كارهاي خانه را براي بچه‌ها به سرگرمي تبديل كنيد

اجازه بدهيد خودشان انتخاب كنند
شايد شما بر اين باور باشيد كه جمع كردن لباس‌هاي كثيف، آسانتر از مرتب كردن رختخواب است، اما ممكن است فرزندتان نظر متفاوتي داشته باشد. به همين دليل به آنها اجازه بدهيد خودشان كاري را كه مي‌خواهند انجام بدهند، انتخاب كنند. فهرستي از كارهايي را كه مي‌توانند انجام بدهند تهيه كنيد و بخواهيد كار مورد علاقه‌اش را انتخاب كند. با اين كار فرزندتان كنترل بيشتري بر آنچه كه مي‌خواهد انجام بدهد، خواهد داشت. علاوه بر اين، با داشتن حق انتخاب، احساس شادماني بيشتري مي‌كند.

آموزش بدهيد
يكي از دلايلي كه بچه‌ها از انجام كارهاي خانه لذت نمي‌برند اين است كه هيچ آموزشي در اين رابطه نمي‌بينند. كارهاي جديد را با آرامش و به طريقه خوشايندي به آنها معرفي كنيد و آموزش بدهيد و موقعي براي اين كار انتخاب كنيد كه آنها سرحال باشند. مي‌توانيد آموزش را با جمله‌اي خاص شروع كنيد: آيا مي‌خواهي نحوه ... را بياموزي؟. وقتي او بدون عجله و با توجه كاملِ شما بياموزد، با شما احساس صميميت بيشتري مي‌كند و صلاحيت كافي را در خود مي‌يابد تا كارش را به تنهايي به اتمام برساند. براي كارهاي خطرناك و پيچيده مانند پخت‌وپز ، قبل از آنكه مسئوليت كامل را به او بسپاريد چند جلسه آموزش بدهيد.

بازي‌هاي كاري خلق كنيد
كار خانه را به بازي تبديل كنيد تا آنها را هرچه سرگرم‌كننده كنيد. هنگام خلق بازي‌ها خلاقيت به خرج بدهيد و كمك فرزندتان را نيز به حساب بياوريد. براي مثال، براي قرار دادن ظرف‌هاي شسته در قفسه‌هاي كابينت، زمان مشخصي را تعيين كنيد و شرط بازي را نشكستن يا نينداختن آنها تعيين كنيد. مي‌توانيد از زمان‌سنج استفاده كنيد تا كارتان دقيق‌تر بشود. براي تعيين مدت انجام كارها، مدت زمان معقول و مناسبي تعيين كنيد.

براي اين مدت شعر يا سرود خاصي در نظر بگيريد
شعر و آواز، هر كاري را خوشايندتر مي‌كند. مي‌توانيد از ملودي آهنگ‌هاي موجود استفاده كرده و شعر يا كلمات خودتان را در آن بگنجانيد. علاوه بر اين، مي‌توانيد آهنگ‌هاي مورد علاقه‌اش را بگذاريد تا او همراه آن بخواند و كارش را به اتمام برساند.

كارهايشان را پيگيري كنيد
بچه‌ها تشويق و تقويت مثبت را دوست دارند. تشويق شما هرچه كه باشد، از برچسب‌هاي ستاره‌اي گرفته تا كارتوني، بچه‌ها نشانه‌هايي را كه اتمام كارشان را يادآور مي‌شود، دوست دارند. پاداش متناسب با سنشان در نظر بگيريد. مي‌توانيد براي پيگيري كارهاي تكميل شده، از جدول استفاده كرده و آنها را در جدول درج كنيد.

كارهاي خانه را به رويداد خانوادگي تبديل كنيد
به جاي آنكه هر يك از بچه‌ها را به اتاق يا گوشه‌اي از خانه بفرستيد، زماني خاصي براي هر كدام در نظر بگيريد، آن را به يك فعاليت خانوادگي تبديل كنيد كه هر عضو خانواده در كارهاي روزانه يا هفتگي نقش دارد. براي مثال، دو نفري به مرتب كردن رختخواب بپردازيد، يكي ظرف‌ها را به ديگري بدهد و او آنها را در قفسه‌هاي كابينت بچيند يا همراه هم ميز بچينيد.

كارهاي خلاق طراحي كنيد
شايد بچه‌ها از انجام كارهاي روزمره مانند جارو كشيدن، دور انداختن زباله و غيره حوصله‌شان سر برود. به همين دليل كارهاي سرگرم‌كننده نو برايشان طراحي كنيد. بگذاريد آنها هم ايده‌هاي تازه‌اي براي كارهاي هيجان‌انگيزتر بيابند. براي مثال، هنگام دوش گرفتن، درِ حمام را هم بشويند، يا قبل از فرا رسيدن سال نو، اسباب بازي‌هاي كهنه و شكسته را جمع كنند تا براي اسباب بازي‌هاي جديد جا داشته باشند.

انگيزه مثبت بدهيد
بدترين كاري كه مي‌توانيد انجام بدهيد اين است كه پس از اتمام كارها مرتب از بچه‌ها انتقاد كنيد. اگر به سادگي به آنها بگوييد كه كارها را اشتباه انجام مي‌دهند، ديگر تمايلي براي ادامه كار نخواهند داشت. در عوض، هميشه به قسمت‌هايي از كارشان توجه كنيد كه به‌خوبي انجام داده‌اند و حرف‌هاي خوب به آنها بزنيد. اگر از شما كمك خواستند، اشارات مفيدي بكنيد تا دفعه بعد كارشان را بهتر انجام بدهند.

اشتباهات والدين در حرف زدن با كودكان
يكي از روش‌هاي ارتباطي با کودکان حرف زدن است. اگر بتوانيد روش‌هاي صحيح حرف زدن با كودكتان را بياموزيد. به‌طور غيرمستقيم درست حرف زدن را به او آموزش مي‌دهيد.

غر زدن
بسياري از والدين براي اينکه فرزندشان تکاليفش را درست انجام دهد يا غذايش را کامل بخورد، مدام سر او غر مي‌زنند. اين رفتار به هيچ عنوان مناسب نيست. اين کار موجب مي‌شود تا کودک لج کند و درست برعکس آن را انجام دهد. اين مساله همچنين موجب مي‌شود تا فرزند از زمان‌هايي همچون غذاخوردن فرار و سعي کند خودش را به کاري ديگر مشغول کند.

کوتاه پاسخ دادن
والديني که با پاسخ کوتاه فرزند را مجبور مي‌کنند از آنها اطاعت کند، به هيچ عنوان روش درستي براي تربيت کودک خود انتخاب نکرده‌اند.«مثلاً من مي‌گويم اين کار را بکن»اين رفتار موجب مي‌شود کودک هرگز به چرايي مسايل فکر نکند. قدرت تحليل و پرسش‌گرايي را از كودك مي‌گيرد.
وقتي يا هيچ احترامي براي فرزند خود قايل نيستيد، او نيز در مقابل به شما احترام نخواهد گذاشت. براي تربيت صحيح فرزندان، براي پاسخ به سؤالات او وقت بگذاريد و با صبر کامل و مرتبط به سوال او پاسخ دهيد.

کودکانه رفتار کردن
کودکان بسيار باهوش‌تر از آن هستند که تصور مي‌کنيد. لازم نيست صداي خود را کودکانه کنيد يا با کلمات خيلي بچه‌گانه با او حرف بزنيد تا به حرف‌هايتان گوش کنند. کودکان مکالمات شما با ديگران را مي‌شنوند و کودکانه حرف زدن را نوعي اهانت به خود مي‌دانند.

مشغول بودن
کودکان دوست دارند براي آنها ارزش قايل شويد مثلاًهنگام صحبت با فرزند خود، کارخود را کنار بگذاريد و با همه حواس به حرف‌هاي او گوش فرا دهيد. اين رفتار اعتمادبه نفس را در كودك تقويت كرده موجب مي‌شود آن حس ارزشمنديرا که دنبالش هستند از شما بگيرند.

زياد حرف زدن
کودکان وقتي بيشتر از ظرفيت خود مي‌شنوند،ديگر تمايلي به گوش کردن ادامه حرف‌ها ندارند. اگر مي‌خواهيد مسايل زيادي به فرزند خود بياموزيد، آن را به چندين بخش کوتاه تقسيم کنيد تا نتيجه بهتري داشته باشد.

استفاده از واژه‌هاي محکوم يا سرزنش‌کننده
هرگز از واژه‌هايي که موجب ايجاد حس گناه در کودک مي‌شود، استفاده نکنيد. کودکان از همان ابتدا حس همدردي ندارند و بسياري از چيزها را نمي‌توانند درک کنند. نبايد براي اشتباهاتي که انجام مي‌دهند خيلي آنها را سرزنش کنيد.

تهديد کردن
هدف از بزرگ کردن کودک اين نيست که او را مطيع خود تربيت کنيم. بايد به کودکان فرصت فکر و خطا کردن بدهيد. تهديد کردن کودک موجب مي‌شود تا اعتمادبه‌نفس او از بين برود و در بزرگسالي دچار مشکل بشود.

---

منبع : مجله خانواده