پیشگیری و درمان آفت دهان
پیشگیری و درمان آفت دهان
برای پیشگیری از بروز آفت دهان رعایت نکات زیر ضروری است:
- دندان های خود را روزانه حداقل دو بار مسواک بزنید و مرتب از نخ دندان استفاده کنید تا تمیزی و سلامتی دهان و دندان ها حفظ شود.
- حتی المقدور سعی کنید استرس نداشته باشید.
- از تماس نزدیک با افراد دچار عفونت خودداری کنید.
- دقت کنید که آفت، بیشتر بعد از خوردن چه نوع غذایی رخ می دهد.
- از خوردن غذاهایی که به نظر باعث آغاز حمله می شوند، خودداری کنید.
درمان
- تنها راه درمان آفت راجعه (برگشت پذیر)، رعایت مواردی است که باعث صدمه و تحریک مخاط دهان می شود، مثلا از مصرف غذاهای سفت و خشن مانند برنج برشته شده (ته دیگ) و یا مسواک زدن به طرز ناصحیح، خوردن گردو و غذاهای محرک خیلی سرد و خیلی داغ خودداری شود.
- همچنین بهتر است آزمایش هایی جهت اندازه گیری آهن خون و ویتامین B12 و اسید فولیک نیز داده شود تا چنانچه کمبودی از این لحاظ در بدن وجود دارد، برای همیشه برطرف گردد. اگر علائم دیگری مثل زخم در ناحیه ی تناسلی و مشکل چشمی یا مفصلی وجود نداشته باشد، موارد یاد شده کفایت می کند.
- عموما بیماری در اکثر بیماران با گذشت عمر بهبود یافته یا دفعات عود کم می شود. در صورتی که در یک فرد بالغ آفت شروع یا تشدید شود، بایستی به یک عامل زمینه‌ای مشکوک شویم.
- ابتدا بایستی بیماری هایی که آفت معمولاً به همراه آنها دیده می شود یا عوامل مستعد کننده ی عمومی برای ایجاد آفت رد شوند. درمان همیشه رضایت بخش نیست، ولی رعایت بهداشت دهان و استفاده از دهان شویه ی تتراسایکلین، می تواند به بهبودی بیمار کمک نماید.
- در صورتی که ارتباطی بین بروز آفت با یک ماده ی غذایی( مثل گردو ، پسته و ... ) دیده می شود، بایستی آن ماده ی غذایی از رژیم غذایی بیمار حذف شود.
- امکان دارد توصیه به کشت زخم شود تا بتوان آفت را از زخم هرپسی (تب خال) افتراق داد، یا احیاناً اگر عفونت باکتریایی ثانویه وجود داشته باشد، آن را تشخیص داد.
- دهان را روزانه 3 بار یا بیشتر با محلول نمک (نصف قاشق چای خوری نمک در یک لیوان آب حل شود) شستشو دهید، البته به شرط اینکه خیلی دردناک نباشد.
- زخم ها را مرتباً با کمک گوش پاک کن یا چیزی شبیه به آن که آغشته به پراکسید هیدروژن 2درصد باشد، پاک کنید.
- اگر آفت در اثر خشن بودن دندان، بریس یا دندان مصنوعی ایجاد شده باشد، بایستی به دندان پزشک مراجعه شود، زیرا تا زمانی که این نوع مشکلات برطرف نشود آفت دهان خوب نمی شود.
عواقب مورد انتظار:
اکثر زخم های آفتی بدون برجای گذاشتن جوشگاه در عرض 2 هفته خوب می شوند. حملات مکرر آفت شایع هستند. آفت ممکن است به صورت یک زخم حداکثر 3-2 بار در سال تا بروز بدون وقفه ی چندین زخم در سال، رخ دهد.
داروها:
- بی حس کننده‌های موضعی برای تخفیف درد مناسب است.
- خمیر حاوی یک مشتق استرویید به همراه تریامسینولون استوناید، اگر به محض شروع زخم مالیده شود، می تواند از بروز درد جلوگیری کند.
- دارویی که برای حمله ی قبلی آفت تجویز شده است را نگاه دارید. در صورت بروز مجدد آفت، بلافاصله آن را مصرف کنید. درمان هر چه قدر زودتر آغاز شود، آفت خفیف تر خواهد بود.
رژیم غذایی:
محدودیتی برای آن وجود ندارد، مگر پرهیزاز غذاهایی که آفت را بدتر می کنند. هنگام بهبود آفت هر چه می توانید بیشتر مایعات بنوشید و یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید.
برای تخفیف درد، مایعات را با نی بنوشید. مواد غذایی که کمتر باعث درد می شوند،عبارتند از: شیر،ژلاتین مایع، ماست و بستنی.
در این شرایط به پزشک مراجعه کنید:
- در صورتی که درجه ی حرارت بدنتان به 9/38 درجه سانتی گراد یا بالاتر برسد.
- اگر علی رغم درمان، آفت در عرض 3 روز بهبود نیابد.
- در صورتی که درد در حین درمان، تخفیف نیابد و قابل تحمل نباشد.
- اگر کودکی که دهانش آفت می زند، وزن کم کند.
منبع: دانشنامه ی رشد