پیشوازهای ولادت حضرت علی اکبر علیه السلام و روز جوان

علی‌اکبر فرزند امام حسین(ع) و لیلی بنت ابی‌مرة است. او در زمان خلافت عثمان (خلافت: ۲۳ یا ۲۴-۳۵ق) به دنیا آمد. تاریخ دقیق تولد علی‌اکبر مشخص نیست؛ با این حال در مقتل مقرم، تاریخ تولد او یازدهم شعبان سال ۳۳ هجری ذکر شده است. از این‌ رو در تقویم جمهوری اسلامی ایران نیز، ۱۱ شعبان به عنوان روز ولادتش، روز جوان نامگذاری شده است. سن او در هنگام شهادت، ۱۸، ۲۳ و ۲۵ نقل شده است. برخی محققان سن او را ۲۵ و بعضی ۲۸ سال دانسته‌اند. در مقتل مقرم سن علی اکبر ۲۷ سال ذکر شده است.
کنیه‌اش ابوالحسن است. بیشتر منابع قدیمی او را علی‌اکبر نام نهاده‌اند؛ تا از برادرش امام سجاد(ع)، متمایز شود؛ اما برخی همچون شیخ مفید و فضل بن حسن طبرسی لقبش را اصغر گفته و اکبر را لقب امام سجاد(ع) دانسته‌اند. برخی از نسب‌شناسان و تاریخ‌دانان، علی‌اکبر را بزرگترین فرزند امام حسین(ع) دانسته‌اند.

امام حسین(ع)، علی‌اکبر را شبیه‌ترین مردم به رسول خدا(ص) از نظر قیافه ظاهری، اخلاق و سخن گفتن معرفی کرده و از او نقل شده هنگامی که ما مشتاق دیدن پیامبر(ص) می‌شدیم، به چهره علی‌اکبر نگاه می‌کردیم. همچنین گفته شده معاویة بن ابی‌سفیان، علی‌اکبر را شایسته‌ترین فرد برای حکومت می‌دانست؛ چرا که جدش، رسول خدا است و شجاعت بنی‌هاشم، سخاوت بنی‌امیه و زیبایی ثقیف را هم دارد.
در زیارت عاشورا پس از سلام بر امام حسین(ع) و قبل از سلام به اصحاب آن حضرت، سلام جداگانه‌ای نیز به علی بن حسین داده شده است. برخی احتمال داده‌اند که منظور از علی بن حسین در این سلام، علی‌اکبر است.