ایده برگزیده زیست

هشتمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان

هشتمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز هم چون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی"پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده : بررسی اثر صوت و نور بر موش

نام ارائه دهنده : زهره مقدم-فاطمه موسوی- فاطمه دالوند

زمینه و نوع پروژه : زیست - عملی

درجه سختی: متوسط

صدا یا صوت از انواع انرژی است که از تحرک ذرات ماده به وجود می‌آیند به این گونه که یک ذره با حرکت (برخورد) خود به ذره‌ای دیگر ذره ی دیگر را به حرکت در می‌آورد و به همین ترتیب است که صوت نشر می‌یابد. صدا ارتعاشی است که توسط حس شنوایی انسان درک می شود. ما معمولاً اصواتی که در هوا حرکت می کنند را می شنویم ولی صدا می تواند در گاز، مایع و حتی جامدات نیز حرکت کند.

سرعت صوت در جامدات به دلیل تراکم زیاد مولکول ها، بیشتر از مایعات و در مایعات نیز بیشتر از گازها است. صوت بر خلاف امواج دیگر مانند نور و گرما فقط در محیطی نشر می‌یابد که ماده وجود داشته باشد و این بدین معناست که اگر بر سطح ماه (که هوایی وجود ندارد) انفجاری روی دهد شما هیچ وقت صدای آن را نمی‌شنوید. از واحد دسی‌بل نیز برای اندازه گیری شدت صوت استفاده می‌کنند. محدوده شنوایی انسان بین 20 تا 20000 هرتز می‌باشد.

نور تابش الکترومغناطیسی است که به چشم انسان(و دیگر بینندگان) مرئی و مسئول حس بینایی است. نور مرئی با طول موجی از حدود 380 تا حدود 740 نانومتر جای دارد. محدوده نور مرئی بین دو نور نامرئی مادون قرمز، که در طول موج های بلندتر و نور نامرئی ماوراء بنفش، که در طول موج های کوتاه تر یافت می شود قرار دارد.

پژوهشگران در این آزمایش اثر اصوات آزار دهنده و نور بر رفتار موش های بالغ پرداختند. آن ها بیان کردند در این پروژه دو عامل استرس زای محیطی، نور و صدای آزار دهنده بر رفتار موش بررسی می شود. در این پروژه ابتدا دانش آموزان صداهای آزار دهنده ای مثل صدای پرواز هواپیما و یا بوق ماشین را انتخاب می کنند. سپس جانوران را در دو گروه آزمایش و شاهد تحت اثر صدا قرار می دهند. این مرحله را در طی مدت آزمایش تکرار می کنند و سپس نتیجه را با استفاده از ماز های مختلف بررسی می کنند. بخش دوم پژوهش موش ها در دوگروه تحت تاثیر نورهای مختلف قرار داده می شوند و نتیجه ی تاثیر بر رفتار آن ها با قرار دادنشان در مازهای مختلف مثل ماز استرس یا غذایابی سنجیده می شود.

دانش آموزان مهارت هایی که در این پروژه کسب کردند به قرار زیر است:

1- جستجوی کتابخانه ای و اینترنتی

2- مرور منابع و ترجمه ی علمی

3- نوشتن پروپوزال

4- رفتار با مدل آزمایشگاهی ( موش سوری) و نگهداری آن در آزمایشگاه

5- ساختن ماز

6- نوشتن فرآیند علمی در پایان نامه

7- ساخت پوستر وارائه ی علمی به صورت پوستر و پاورپوینت