آموزش قرآن به زبان اشاره در آلمان

مؤسسه بینا‌فرهنگی برای مشارکت معلولان (III e.V)، به منظور گسترش مشارکت اجتماعی و آموزش مذهبی مسلمانان معلول در جامعه آلمان شکل گرفته است. این انجمن توسط گروهی از مسلمانان جوان شکل گرفته که می‌خواهند در حوزه مشارکت اجتماعی نقش مثبتی داشته باشند. این گروه قصد دارند تا از طریق گسترش آگاهی و فعالیت همه مسلمانان در جامعه آلمان، با چهره تحریف‌شده اسلام در این کشور مقابله کنند. یاسمین باش، سخنگوی این مؤسسه در ارتباط با ضرورت فعالیت مسلمانان معلول و مشارکت همه مسلمانان در جامعه آلمان با سایت اسلامیک مصاحبه‌ای انجام داده است که رایزنی فرهنگی ایران در آلمان آن را منتشر کرده؛ این مصاحبه بدین شرح است:

یکی از اهداف مؤسسه شما، کمک به مسلمانانی است که برای دسترسی به اطلاعات فرهنگی و مذهبی به زبان آلمانی با مشکل مواجه هستند. برای افراد دارای اختلالات شنوایی یا بینایی در این زمینه چه کارهایی انجام داده‌اید؟
هدف ما سازماندهی اطلاعات فرهنگی و آموزش مذهبی بدون مانع و مشکل است. مسلمانان در آلمان برای دسترسی به کتاب‌های اسلامی به زبان‌های آلمانی، عربی، انگلیسی یا ترکی مشکلی ندارند. اگر حتی سؤالی در ذهن ما ایجاد شود، این امکان را داریم که از طریق گفت‌وگو با امامان مساجد و یا کتاب‌هایی که در دسترس داریم، پاسخ پرسش‌هایمان را پیدا کنیم. اما این فرصت برای زنان و مردان مسلمان که مشکل شنوایی یا بینایی دارند، وجود ندارد. به همین دلیل ما فرصت‌هایی برای آموزش افراد ناشنوا و نابینای مسلمانان در آلمان ایجاد می‌کنیم. از کارهایی که در مؤسسه ما انجام می‌شود، می‌توان به چاپ کتاب‌های موجود به زبان بریل و ارائه آنها به مساجد، انجمن‌ها و مراکز فرهنگی اشاره کرد. علاوه بر این، ما در حال حاضر بر روی یک پروژه‌ کار می‌کنیم که هدف آن، پخش ویدئویی سخنرانی‌های نماز جمعه در مساجد است. در واقع دسترسی به متون بریل و وسایل بصری راه دسترسی به اطلاعات فرهنگی و مذهبی را تسهیل می‌کند. اولویت ما، آموزش مسلمانانی است که دارای اختلالات شنوایی و بینایی در جامعه آلمان هستند. بنابراین آگاه‌سازی جامعه اکثریت به ما کمک می‌کند تا بتوانیم پروژه‌ها را در شرایط بهتری اجرا کنیم. در ماه‌های پیش‌رو، ما سمینارهایی درباره تاریخ انبیا ارائه خواهیم داد و روش‌های خواندن قرآن را به زبان اشاره به مخاطبان آلمانی آموزش می‌دهیم. همچنین سخنرانی‌های مساجد، انجمن‌های دانشجویی و مؤسسات اجتماعی را برای ارتقاء آگاهی و آموزش افراد ناشنوا و نابینا ارائه می‌دهیم.

ایده شکل گیری این انجمن از کجا آمده است؟
دغدغه‌های شخصی ما در شکل‌گیری این انجمن تعیین‌کننده بود. همه ما تحت تأثیر تعدادی از اعضای خانواده خودمان بوده‌ایم که هیچ فرصتی برای شرکت در فعالیت‌های اجتماعی نداشته‌اند. در نتیجه، آنها همواره با مشکلات هویتی و ارتباطاتی در جامعه روبرو بوده‌اند. بخش عمده‌ای از آنچه ما در مساجد به عنوان «دانش پایه» به کودکان ناشنوا و نابینا تدریس می‌کنیم، در سطح جامعه برای این گروه قابل دسترس نیست. متأسفانه، بسیاری از مسلمانان ناشنوا نمی‌دانند که چگونه باید نماز بخوانند یا اطلاعاتشان درباره اسلام بسیار کم است. این انجمن برای مقابله با این شرایط ایجاد شده است و شرایط بهتری را برای مشارکت اجتماعی این گروه فراهم می‌کند. البته علاوه بر انگیزه‌های شخصی، مسئولیت‌های دینی و اجتماعی نیز از عوامل شکل‌گیری این انجمن است.

در این انجمن به طور کلی چه کارهایی انجام می‌شود؟
هدف ما، ایجاد جامعه‌ای بدون مشکل است که در آن تنوع و تکثر برای همه مردم عادی باشد و در طراحی محیط اجتماعی مورد توجه قرار گیرد. برای این که به هدفمان برسیم، باید برای حضور و مشارکت افراد معلول در جامعه تلاش کنیم. در این راه، اولین گام، آموزش در حوزه‌های مختلف اجتماعی است. در این راستا، باید جوامع مذهبی و مؤسسات نیز به این حوزه کمک کنند و اطلاعات کافی را در این‌باره به دست آورند. به این ترتیب، مکان‌های جدید برای گردهمایی همه افرادی که تا به حال به دلیل موانع اجتماعی امکان مشارکت اجتماعی نداشته‌اند، احداث می‌شوند. علاوه بر این، باید امکان برگزاری سمینارها، انتشار کتاب‌های مخصوص، سازماندهی فعالیت‌های اجتماعی و مسافرت برای افراد ناشنوا، نابینا و افراد کم‌توان فیزیکی و ذهنی وجود داشته باشد. در واقع، ما می‌خواهیم برای ارتقای جامعه تلاش کنیم و عدالت اجتماعی را از طریق گسترش راه‌های دسترسی به امکانات فرهنگی و اجتماعی برای همه ایجاد کنیم. یک هدف دیگر ما، ایجاد ارتباط میان افراد مختلف است: به عنوان مثال، با برگزاری دوره‌های زبان اشاره برای خانواده‌ها، دوستان و یا افرادی که علاقه زیادی به گفت‌وگو با افراد ناشنوا دارند، ناشنوایان بیشتر احساس تعلق به جامعه می‌کنند. جامعه قوی و پیشرفته با حضور و مشارکت همه شهروندان شکل می‌گیرد. ما می‌خواهیم جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم، به چنین ایده‌ای نزدیک شود.1چرا به طور ویژه بر روی مشارکت مسلمانان معلول کار می‌کنید؟
ـمشارکت در این بخش اهمیت زیادی دارد و متاسفانه در حاشیه قرار گرفته است. حضرت محمد (ص) می‌فرمایند: «بهترین در میان شما کسی است که برای هم‌نوعان خود مفیدترین باشد.» این وظیفه هر مسلمان است که در جامعه عملکرد خوبی داشته باشد و به همزیستی مسالمت‌آمیز کمک کند. امروز بسیاری از مسلمانان نمی‌دانند که فقط در زمان پیامبر (ص) و اصحاب او، چنین آگاهی غالب بود و در زندگی مردم دیده می‌شد. به عنوان مثال مسلمانان با اختلال بینایی مؤذن مسجد بودند و یا به عنوان نزدیک‌ترین مشاوران و فرمانداران پیامبر منصوب می‌شدند. هدف ما این است که این نگرش و روحیه را در جامعه مسلمانان احیا کنیم. ما خوشحالیم که جامعه اسلامی در بسیاری از حوزه‌های اجتماعی فعالیت دارد. اما به ویژه در زمینه دسترسی به اطلاعات و امکانات، هنوز هم مشکلات زیادی وجود دارد. ما با کمبود و حتی فقدان دانش مذهبی روبرو هستیم. بنابراين، مهم است که درباره مشارکت همه گروه‌ها صحبت کنيم و بيشتر به اين موضوع بپردازيم. عدم درک و آگاهی از نیازهای افراد معلول، از مشکلات جامعه ما است.

آیا بر روی پروژه‌ خاصی متمرکز هستید؟
هدف ما گسترش عدالت اجتماعی از طریق دسترسی همه اعضای جامعه به اطلاعات و امکانات است. اما در حال حاضر ظرفیت و منابع مالی برای رسیدن به این ایده را نداریم، بنابراین از ابتدا بر روی دو پروژه متمرکز شدیم. یکی از اقدامات ما، گسترش آموزش‌های اجتماعی و مذهبی از طریق خانواده‌ها، مساجد و نهادهای اجتماعی و مشاوره و مراقبت از معلولان است. از سوی دیگر، ما از طریق برگزاری سمینارهای مخصوص، اردوهای آموزشی، کارگاه‌ها و رویدادهای دیگر برای معلولان، برروی هدفمان تمرکز می‌کنیم. البته تمرکز ما به ویژه بر روی ایجاد محتوای مذهبی است.

با جوامع مذهبی اسلامی نیز همکاری می‌کنید؟
 ما با علم به اینکه، کار این انجمن بسیار وسیع است، هرگز به محدود کردن انجمن فکر نکردیم. انجمن ما از نمایندگان جوامع، سازمان‌ها و گروه‌های مختلف تشکیل شده است. در واقع با وجود تلاش همه سازمان‌ها و جوامع در آلمان، هدف ما میسر می‌شود. در گذشته، ما با گروه‌ها و سازمان‌های مختلف کار کرده‌ایم. جوامع مذهبی اسلامی همیشه برای ما یک شریک قابل اعتماد بوده و هستند.

مردم می‌توانند به شما کمک کنند؟
ما از هر کمکی استقبال می‌کنیم. به عنوان یک سازمان نوپا که هنوز در مرحله ابتدایی کار قرار دارد، نیاز به کمک داریم. به ویژه در حوزه معلولان، هزینه‌ها معمولا بسیار بالا است و برای تأمین آن نیازمند کمک هستیم.

---

منبع : خبرگزاری قرآن