تداخل مصرف گریپ فروت با بعضی داروها (1)

گریپ‌فروت و آب آن طرفداران زیادی دارد. در حال ‌حاضر با توجه به غنی بودن گریپ‌فروت از کلسیم و خاصیت آن در کاهش تشکیل پلاک‌های عروقی (جلوگیری از تصلب شرایین) و پیشگیری از تکثیر سلول‌های سرطانی، مصرف آب گریپ‌فروت رو به افزایش است؛ ولی همانند سایر مرکبات، آب گریپ‌فروت نیز با برخی از داروها تداخل ایجاد می‌کند که لازم است به آن توجه شود.

مصرف هم زمان داروهای ضد کلسترول ، از خانواده‌ی استاتین‌ها (مثل لواستاتین و آتروواستاتین)، به میزان زیادی با آب گریپ‌فروت تداخل ایجاد می‌کند. مصرف هم زمان داروی معروف و پرمصرف لواستاتین با آب گریپ‌فروت (3 بار در روز و هر بار 2 لیوان )، تاثیر این دارو را تا 15 برابر افزایش می‌دهد. اخیراً گزارش شده است مصرف یک لیوان آب‌ گریپ‌فروت به‌همراه صبحانه، در حالی که شب قبل از آن یک واحد لواستاتین مصرف شده باشد، غلظت پلاسمایی لواستاتین را تا دو برابر افزایش می‌دهد. مصرف مقادیر زیاد آب گریپ‌فروت (6 لیوان در روز)،غلظت پلاسمایی سیمواستاتین را نیز تا 16برابر افزایش می‌دهد.

بیمارانی که سیزاپراید،داروهای ضد کلسترول استاتینی،سرترالین و بوسپیرون مصرف می‌کنند با توجه به تداخل این داروها با آب گریپ‌فروت، لازم است از مصرف آب گریپ‌فروت بپرهیزند.

پیشنهاد‌های درمانی:

با توجه به توضیحات فوق، منصرف کردن بیماران از مصرف هم زمان آب گریپ‌‌فروت، با داروهای ضد کلسترول استاتینی، شرط احتیاط است، به‌خصوص زمانی که این داروها برای اولین ‌بار یا در مقادیر زیاد مصرف شوند.

سیزاپراید یک داروی گوارشی است که برای بیماران دچار ریفلکس (REFLEX) یا برگشت محتویات معده به مری تجویز می شود. این دارو با توجه به عارضه‌‌ی جانبی ناشی از آن که بی‌نظمی‌ ضربان قلب (آریتمی) است و حداقل80 مورد مرگ در مورد آن گزارش شدهریال اکنون از بازار دارویی آمریکا جمع آوری گردیده و مصرف آن در ایران یا سایر نقاط دنیا فقط در شرایط خاصی توصیه می شود. مصرف یک لیوان آب گریپ‌فروت، 5/1 برابر و 6 لیوان آب گریپ‌فروت، 4/2 برابر غلظت پلاسمایی سیزاپراید را افزایش می‌دهد.

لذا بیمارانی که سیزاپراید مصرف می‌کنند، لازم است از مصرف آب گریپ فروت بپرهیزند.

در مورد تداخل بنزودیازپین‌ها (گروهی از داروهای اعصاب که از شناخته شده‌ترین آن‌ها می‌توان به دیازپام اشاره کرد) با آب گریپ‌فروت، نظرات و گزارش‌های ضد و نقیضی وجود دارد. برخی مطالعات تاثیر یک لیوان آب گریپ‌فروت بر متابولیسم دیازپام را تا 3 برابر، میدازولام خوراکی را تا 50 درصد و تربازولام را با افزایش عوارض جانبی خواب‌آلودگی و سرگیجه گزارش کرده‌اند. در حالی که نتایج یک مطالعه‌ی دیگر بیانگر عدم تاثیرآب گریپ‌فروت بر متابولیسم میدازولام و تربازولام بود. 8 داوطلب سالم، 5میلی‌گرم دیازپام خوراکی را با 250میلی‌گرم آب گریپ‌فروت مصرف کردند. غلظت حداکثر دیازپام به واسطه‌ی آب گریپ‌فروت،5/1 برابر افزایش یافت. هم‌چنین آب گریپ‌فروت، زمان رسیدن به غلظت حداکثر دیازپام را از5/1 ساعت به 1/2 ساعت به تاخیر انداخت.

بیمارانی که هر یک از سه داروی دیازپام، تربازولام و میدازولام در رژیم دارویی آن‌هاست، از مصرف هم زمان آب گریپ‌فروت با این داروها،خودداری کنند.

پیشنهادهای درمانی:

بیمارانی که هر یک از سه داروی دیازپام، تربازولام و میدازولام در رژیم دارویی آن‌هاست، از مصرف هم زمان آب گریپ‌فروت با این داروها، با توجه به‌احتمال افزایش اثرات و در نتیجه عوارض جانبی این داروها خودداری کنند. گرچه در خصوص سایر داروهای موجود در دسته‌ی بنزودیازپین‌ها مثل آلپرازولام، کلردیازپوکساید، کلونازپام، فلورازپام و لورازپام گزارشی مبنی بر تداخل آنها با آب گریپ‌فروت موجود نیست، ولیکن احتیاط در مصرف هم زمان آن‌ها توصیه شده است. نکته‌ی مهم آن که شرایط دیگری چون افزایش سن‌ و سیروز کبدی نیز ممکن است موجب افزایش فراهمی زیستی بنزودیازپین‌ها شوند. بیماران کهنسال و مبتلایان به سیروز کبدی به منظور احتمال افزایش خواب‌آلودگی باید تحت نظر باشند. داروسازان نیز باید در هنگام مشاوره با بیماران، آن‌ها را از مصرف مداوم دیازپام یا تربازولام به همراه آب گریپ‌فروت منع کنند. میدازولام خوراکی از آن جایی که منحصراً قبل از اعمال جراحی مصرف می‌شود، کمتر مورد توجه است.

بوسپیرون از جمله داروهای ضد اضطراب است که خواب آلودگی و عوارض عملکرد عصبی – حرکتی کمتری نسبت به بنزودیازپین‌ها دارد. آب گریپ‌فروت احتمال دارد غلظت این دارو را تا 4 برابر افزایش دهد. حتی مصرف یک لیوان آب گریپ‌فروت نیز می‌تواند با این دارو تداخل ایجاد کند.

پیشنهادهای درمانی:

از مصرف هم زمان بوسپیرون با آب گریپ‌فروت به‌خصوص در مقادیر زیاد آن (بیشتر از سه لیوان در روز) خود‌داری شود.

سرترالین، داروی نسبتاً جدیدی است که در درمان افسردگی ، وسواس و سایر ناراحتی‌های عصبی کاربرد دارد. نتایج یک مطالعه‌ نشان داده است که آب گریپ‌فروت از سوخت و ساز سرترالین ممانعت می‌کند و در نتیجه موجب افزایش غلظت این دارو در خون می‌‌شود. مصرف یک لیوان آب گریپ‌فروت در روز باعث افزایش غلظت سرترالین به میزان تقریبی5/1 برابر، در میان 4 بیمار از 5 بیمار مورد مطالعه شده است.