جلوه‏هاى قرآن در كربلا

قرآن بارها مى‏فرماید: به منطق و حقّ فكر كنید، نه به تعداد نفرات و تعبیراتى از قبیل: «اكثرهم لا یعملون»(1)، «اكثرهم فاسقون»(2)، «اكثرهم كاذبون»(3) را به كار برده است.

قرآن مى‏فرماید: هر گامى و كلامى باید بر اساس بصیرت باشد «ادعوا الى اللَّه على بصیرة اَنا و مَن اتّبعنى»(4) امام حسین‏علیه السلام و حضرت ابوالفضل و اصحاب‏علیهم السلام روز عاشورا ده سخنرانى كوتاه براى موعظه و ارشاد مردم داشتند.

قرآن، از ایثارگران تجلیل مى‏كند؛ «و یؤثرون على انفسهم»(5)، در كربلا جلوه‏هاى بسیارى از ایثار به چشم مى‏خورد كه نمونه‏ى بارز آن ایثار حضرت ابوالفضل العباس‏علیه السلام است.

قرآن به عفو كردن و پذیرش عذر مردم سفارش مى‏كند كه نمونه‏ى بارز آن در كربلا عفو و بخشش حرّبن یزید ریاحى است.

قرآن مى‏فرماید: «و العاقبة للمتّقین»(6)و «و العاقبة للتقوى»(7) نام نیكى از دهها هزار جنایتكار در كربلا نیست، امّا نام 72 تن سرباز امام حسین‏علیه السلام همچنان زنده است.

قرآن مى‏فرماید: اى پیامبر! ما نامت را بلند داشتیم؛ «و رفعنا لك ذكرك»(8)، در كربلا نام حسین‏علیه السلام براى همیشه بلند آوازه ماند.

قرآن مى‏فرماید: «واُمرت لان اكون اوّل المسلمین»(9) یعنى رهبر باید پیشگام باشد و در كربلا امام حسین‏علیه السلام فرزندش على اكبرعلیه السلام را قبل از جوانان بنى‏هاشمى به میدان نبرد فرستاد.

قرآن مى‏فرماید: «فاستقم كما اُمرتَ و مَن تابَ مَعَك»(10) اى پیامبر! تو و یارانت استقامت بورزید، در كربلا بهترین جلوه‏هاى استقامت را در امام حسین ویارانش‏علیهم السلام مى‏بینیم.

قرآن به جاى نام‏بردن از افراد، ملاك‏ها و معیارها را بیان مى كند. مثلاً مى‏فرماید: مولاى شما كسى است كه در ركوع نمازش انگشتر خود را به فقیر داد و در یك لحظه بین نماز و زكات را جمع كرد، و این مردمند كه باید جستجو كرده مصداق آیه را پیدا كنند، در كربلا امام حسین‏علیه السلام نفرمود: من با یزید بیعت نمى‏كنم، بلكه فرمود: «مثلى لایبایع مثله» یعنى خطِ ستیز حقّ و باطل در طول تاریخ بوده، هست و خواهد بود. قرآن مى‏فرماید: بدى‏هاى مردم را با خوبى جواب دهید؛ «ویدرؤن بالحسنة السیئة»(11)، در كربلا حُرّ راه را بر امام مى‏بندد، ولى امام حسین‏علیه السلام به تشنگان لشكر حُر و حتّى به اسب‏هاى آنها آب مى‏دهد.

قرآن پیروى از خدا و اولیاى الهى و وفادارى را سفارش مى‏كند، برخى یاران امام حسین علیه السلام كه جان خود را براى نماز ظهر عاشورا سپر كرده و تیرها را به جان خریدند هنگامى كه امام بعد از نماز و در لحظه آخر عمر آنان بالاى سرشان آمد آنها پرسیدند: آیا وفا كردیم؟ گویا تا آن لحظه نسبت به وفادارى خود شك داشتند!

قرآن در بسیارى از آیات سفارش به توحید مى‏كند، جمله‏اى كه امام حسین علیه السلام فرمود: «لا معبود سواك» بهترین جلوه‏ى این آیات است.

قرآن به نهى از منكر و غیرت دینى و دفاع از حریم سفارش مى‏كند، در كربلا آخرین جمله امام حسین علیه السلام در گودى قتلگاه به لشكر یزید این بود كه به خیمه‏هاى من حمله نكنید و ناموس مرا پاس دارید و اگر دین ندارید لا اقل در دنیا آزاد مرد باشید!

قرآن به تسلیم و رضا در پیشگاه خدا سفارش مى‏كند، امام حسین علیه السلام نیز كه روزى بر دوش پیامبراسلام‏صلى الله علیه وآله و روزى زیر سُم اسبان بود، در هر حال راضى و تسلیم خداوند است.(12)

__________________

1) انفال، 34.

2) توبه، 8.

3) شعراء، 223.

4) یوسف، 108.

5) حشر، 9.

6) اعراف، 128.

7) طه، 132.

8) انشراح، 4.

9) زمر، 12.

10) هود، 112.

11) رعد، 22.