مارماهی برقی
مارماهی برقی
مارماهی برقی غیر عادیترین گونه ماهی هاست. این ماهی قادر است شوکهای الکتریکی قوی تا 600 ولت تولید کند و از آن برای شکار و دفاع از خود استفاده کند. این ماهی در طبقه خود (طبقه مارماهیهای الکتریکی آمریکای جنوبی) به عنوان یک شکارچی درجه یک شناخته شدهاست بطوریکه هیچ جانور دیگری جرات ندارد که برای خوردن این نوع ماهی خطر مرگ بهوسیله جریان برق را به جان بخرد.
مار ماهی الکتریکی را میتوان در حوضه رود آمازون و رود ارینوکو و همچنین نواحی اطراف آنها یافت. طول این ماهیها به 5/2 متر و وزن آنها به 20 کیلوگرم میرسد، البته طول اکثر این ماهیها از یک متر تجاوز نمیکند. این گونه ماهیها بدن دراز و کشیده استوانه مانندی دارند که با تعدادی پولک پوشیده شده، سر آنها تخت و رنگ بدنشان سبز مایل به خاکستری است که هر چه به قسمتهای زیرین بدن نزدیک میشود به زردی میگراید. همانطور که از توصیفات بر میآید این گونه ماهیها ظاهر زیبایی ندارند.
مارماهی الکتریکی ترجیح میدهند که در کف گل آلود آبهای آرام زندگی کنند. این ماهیها هوا تنفس میکنند و برای اینکار حدودا هر 10 دقیقه یکبار به سطح آب میآیند و پس از بلعیدن هوا دوباره به کف رودخانه باز میگردند.
مارماهی برقی چگونه برق تولید می کند؟
این حیوان در دو طرف بدنش دارای زائده هایی به شکل پاروهای کوچک و یا صفحات نازک برای شناکردن است که درون زائده ها مایعی وجود دارد.
در داخل باتری، صفحات الکتریکی از فلزات ساخته می شوند. در مارماهی، این صفحات از بخش زنده ی بدنش از چیزی مثل ماهیچه ساخته شده است.
برای تهیه ی یک جریان برق قوی، چندین باتری را بوسیله ی یک قطعه سیم مسی با هم مربوط می سازند. بخش برقی بدن مارماهی هم به همین ترتیب ساخته شده است! رشته ای از سلول های جاندار که اعصاب نامیده می شوند، همان کار سیم مسی را در بدن مارماهی انجام می دهند.
مارماهی می تواند یک جریان پیوسته ی برق در طول بدنش، از سر تا دُم و دُم تا سر، در داخل آب ایجاد کند. این جریان بقدری می تواند قوی باشد که یک انسان را نقش زمین کند.
پاره ای از دانشمندان توانستند با جریان برق مارماهی لامپی را روشن کنند.
البته مارماهی برقی نام درستی برای این موجود نیست. هرچند که این حیوان شباهت زیادی به حیوانات خانواده ی مارماهی دارد، ولی از جهات دیگری بسیار شبیه ماهی است.
از طرف دیگر، برخلاف ماهی، برای تنفس آبشش ندارد. مارماهی برای تنفس به سطح آب می آید و مقدار مورد احتیاج هوا را تنفس می کند.
فرآوری:نعیمه درویشی
بخش کودک و نوجوان تبیان
منابع:کتاب آیا، چرا، چگونه؛انجمن علمی علوم جانوری همدان