چقدر شیر بنوشیم؟

یکی از سوال‌هایی که ممکن است برای خیلی از خوانندگان پیش بیاید این است که حداکثر مصرف شیر در روز چند لیوان است؟ آیا کسی اجازه دارد که هر روز به جای آب هم شیر بنوشد یا نه؟

دیده‌ایم افرادی را که به دلیل حرفه‌ای (ورزشکاران یا دست اندر کاران رشته تربیت بدنی) که دارند بیش از هر ماده غذایی به شیر، بها می‌دهند، گاهی گوشت نمی‌خورند اما بطری بطری شیر را خالی می‌کنند.

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که هر یک لیوان شیر، حدود 250 تا 300 میلی‌گرم، کلسیم دارد و نیاز افراد به کلسیم از 1 سالگی به بعد حداکثر 5/2 گرم است که این میزان برابر با مصرف 6 تا 10 واحد شیر و لبنیات در روز است.

حالا اگر کسی روزی 1 لیتر (4 لیوان) شیر همراه مقداری ماست، دوغ، پنیر و کشک بخورد، مشکلاتی برایش به وجود می‌آید. ضمن این که در جامعه‌ی ما کمتر کسی پیدا می‌شود که بیشتر از 10 واحد لبنیات در طول روز مصرف کند!

اما نکته مهم در مورد مصرف شیر و لبنیات و دریافت کلسیم این است که در بدن ما همیشه باید تعادلی بین دریافت کلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیم برقرار باشد. به عبارت ساده‌تر اگر افراد در طول روز به اندازه کافی میوه و سبزی مصرف نکنند و پتاسیم و منیزیم لازم را به بدنشان نرسانند و از طرف دیگر، مدام شیر و لبنیات بخورند و دریافت کلسیم‌شان بالا برود، خطر به هم خوردن نسبت در مایع فضای بین سلولی‌شان به وجود می‌آید و در نتیجه دچار گرفتگی عضلانی می‌شوند.

این مشکل به خصوص بیشتر برای ورزشکاران پیش می‌آید و آن‌ها نمی‌دانند که باید به متخصص تغذیه مراجعه کنند و تعادلی بین دریافت کلسیم، پتاسیم و منیزیم‌شان با مصرف میوه، سبزی و لبنیات کافی به وجود بیاورند.

***

حالا اگر این اتفاق برعکس بیفتد و دریافت منیزیم و پتاسیم روزانه یک فرد از طریق خوردن میوه‌ها و سبزیجات فراوان بالا برود و او در طول روز به اندازه کافی هم شیر یا سایر لبنیات را مصرف نکند تا کلسیم کافی به بدنش برساند، مشکل دیگری پیش می‌آید. در این صورت، ممکن است که فرد دچار تشنج بشود و نداند که این تشنج از کجا آمده است!

اگر افراد در طول روز به اندازه کافی میوه و سبزی مصرف نکنند و پتاسیم و منیزیم لازم را به بدنشان نرسانند و از طرف دیگر، مدام شیر و لبنیات بخورند و دریافت کلسیم‌شان بالا برود، خطر به هم خوردن نسبت در مایع فضای بین سلولی‌شان به وجود می‌آید و در نتیجه دچار گرفتگی عضلانی می‌شوند

با تمام این تفاسیر، با توجه به سرانه مصرف بسیار پایین شیر و لبنیات در کشورمان، به نظر نمی‌رسد که مشکلات اضافه دریافت کلسیم از طریق مصرف این گروه غذایی در بین مردم ما وجود داشته باشد و چون شیر مانند نان، قوت لایموت مردم محسوب نمی‌شود، قطعاً با برداشتن یارانه آن، نتایج فاجعه‌باری در کشورمان در اثر کمبود مصرف شیر و لبنیات رخ خواهد داد.

بنابراین امیدواریم مسوولین به این مهم توجه ویژه داشته تا گروه‌های آسیب پذیر نظیر کودکان، نوجوانان و خانم‌های باردار و شیرده کم‌ترین اثر منفی را به خاطر کم مصرف کردن شیر ببینند.