقی و اجتماعی از آیات فوق در نظام فردی و اجتماعی قابل برداشت می باشد.
ــــــــــــــــ
پی نوشت ها:
[1] التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج 1، ص 108
[2] حج/ 78
[3] نساء/ 141.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی حوزه
مطالب مرتبط مجموعه :
آخرین مطالب سایت