تاریخچه ی بیماری صرع
تاریخچه ی بیماری صرع
صرع یك اختلال شناختهشده از روزگاران قدیم است و قدمت آن به عصرحجر برمیگردد. یونانیان باستان به این بیماری به عنوان یك بیماری مقدس نگاه میكردند. آنان معتقد بودند این تجلی یكی از خدایان است كه میتواند سبب سقوط بیمار روی زمین و تكانهای شدید وی شود و بعد، قبل از مرگ كامل بیمار، مجددا وی را زنده كند.
بقراط اولین كسی بود كه با این نظریه مخالفت كرد. این پزشك یونانی در حدود 2450 سال قبل معتقد بود صرع یك بیماری با منشاء اختلال مغزی است.
طی 2000 سال بعد، نظریههای خرافی دیگری هم در مورد علت این بیماری شكل گرفت. در نگرش اول، اعتقاد بر این بود كه این بیماری به علت نفوذ ارواح خبیث و شیطانی به بدن افراد بروز میكند. به همین دلیل برای بیرون راندن ارواح خبیث از جسم بیماران سعی میكردند به روشهای خشونتباری متوسل شوند كه بسیاری از مواقع باعث صدمات جسمی و حتی مرگ بیمار میشد.
در نگرش دوم كه جالینوس از مدافعان آن بود، تصور میشد كه به دلیل بروز لخته و آماس در عروق دست یا پا، این بیماری شروع میشود.
به همین دلیل دست یا پای بیماران را در هنگام حمله محكم میبستند تا جریان خون آن قطع شود و بیمار بهبود یابد. حتی گاهی اوقات، یكی از اندامهای بیمار را كه تشنج از آنجا شروع میشد قطع میكردند. اگر حمله تشنجی از یك اندام شروع نمیشد، جمجمه بیمار را میشكافتند و سعی میكردند تا لخته را خارج كنند.
تا حدود 100 سال پیش، درمانهای گوناگونی كه برای بیماری صرع معــرفی میشدند هیچ كدام موثرنبودند و بیشتر جنبه خرافی داشتند و خرافات باعث شده بود تا واقعیات و حقایق هویدا نشود.
مغز به عنوان جایگاه صرع
مغز از میلیاردها سلول عصبی به نام نورون تشكیل شده است. عمل نورونها انتقال پیام های عصبی به نورونهای دیگر است. این پیامها از طریق ناقلهای شیمیایی به نام نوروترانسمیتر(NEUROTRANSMITTER) به نورونهای بعدی منتقل میشوند.
وقوع هرگونه حمله تشنجی، ناشی از انتقال ناگهانی تعداد بسیار زیادی از پیامهای عصبی در مغز است كه در حالت عادی نباید این پیامها از مغز ساطع شوند. در ضمن، نباید به صورت همزمان اینقدر پیام غیر لازم صادر شود.
این پیامها میتوانند فقط در یك قسمت از مغز تولید شوند یا تمام مغز را در برگیرند. با توجه به محل شروع پیامها، نمای بالینی حمله تشنجی هم تعریف میشود. مثلا اگر از نورونهای ناحیه حركتی مغز شروع شوند، ممكن است حمله به صورت تكانهای اندام شروع شود. علت دقیق شروع حمله تشنجی هنوز مشخص نیست.
اسماعیل خاتمه- كارشناس سازمان آموزش و پرورش استثنایی