تداخلات ورزش و دارو

اگر دارویی مصرف می‌کنید خوب است پیش از شروع یک روتین ورزشی با پزشک خود مشورت کنید. زیرا هر دارویی می‌تواند نه‌تنها بر توانایی شما برای ورزش‌کردن بلکه بر ریسک آسیب‌پذیری‌تان نیز اثر بگذارد. نگران شدید؟ پس ادامه مطلب را بخوانید.

داروهای ضدافسردگی

به‌طورکلی مصرف داروهای ضدافسردگی با ورزش‌کردن تداخلی ایجاد نمی‌کند و خطری ندارد؛ اما نوعی خاص از داروهای ضدافسردگی یعنی مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین ممکن است باعث خستگی و خواب‌آلودگی شده و ورزش‌کردن را سخت‌تر کنند.
کاهش سطح هشیاری ممکن است ریسک آسیب ورزشی را بالا ببرد. شاید بتوانید با تنظیم زمان مصرف دارو این مسئله را کنترل کنید جوری که بر ورزش شما اثر نگذارد (مثلاً پیش از خواب دارو مصرف کنید). اما مطمئناً چنین تغییری نیازمند مشورت با پزشک معالجتان است. داروهای ضدافسردگی در بلندمدت می‌توانند علائم افسردگی را بهتر کنند و به همین علت تدریجاً انگیزه و انرژی بیشتری برای ورزش‌کردن خواهید داشت.

استاتین‌ها

استاتین‌ها دسته‌ای از داروها هستند که برای درمان کلسترول بالا به کار می‌روند. سیمواستاتین، آتورواستاتین و فلوواستاتین از معروف‌ترین استاتین‌ها می‌باشند. استاتین‌ها در کنترل کلسترول خون بسیار خوب عمل می‌کنند؛ اما عوارض جانبی آنها ممکن است بر ورزشتان اثر بگذارد، مثل درد عضلانی، گرفتگی و خستگی.
در نتیجه انجام تمرینات مقاومتی ممکن است هم‌زمان با مصرف استاتین‌ها سخت شود. اما تمرینات مقاومتی با شدت کم تا متوسط کمک زیادی به کنترل سطح کلسترول خون می‌کند.

بنزودیازپین‌ها

بنزودیازپین‌ها اساساً برای کنترل اضطراب یا کمک به خواب تجویز می‌شوند. در نتیجه بر سیستم عصبی اثر گذاشته و آن را مهار می‌کنند و عوارض جانبی آنها می‌تواند توانایی شما برای ورزش‌کردن را تحت‌تأثیر قرار دهد.
بنزودیازپین‌ها ممکن است حالت خواب‌آلودگی و بی‌حالی و خستگی ایجاد کنند. در نتیجه احساس می‌کنید کم‌انرژی هستید و تعادل و هماهنگی چندانی ندارید و این بر عملکرد ورزشی شما اثر می‌گذارد.

قرص‌های خواب

علاوه بر بنزودیازپین‌ها، قرص‌های خواب دیگری هم وجود دارند که برای درمان بی‌خوابی تجویز می‌شوند، مثل زولپیدم. این داروها نیز می‌توانند صبح روز بعد حالت گیجی و خواب‌آلودگی و مه مغزی ایجاد کنند که البته بر توانایی ورزشی شما اثر خواهند گذاشت.

آنتی‌هیستامین‌ها

آنتی‌هیستامین‌ها برای کنترل علائم آلرژی کاربرد دارند. مثلاً خیلی از افراد از آنتی‌هیستامین‌ها برای تب یونجه یا آلرژی فصلی استفاده می‌کنند. هر چند همه آنتی‌هیستامین‌ها عوارض جانبی یکسانی ندارند؛ اما برخی از آنها خاصیت خواب‌آور دارند و گیجی و خواب‌آلودگی ایجاد می‌کنند.
ضمناً بعضی از آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است باعث خشکی دهان شده و احساس خستگی به شما بدهند. احساس سبکی در سر نیز ممکن است ایجاد شود. آنتی‌هیستامین‌ها رگ‌های خونی را گشاد می‌کنند و ازاین‌جهت احتمال از حال رفتن نیز حین ورزش وجود خواهد داشت.

داروهای فشارخون

داروهای فشارخون مثل مهارکننده‌های بتا یا مهارکننده‌های ACE ممکن است بر ورزش شما اثر بگذارند و اگر ورزش را ناگهان متوقف کنید شاید دچار افت فشارخون شوید. این افت فشار بعد از ورزش می‌تواند باعث از حال رفتن و غش شود. پس بهتر است کم‌کم بدن خود را سرد کنید.
دمای بدن افرادی که مهارکننده‌های بتا مصرف می‌کنند ممکن است به‌سختی تنظیم شود. اما به‌طورکلی ورزش‌کردن فشارخون را بالا می‌برد (حتی در افرادی که داروی فشارخون مصرف می‌کنند). اما مهارکننده‌های بتا در بلندمدت در واقع کمک می‌کنند فشارخون در سطح سالمی حفظ شود.

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی

خیلی از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی را می‌توانید بدون نسخه پزشک از داروخانه بخرید، مثل ایبوپروفن. این داروها برای تسکین درد و کاهش التهاب مصرف می‌شوند اما مصرف بلندمدت این داروها می‌تواند مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند.
یکی از عوارض خونریزی گوارشی است که می‌تواند باعث کم‌خونی، خستگی، ضعف و سرگیجه، تنگی نفس و دیگر علائم شود. همه این عوارض بر ورزش‌کردن شما اثر خواهند گذاشت. این داروها درد را پوشش می‌دهند و ممکن است این وضعیت ایده‌آلی حین ورزش‌کردن نباشد، چون درد علامتی است که بدن ما از آن برای هشدار نسبت به مشکلی که دچارش شده استفاده می‌کند.

مهارکننده‌های پروتون پمپ

این داروها برای درمان ریفلاکس تجویز می‌شوند و به دلیل اینکه بر جذب کلسیم و منیزیم اثر می‌گذارند، درصورتی‌که طولانی‌مدت مصرف شوند می‌توانند کاهش میزان کلسیم در استخوان‌ها را به دنبال داشته باشند.
پایین‌بودن سطح کلسیم در استخوان‌ها به معنی ضعیف‌بودن آنهاست و استخوان‌های ضعیف هم می‌توانند در معرض شکستگی باشند، خصوصاً حین ورزش‌کردن.

شل‌کننده‌های عضله

شل‌کننده‌های عضله مثل سیکلوبنزاپرین اغلب برای درمان اسپاسم‌های عضلانی تجویز می‌شوند و دارای عوارض جانبی‌اند، از جمله افزایش احتمال دهیدراته شدن بدن، خشکی دهان، تاری دید و احساس گیجی و منگی. البته بدیهی است که این داروها عضلات را شُل می‌کنند.

ادرارآورها

دیورتیک‌ها یا داروهای ادرارآور کمک می‌کنند بدن از شر آب و نمک اضافی خلاص شود. این داروها گاهی برای افرادی که بیماری قلبی، ادم یا فشارخون بالا دارند تجویز می‌شود. ادرارآورها دارای عوارض جانبی هستند که می‌تواند بر توانایی فرد برای ورزش‌کردن اثر بگذارند، از جمله سرگیجه، دهیدراته شدن بدن و افت فشارخون.

آنتی‌بیوتیک‌های فلوروکینولون

هرچند بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها تداخلی با ورزش ندارند؛ اما آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل سیپروفلوکساسین ممکن است مشکلاتی برای ورزش ایجاد کنند. آنتی‌بیوتیک‌های فلوروکینولون ممکن است باعث تاندونیت شده و اثر منفی بر سلامت تاندون بگذارند.
افرادی که دیابت شیرین دارند، سابقه اختلالات اسکلتی عضلانی دارند یا کورتیکواستروئید همراه با آنتی‌بیوتیک‌های فلوروکینولون مصرف می‌کنند بیشتر احتمال دارد دچار مشکلات تاندون شوند، مثلاً پارگی تاندون.

کورتیکواستروئیدها

کورتیکواستروئیدهایی مثل پردنیزون درصورتی‌که طولانی‌مدت مصرف شوند می‌توانند عضلات را ضعیف کنند و این می‌تواند توانایی ورزش‌کردن و ریکاوری بعد از تمرین را تحت‌تأثیر قرار دهد.

ضداحتقان‌ها

این داروها برای کاهش گرفتگی بینی به کار می‌روند. داروهایی مثل پزدوافدرین و اکسی متازولین می‌توانند فشارخون و ضربان قلب را بالا ببرند.
ضمناً ضداحتقان‌ها می‌توانند تنظیم گرمای بدن و خنک ماندن را سخت‌تر کنند. ورزش‌کردن با فشارخون و ضربان قلب بالا توصیه نمی‌شود و اگر کسی دچار مشکل قلبی باشد می‌تواند یک حادثه قلبی ایجاد کند.

محرک‌ها

محرک‌هایی مثل آدرال و ریتالین معمولاً برای کنترل علائم بیش‌فعالی و نقص توجه به کار می‌روند اما بر تنظیم دمای بدن نیز اثر می‌گذارند و می‌توانند بدن را دهیدراته کنند.
داروهای ADHD می‌توانند موجب افزایش فشارخون و بی‌نظمی ضربان قلب نیز بشوند که همه این عوارض با ورزش‌کردن تشدید خواهند شد.

داروهای دیابت

بعضی از داروهای دیابت از جمله انسولین و ضمناً پایین آمدن گلوکز خون، ریسک افت قند خون را افزایش می‌دهند. ورزش‌کردن به‌خودی‌خود گلوکز خون را پایین می‌آورد، بنابراین ترکیب ورزش و انسولین درصورتی‌که ورزش متناسب نباشد می‌تواند ترکیب خطرناکی باشد.
ورزش‌کردن برای کسانی که داروی دیابت مصرف می‌کنند چیز بدی نیست و ممکن می‌باشد؛ اما باید به تغذیه قبل از ورزش و کنترل منظم گلوکز خون حین ورزش اهمیت داده شود.

ملین‌ها

ملین‌ها برای درمان یبوست به کار می‌روند و دارای عوارض جانبی‌اند، از جمله دهیدراته شدن بدن، سرگیجه، تهوع و خستگی. همه این عوارض بر ظرفیت و توان ورزشی اثرگذارند. ضمناً ورزش‌کردن با مشکلات گوارشی اصلاً خوشایند نیست.

---