آیا پول دادن به مداحانی که با مدرک صحیح نقل مطلب نمی کنند جایز است؟
آیا پول دادن به مداحانی که با مدرک صحیح نقل مطلب نمی کنند جایز است؟
با اشاعه فرهنگ عاشورا، مكتب اسلام از گزند تاریكی و افول و تحریف و همسویی با ظالمان و ستمگران مصون، و روحیه جهاد با استعمارگران در مردم زنده و جاویدان باقی میماند.
و به نظر میرسد ثوابهای زیادی كه درباره برپایی مجالس و مراسم عزاداری مطرح شده بیشتر ناظر به جنبههای سیاسی و اجتماعی این اعمال است و به جنبه فردی و عبادی محض آن كمتر نظر دارد.
در این مقاله به بررسی یکی از شبهه های مطرح شده در باب عزاداری برای امام حسین علیه السلام می پردازیم:
آیا عزاداری برای امام حسین بدعت گذاری است؟
این اشكال كه عزاداری سالار شهیدان و اصحاب بزرگواری، از مسائل مبتدعه است و برانجام مراسم عزاداری حكم حرمت مترتب میگردد، هیچ اساس و پایهای در نظر عقل و سیره عقلا و سنت و قرآن مجید ندارد. زیرا بدعت، مفهومی در مقابل سنت است.
مستحدثاتی كه در دین ایجاد شده و مخالف كلیات قرآن و سنت است، بدعت شمرده میشود. آیا این مفهوم بر برپایی عزاداری و گریستن بر امام حسین (علیه السلام) و اصحاب وی صدق میكند؟
طبق نقل تاریخ نگاران و محدثین اهل سنت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در شهادت عموی گرامیش حضرت حمزه و جناب جعفربن ابی طالب و در سوگ فرزند عزیزش ابراهیم و در كنار مزار شریف مادرش و جز آن گریسته و عزاداری فرمودند که برای اثبات مطلب با صرف نظر از متن روایت به بعضی اسناد روایات در این رابطه اشاره می کنیم:
- روایت گریستن پیامبر بر فرزند گرامیش ابراهیم : (صحیح بخاری، ج 2، ص 556). این روایت به صراحت به جواز حزن و گریستن در فراق اولیاء الهی دلالت میكند.
این اشكال كه عزاداری سالار شهیدان و اصحاب بزرگواری، از مسائل مبتدعه است و برانجام مراسم عزاداری حكم حرمت مترتب میگردد، هیچ اساس و پایهای در نظر عقل و سیره عقلا و سنت و قرآن مجید ندارد. زیرا بدعت، مفهومی در مقابل سنت است
- روایت تشویق و ترغیب پیامبر (صلی الله علیه و آله) بر گریه بر حضرت حمزه: (طبقات ابن سعد، ج 2، ص 44).
این روایات و بسیاری از روایات دیگر دلالت بر جواز و ترجیح گریه بر اولیاء الهی و تشویق دیگران برای این منظور میكند. و این عیناً همان كاری است كه شیعه درباره امام حسین علیه السلام و برگزاری مراسم عزاداری در حق ایشان مینماید.
با توجه به روایات فوق و نظیر آنها كه فراوان است میتوان به منطق سیره رسول اللَّه (صلی الله علیه و آله) در جواز عزاداری برای امام حسین (علیه السلام) پی برد. مضافاً آنكه طبق روایات فریقین شخص پیامبر (صلی الله علیه و آله) بارها از شهادت امام حسین (علیه السلام) خبر دادند و در اندوه و مظلومیت وی گریستند. (ر. ك: مقتل خوارزمی، ج 1، ص 87؛ الجامع الصحیح، ج 13، ص 193؛ المجمع الزوائد، ج 9، ص 188» ).
بنابراین برگزاری مراسم عزادری از نظر سنت نبوی اشكالی ندارد و سیره صحابه صدر اسلام نیز بر مشروعیت و جواز آن دلالت و اشاره دارد.
در ادامه این نوشتار چند پرسش و پاسخ را در باب عزاداری سالار شهیدان مطرح می کنیم:
سوال: تشبه به اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ در نمایش و تعزیه و... چه حكمى دارد؟
جواب: اگر هتك احترام نشود، مانعى ندارد.
آیة الله بهجت(ره)
سوال: بعضی عزاداران به خود گِل میمالند و یا اینكه با پای برهنه راه میروند. این نحوه عزاداری چه حكمی دارد؟
جواب: این گونه امور كه در محلّی طبق مرسوم آن محل بوسیله آن اظهار حزن و عزا نسبت به سالار شهیدان علیهالسلام بنمایند چنانچه ضرر معتد به (قابل اعتنا) برای جسم و جان نداشته باشد مانعی ندارد.
آیة الله صافی گلپایگانی(مد ظله)
سۆال: آیا پول دادن به مرثیه سرایانى كه در لابه لاى اشعار و سخنان خود بعضى از مصائب بى مدرك یا ضعیف السّند را نقل مى كنند و یا با غنا مى خوانند جایز است؟ آیا نقل این گونه مطالب به عزادارى ضربه نمى زند؟
جواب: پول را در برابر كارهاى مشروع آنها بدهند و نسبت به كارهاى خلاف، نهى از منكر كنند.
آیة الله مکارم شیرازی(مدظله)
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
سایت کانون گفتگوی قرآنی
پایگاه اطلاع رسانی مراجع عظام: بهجت و سافی گلپایگانی(مد ظلهم)
کتاب احکام عزاداری ـ آیة الله مکارم شیرازی(مدظله)