توکسوپلاسموز در بارداری و آنچه بر سر جنین می‌آید

بیشتر افرادی که این انگل را دارند علامتی ندارند. برخی از افراد هم ممکن است دچار علائمی شبیه آنفلوانزا شوند. نوزادان و افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند خیلی وقت‌ها با این انگل به بیماری‌های جدی مبتلا می‌شوند. توکسوپلاسموز طی بارداری ممکن است منجر به نقص‌های مادرزادی و سقط‌جنین شود.
بیشتر عفونت‌ها نیازی به درمان ندارند؛ اما در موارد بیماری‌های جدی و نوزادان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، نیاز به درمان با دارو وجود دارد. اقداماتی برای پیشگیری از توکسوپلاسموز می‌تواند ریسک این عفونت را کاهش بدهد.

علائم

بیشتر افراد مبتلا به توکسوپلاسموز هیچ علامتی ندارند و اغلب نمی‌دانند مبتلا هستند. اما همان‌طور که گفتیم برخی از افراد دچار علائمی شبیه علائم آنفلوانزا می‌شوند، از جمله:
. تب
. تورم غدد لنفاوی که ممکن است هفته‌ها طول بکشد
. سردرد
. دردهای عضلانی
. بثورات پوستی

علائم بیماری چشمی
انگل توکسوپلاسما ممکن است بافت‌های داخلی چشم را آلوده کند. این اتفاق می‌تواند در افرادی که سیستم ایمنی سالمی دارند رخ بدهد، اما این بیماری در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند جدی‌تر است. عفونتی به نام توکسوپلاسموز چشمی علائم زیر را دارد:
. چشم‌درد
. ضعف بینایی
. مگس‌پران، چیزهایی که انگار جلوی چشمتان شناورند
 این بیماری در صورت عدم درمان می‌تواند به نابینایی منتهی شود.

اثر توکسوپلاسموز بر افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند

افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند بیشتر ممکن است دچار عوارض جدی ناشی از توکسوپلاسموز شوند. ابتلا به عفونت توکسوپلاسموز در دوران نوزادی می‌تواند بعداً دوباره فعال شود. افرادی که ایدز / HIV دارند، کسانی که تحت درمان سرطان هستند و افرادی که پیوند عضو شده‌اند بیشتر در معرض بیماری جدی ناشی از توکسوپلاسموز می‌باشند.
توکسوپلاسموز علاوه بر بیماری چشمی خطرناک می‌تواند موجب بیماری ریوی یا مغزی در افراد با سیستم ایمنی ضعیف نیز بشود. این عفونت به‌ندرت در دیگر بافت‌های بدن خودش را نشان می‌دهد.
عفونت ریوی می‌تواند باعث مشکلات تنفسی، تب و سرفه بشود.
توکسوپلاسموز می‌تواند باعث التهاب در مغز بشود که به آن آنسفالیت می‌گویند و علائم آن گیجی و پریشانی، ضعف در هماهنگی و تعادل، ضعف عضلانی، تشنج و تغییراتی در میزان هشیاری می‌شود.

اثر بر جنین یا نوزاد

توکسوپلاسموز می‌تواند از مادر به جنین منتقل شود که به آن توکسوپلاسموز بارداری می‌گویند. عفونت طی سه ماه اول بارداری اغلب عوارض خطرناک‌تری دارد و حتی می‌تواند منجر به سقط‌جنین شود. در بعضی از بچه‌هایی که به توکسوپلاسموز دچار می‌شوند، این بیماری ممکن است در زمان تولد یا اوایل نوزادی وجود داشته باشد که مشکلات ناشی از آن شامل موارد زیر می‌شود:
. مایعات زیاد در اطراف مغز که به آن هیدروسفالی می‌گویند.
. عفونت شدید چشم
. ناهنجاری‌هایی در بافت مغز
. بزرگ‌شدن کبد یا طحال

علائم عوارض شدید بسیار گوناگون است:
. مشکلاتی در مهارت‌های ذهنی یا حرکتی
. نابینایی یا دیگر مشکلات چشمی
. مشکلات شنوایی
. تشنج
. اختلالات قلب
. زردی پوست و سفیدی چشم‌ها که به آن یرقان می‌گویند
. بثورات پوستی
بیشتر بچه‌هایی که توکسوپلاسموز دارند بی‌علامت‌اند. اما ممکن است در سال‌های بعد یا در سال‌های نوجوانی مشکلاتی بروز کند:
. برگشت عفونت چشمی
. مشکلاتی در رشد مهارت‌های حرکتی
. مشکلاتی در تفکر و یادگیری
. ازدست‌دادن شنوایی
. کُندی رشد
. بلوغ زودرس

علت‌ها

توکسوپلاسموز انگلی است که می‌تواند بیشتر جانوران را آلوده کند. این انگل فقط می‌تواند از طریق سیکل کامل تولیدمثل در گربه‌های اهلی و وحشی دوام بیاورد. در واقع گربه‌های اهلی و وحشی، اصلی‌ترین میزبان‌های این انگل‌اند.
تخم‌های نابالغ این انگل می‌توانند در مدفوع گربه‌ها وجود داشته باشند. این تخم‌های نابالغ به انگل اجازه می‌دهند به زنجیره غذایی راه پیدا کنند. انگل توکسوپلاسموز می‌تواند از آب‌وخاک به گیاهان و انسان‌ها و حیوانات منتقل شود. وقتی این انگل میزبان جدیدی پیدا می‌کند، سیکل تولیدمثل ادامه پیدا کرده و باعث عفونت می‌شود.
اگر سیستم ایمنی شما سالم و عادی باشد، این انگل را کنترل می‌کند. انگل توکسوپلاسما در بدنتان می‌ماند؛ اما زنده نیست و این وضعیت اغلب به شما یک ایمنی مادام‌العمر می‌دهد. اگر دوباره در معرض این انگل قرار بگیرید، سیستم ایمنی‌تان آن را از بین خواهد برد.
اما اگر سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید، تولیدمثل انگل دوباره شروع می‌شود و عفونت فعال جدیدی به وجود می‌آورد که می‌تواند منجر به بیماری‌ها و عوارض جدی بشود.

افراد معمولاً از یکی از راه‌های زیر به توکسوپلاسموز دچار می‌شوند:

. مدفوع گربه مبتلا به این انگل: گربه‌هایی که گوشت خام شکار می‌کنند یا خورانده می‌شوند بیشتر احتمال دارد دچار انگل توکسوپلاسموز باشند. درصورتی‌که شما بعد از لمس هر چیزی که به مدفوع گربه آلوده شده به دهان خود دست بزنید می‌توانید به این انگل مبتلا شوید.
. غذا یا آب آلوده: گوشتی که خوب پخته نشده می‌تواند حامل انگل توکسوپلاسموز باشد. شیر بز غیرپاستوریزه و آب تصفیه نشده هم می‌تواند حامل این انگل باشد.
. میوه‌ها و سبزی‌های شسته نشده: انگل توکسوپلاسموز می‌تواند روی سطح میوه‌ها و سبزی‌ها بنشیند.
. ابزار آشپزخانه آلوده: این انگل می‌تواند روی تخته برش، چاقو و دیگر وسایل آشپزخانه که با گوشت خام یا میوه و سبزی شسته نشده تماس دارند وجود داشته باشد.
. عضو پیوندی یا تزریق خون: به‌ندرت پیش می‌آید انگل توکسوپلاسما از طریق پیوند عضو یا تزریق خون اهدایی منتقل شود.

ریسک فاکتورها

انگل توکسوپلاسما در تمام دنیا وجود دارد و هر کسی می‌تواند به آن آلوده شود. ریسک فاکتورهای بیماری ناشی از توکسوپلاسما شامل چیزهایی می‌شوند که جلوی عملکرد درست سیستم ایمنی را می‌گیرند، مثلاً:
. عفونت HIV/ ایدز
. شیمی‌درمانی برای سرطان
. استروئید با دوز بالا
. داروهایی که جلوی پس‌زده شدن عضو پیوندی را می‌گیرند

پیشگیری

. هنگامی که با خاک یا باغچه سروکار دارید از دستکش استفاده کنید و سپس دست‌ها را با آب و صابون بشویید.
. گوشت خام یا نیم‌پز نخورید. حتماً مطمئن شوید که گوشت در دمای مناسب به طور کامل پخته شده.
. وسایل آشپزخانه را خوب بشویید: تخته‌های برش، قاشق‌ها و چنگال‌ها و چاقوها و... را بعد از تماس با گوشت خام یا میوه‌ها و سبزی‌های شسته نشده خوب بشویید. قبل و بعد از تهیه غذا دست‌هایتان را خوب بشویید.
. تمام میوه‌ها و سبزی‌ها را بشویید: میوه‌ها و سبزی‌ها را قبل از خوردن بشویید، پوست بگیرید یا بپزید.
. شیر غیرپاستوریزه مصرف نکنید.
. آب تصفیه نشده مصرف نکنید. خصوصاً طی بارداری آب تصفیه نشده نخورید.
. وسایل شن‌بازی بچه‌ها که در محیط بیرون هستند را خوب بپوشانید تا بچه‌گربه‌ها سراغشان نروند.

---