تأثیر رژیم غذایی بر اخلاق
تأثير رژيم غذايي بر اخلاق
وعده‌هاي غذايي حجيم که بخشي از آن به نظم غذايي ارتباط دارد، مي‌تواند تأثير نامطلوبي بر خلق‌وخو بگذارد. کساني که فاصله زماني بين مصرف صبحانه و ناهارشان طولاني مي‌شود و در نهايت يک وعده حجيم به عنوان ناهار دريافت مي‌کنند، حالت پري، سنگيني و خواب‌آلودگي شديدي پيدا مي‌کنند و از محيط اجتماعي که فرد بايد با آن تعامل داشته باشد، جدا مي‌شوند.
در ضمن، اگر بعد از صرف صبحانه فرد يک يا دو ميان‌وعده داشته باشد، مي‌تواند در وعده ناهار مقدار کمتري غذا بخورد و فعال و شاداب باقي بماند.
مراقب ترکيبات غذايي باشيد.
در اين رابطه مطالعات بيشتري صورت گرفته است. مشخص شده ترکيب غذا روي سه ميانجي نامبرده به ويژه سروتونين تأثيرگذار است. مثلا غذاهايي که سهم کربوهيدرات به ويژه کربوهيدرات ساده بالايي دارند، مي‌توانند در کوتاه‌مدت هم اثر خوبي داشته باشند هم بد که البته توضيح آن کمي پيچيده است. اگر توجه کرده باشيد مصرف شکلات شادي‌بخش است. در واقع مصرف شکلات سبب رها شدن اندروفين مي‌شود که خواص شبه ترياکي دارد و حالت خوشايندي به فرد دست مي‌دهد.
اما اين حالت گذراست و مصرف زياد مواد کربوهيدراتي مثل انواع پاستاها که قند بالايي دارند سبب ايجاد تغييراتي در سطح ميانجي‌هاي عصبي مي‌شود که درنهايت حالت خستگي، خمودگي و خواب‌آلودگي ايجاد مي‌کند.
مطالعاتي که روي افزايش دريافت پروتئين، صورت گرفته نشان داده اند که مصرف زياد پروتئين سبب پرانرژي بودن بعد از خوردن آنها مي‌شود. در مورد چربي بايد گفت، چربي غذا اگر زياد باشد حالت خمودگي و خستگي را القا مي‌کند ولي حذف کامل روغن از غذا نيز کار درستي نيست. رژيم بي‌چربي -يعني مصرف غذاهاي آب‌پز- کار صحيحي نيست.
چربي‌ها به چربي خوب و بد تقسيم مي‌شوند. 25 تا 30 درصد از کل کالري دريافتي روزانه ما که البته با توجه به شرايط کم و زياد مي‌شود بايد از چربي‌هاي خوب مانند روغن زيتون و روغن مغز دانه‌ها باشد. در مطالعات جانوري ديده شده اگر چربي غذا به شکل شديد محدود شود در سطح چربي‌هاي خون يا ليکوپروتئين‌ها و ميانجي‌هاي عصبي تغييراتي ايجاد شده و حيوان رفتار تهاجمي و تخاصمي پيدا مي‌کند. اينکه اين يافته در مورد انسان نيز صحت دارد يا خير جاي بحث دارد اما معلوم است که عدم تعادل در رژيم غذايي پيامدهاي مفيدي نخواهد داشت.
زياد گوشت نخوريد.
اينکه رژيم پرپروتئين که سهم عمده آن مي‌تواند از پروتئين جانوري تأمين شود آيا واقعا بر خلق‌وخو تأثير مي‌گذارد يا خير هنوز ثابت نشده است ولي به نظر مي‌رسد اثر مثبتي نداشته باشد. فراموش نکنيم مي‌توانيم عکس اين مسأله را هم نگاه کنيم يعني کساني که روحيه تخاصمي دارند، ميل بيشتري به مصرف غذاهاي گوشتي دارند. پس براي آنکه خوي خشن پيدا نکنيد، در خوردن گوشت زياده‌روي نکنيد.
کمبودها را جدي بگيريد.
کمبود ريزمغذي‌ها مطمئنا روي خلق‌وخو تأثير مي‌گذارد. کمبود ريزمغذي‌ها به ويژه ويتامين‌هاي گروه B يعني B2، B6 و نياسين قطعا اثرهاي خيلي بدي بر خلق‌وخو مي‌گذارد و سبب بي‌خوابي مي‌شود.
کمبودهاي حاشيه‌اي يا تحت باليني که ضرورتاً علامت باليني ندارند و به طور معمول با تست‌هاي روتين آزمايشگاهي قابل‌تشخيص نيستند، مي‌توانند اثرات نامطلوبي بر خلق‌وخو داشته باشند و عمدتاً به دو دليل ايجاد مي‌شوند؛ يکي داشتن رژيم غذايي نامناسب مانند مواردي که ذکر شد و عدم تعادل در برنامه غذايي و دوم بسته به وضعيت فيزيولوژيک بدن در دوران بارداري يا دوران رشد يا موارد بيماري مانند افزايش دفع که فرد نياز به دريافت بيشتر اين مواد دارد. کمبودهاي حاشيه‌اي وقتي ايجاد شود روي مود تأثير مي‌گذارد و يک متخصص تغذيه با ارزيابي صحيح و ابزارهايي که مي‌شناسد، مي‌تواند اين کمبود را تشخيص دهد و حمايت‌هاي تغذيه‌اي را شروع کند.
البته فراموش نکنيد که بخشي از خلق‌وخو به محيط فرهنگي و اجتماعي افراد بازمي‌گردد و صرفاً ربط دادن خلق‌وخو به تغذيه ساده‌انگاري است. بنابراين در کنار تغذيه، داشتن شيوه صحيح زندگي و ورزش نيز اهميت ويژه‌اي دارد.