دیکته ، کابوس والدین

با کمی دقت متوجه می شویم که کودک صداهای نزدیک یا شبیه به هم را نمی تواند به درستی تشخیص دهد. نکته اینجاست که اگر کودکی با این مشکل روبرو باشد، اولا در سال های مدرسه و تحصیل مخصوصا در املا نویسی بروز می کند، ثانیا برای رفع این مشکل مدتی زمان می برد تا کودکان با تمرین های مناسب بتوانند حساسیت شنیداری خود را به قدر مطلوب تقویت کنند.

دوره کودکی یعنی شش سال نخست زندگی کودکان، دوره ای طلایی برای رشد توانمندی و مهارت های کودک می باشد. در بیشتر خانواده ها این دوران زمانی است که والدین مجذوب شیرین کاری های کودکشان می شوند و مشتاقانه روند رشد و کسب توانایی های او را پیگیری می کنند.این کار شبیه به این است که دانه ای را که سر از خاک بیرون آورده، به نظاره بنشینیم و رشدش را دنبال کنیم تا مرحله به مرحله بزرگ و بزرگتر شود، اما از آنجا که اصول صحیح پرورش و رشد گیاه را ندانسته ممکن است میوه اش آن گونه که ما فکر می کردیم شیرین و دلچسب نباشد. اما اگر با روش های علمی و صحیح در حین رشد گیاه، مراقبت ها و تمهیدات مربوط به آن را انجام دهیم یقینا نتیجه ای مطلوب عایدمان می شود. به همین علت است که بیشتر والدین در ذهنشان آرزوهای بزرگی  را برای کودکان خود در سر دارند و تلاش می کنند تا اگر خودشان به جایی نرسیده اند در مسایل علمی، هنری، ورزشی و... موفقیتی نداشته اند حداقل فرزندشان فرد موفقی باشد. اما چرا چنین نمی شود و یا تعداد معدودی موفق می شوند؟

یکی از جواب های این سوال این است که والدین باید با اصول صحیح علمی و بطور فعال کودک را یاری دهند تا بتواند مسیر رشد و حرکت بسوی موفقیت را به درستی ادامه دهد. مثلا با انجام بازی های هدفدار نه تنها ارتباط بهتری با کودکان برقرار می کنیم، بلکه به آنها کمک می کنیم تا استعداد و توانایی های خود را شکوفا سازند و ضعف و مشکلات احتمالی خود را برطرف سازند .برای مثال کودکی که به والدین خود وابسته است در همان روذهای اول ورود به مدرسه بی قراری نشان می دهد و از مدرسه رفتن امتناع می کند و مشکلات متعددی را برای خود و خانواده اش فراهم می آورد تا جایی که اگر با زور او را به مدرسه ببرند، نشانه هایی از بیماری جسمی از خود بروز می دهد تا بلکه کنار والدینش بماند. اما والدین آگاه با انجام بازی و برخی تمرینها این مشکل را از قبل شناسایی کرده و آن را رفع می کنند.  

در اینجا تعدادی بازی ساده که می تواند منجر به تقویت حساسیت شنیداری کودکان گردد، ارائه می کنیم.

تمرین1: تشخیص و تفکیک صداها

برای انجام این تمرین برخی از وسایل مانند لیوان، بشقاب، قاشق،سکه و ... را در مقابل کودک بگذارید، سپس چشمانش را با پارچه ای نرم ببندید و بگویید در این بازی باید سعی کنی صدای هر چیزی را که می شنوی تشخیص بدهی.قبل از آن خودتان این کار را انجام دهید تا او یاد بگیرد.در این بازی  کارهایی مثل: سکه را روی میز یا موزائیک می اندازیم، صدای خاصی دارد. ویا وقتی قاشق را به لیوان می زنیم صدای خاصی تولید می کند، سپس از کودک می خواهیم که این صداها را تشخیص دهد.

تمرین 2: تشخیص صدای جانوران

هر حیوانی صدایی دارد. در این تمرین باید شکل 10 تا 15 حیوان را از کتاب جدا کنید و سپس از کودک بخواهید تشخیص بدهد صدایی که شما تولید می کنید مربوط به کدام حیوان است. برای انجام تمرینات حساسیت شنیداری بهتر است برخی از تمرینات را با صدای معمولی و بعضی را با صدای آهسته انجام دهید.

تمرین 3: تشخیص صداهای نزدیک به هم

چهار لیوان شبیه به هم را روی میز قرار دهید سپس داخل هر کدام به ترتیب کم تا زیاد آب پر کنید و بایک قاشق چای خوری به لیوان ها ضربه آرام بزنید، صدای هر کدام با دیگری متفاوت است . حالا از کودک بخواهید تا با ضربه زدن به لیوان ها خودش متوجه تغییرات شود. سپس از او بخواهید که روی چشمش را بگیرد و به یک صدا گوش دهد و تشخیص دهد که شما به کدام لیوان ضربه می زنید. اگر متوجه شدید که این بازی برای کودک کمی دشوار است ، ابتدا با دو لیوان شروع کنید و پس از چند بار موفقیت تعداد لیوان ها را افزایش دهید.

تمرین 4: تشخیص صدا های محیطی

زمانی که در خانه هستیم اگر چشم هایمان را ببندیم و کمی دقت کنیم شاید صداهای متفاوتی را بشنویم: از جمله تیک تاک ساعت، صدای موتور یخچال، صدای چک چک آب، صدای فن یا کولرو خیلی از صداهای داخل و خارج خانه. از کودک بخواهید چشمانش را ببندد و نام چهار صدایی را که می شنود بگوید. حالا پنجره را باز کنید و از او بخواهید صداهایی را که از محیط کوچه و خیابان می شود را بگوید. این کار را در جاهای مختلف می توان انجام داد.

تمرین 5: تشخیص صداهای آرام

یرای این کار نیاز به استفاده از تلفن یا آیفن منزل دارید. از کودک بخواهید گوشی را روی گوش راستش بگذارد و شما از پشت تلفن یا آیفن به آرامی نام سه حیوان یا رنگ و یا وسیله ای را بگویید. کودک باید تشخیص دهد شما چه چیزهایی گفته اید. این کار را با گوش چپ و راست به طور یکسان انجام دهید. می توانید اسم 10 حیوان را به فاصله چند ثانیه از هم روی نوار ضبط کنید و سپس در محیطی آرام از کودک بخواهید به صدای بسیار آرام ضبط از فاصله 2 یا 3 متری گوش دهد و تشخیص دهد نام چه حیوانی برده شد. صدای ضبط را می توانید هر دفعه کمتر کنید تا دقت کودک در تشخیص آنها افزایش یابد.

تمرین 6: داستان های در گوشی

شب ها وقتی می خواهید برای کودکتان قصه ایی بگویید تا بخوابد، بهتر است برایش داستان های در گوشی بگویید. در کنار کودک دراز بکشید و به آرامی در کنار گوش او داستانی بگویید. داستان را در هر دو گوش کودک بگویید و از گفتن داستان در یک گوش پرهیز کنید. زیرا باعث می شود حساسیت و دقت یک گوش افزایش یابد.