سیر تحوّلات مناقشه اتمی غرب با ایران(بخش دوّم- اسفند81 تا شهریور 82)
سیر تحوّلات مناقشه اتمی غرب با ایران (بخش دوّم- اسفند 81 تا شهریور 82)
• آغاز بررسی های آژانس
در اوایل اسفند 81 (فوریه 2003 م )، محمد البرادعی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، به ایران سفر کرد تا ادعای تهران را مبنی بر این که برنامه اتمی‌اش صلح‌آمیز است، تایید کند. از آن زمان بازرسان آژانس به مدت سه ماه پیاپی، چندین بازرسی از تاسیسات اتمی ایران انجام دادند. در اردیبهشت 82 (مه 2003 م)، ایران تایید نمود تاسیساتی را در نطنز و اراک در دست ساخت دارد، ولی تاکید کرد که این تاسیسات همانند نیروگاه بوشهر، صرفاً برای تولید انرژی هسته ای و کاربرد غیرنظامی آن است. در خرداد ماه 82 (ژوئن 2003 )
از این پس، آژانس از ایران خواست پروتکل الحاقی معاهده منع تکثیر تسلیحات هسته‌ای را امضا کند و به بازرسان اجازه دهد به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی، دسترسی نامحدود و سرزده داشته باشند. یک ماه بعد، بازرسان دور تازه‌ای از بازرسی را آغاز کردند. روزنامه واشنگتن پست خبر داد بازرسان در جریان بازرسی خود، نشانه هایی از اورانیوم غنی شده در نطنز یافته اند. اتحادیه اروپا تهدید کرد که اگر ایران همکاری کاملی با بازرسان نداشته باشد، بروکسل در مناسبات سیاسی و اقتصادی خود با جمهوری اسلامی تجدید نظر می‌کند. در مرداد ماه 82 (اوت 2003 م)، سید محمد خاتمی رئیس جمهور وقت ایران، اعلام کرد که تسلیحات اتمی هیچ جایگاهی در راهبرد نظامی ایران ندارد، ولی ایران از فناوری اتمی دست نخواهد کشید.
در اواخر همین ماه، ایران اعلام کرد که به بازرسی سرزده تن می‌دهد ولی این تضمین را می‌خواهد که بازرسان، اسرار برنامه‌های راهبردی نظامی‌اش را افشا نخواهند کرد. گزارش محرمانه آژانس اتمی ادعا کرد ایران دو نوع اورانیوم غنی شده تولید کرده که برای مصارف صلح جویانه کاربردی ندارد. در شهریور 83 (سپتامبر 2003 م)، آمریکا اعلام کرد که ایران پاییند توافقنامه‌های بین المللی منع تکثیر هسته‌ای نیست، ولی پیشنهاد بریتانیا، آلمان و فرانسه را پذیرفت که تا آخر اکتبر (اوایل آبان) به جمهوری اسلامی وقت داده شود تا فعالیت‌های اتمی خود را در زمینه غنی‌‌‌سازی و چرخه سوخت متوقف کند و بازرسی‌های سرزده را بپذیرد.
مطالب مرتبط:
سیر تحولات مناقشه اتمی غرب با ایران (بخش اوّل- از نیمه سال 80 تا آذر ماه 81 )