انواع نقشه‌های مدارهای الکتریکی

در گذشته آموختیم که مدار الکتریکی [TE1] چیست، چگونه به‌ وجود می آید و اجزای اصلی آن را معرفی کردیم. در اینجا می خواهیم طریقه‌ی رسم مدارهای الکتریکی، یا به عبارتی نقشه‌ی مدارهای الکتریکی را بیاموزیم.

مدارهای الکتریکی را به صورت‌های مختلفی رسم می کنند. مهم ترین آنها عبارتند از :

الف) شمای فنی

ب) شمای حقیقی

ج) شمای مسیر جریان

شمای فنی (نقشه‌ی تک خطی مدار):

شمای فنی، نمای ساده‌ی یک خطی است که طرز اتصال قسمت های اصلی مدار (مانند کلید،لامپ[TE2] ، جعبه تقسیم، فیوز و ...) را، بدون سیم های کمکی نشان می دهد. تعداد سیم های موازی به وسیله‌ی رسم خطوط کوتاه مایل روی قسمت های مختلف مشخص می شود. اگر تعداد سیم های موازی 3 یا بیشتر شود، می توان تعداد سیم ها را با عدد نشان داد.

در کل می توان گفت، شمای فنی، لوله های سیم کشی رابط بین اجزای مدار را نشان می دهد و تعداد سیم هایی را که از داخل لوله می گذرد مشخص می کند. در شکل زیر نمونه ایی از یک شمای فنی را مشاهده می کنید:

پریزها، جعبه های تقسیم و اتصالات داخل آنها را می توان با حرف X و یک اندیس عددی نشان داد ولی در اغلب نقشه‌ها، جعبه تقسیم را با علامت استاندارد نشان می دهند و برای جلوگیری از شلوغی نقشه از گذاشتن حروف روی جعبه و اتصالات داخلی آن خودداری می کنند.

شمای مسیر جریان

شمای مسیر جریان همان طور که از اسم آن پیداست، مسیر عبور جریان را از مدار به طور ساده نشان می دهد. که شمای مسیر جریان مدار بالا به صورت زیر نمایش داده می شود :

به همین منظور در اینجا چند مورد از علائم الکتریکی (مواردی که در بالا از آنها استفاده شده است) را معرفی می کنیم:

بخش پژوهش‌های دانش آموزی تبیان

تهیه : نسیم گنجی

تنظیم : اعظم اژدری

مطالب مرتبط:

مدارهای الکتریکی

نحوه ساخت مدارات الکترونیکی