ذره بین قوی با یک قطره آب!

تصویر یک جسم از پشت عدسی محدب خیلی بزرگ تر از خود جسم دیده می شود. و هر قدر برآمدگی عدسی بیشتر باشد، به همان نسبت تصویر نیز بزرگ تر به نظر می رسد. اما آیا می دانید که تنها عدسی های شیشه ای نیستند، که این خاصیت را دارند، بلکه اجسام شفاف دیگر نیز اگر به شکل عدسی ساخته شوند، همان ویژگی را خواهند داشت.

آب زلال نیز از جمله ی موادی است، که اگر به صورت عدسی محدب در آید، این خاصیت را به نحو احسن دارا می شود، و اجسام را خیلی بزرگ تر از خودشان نشان می دهد. پس شما می توانید با یک قطره آب عدسی محدب کوچک، اما با بزرگ نمایی بیشتر، تهیه کنید، و تصویر اشیا را از پشت آن خیلی بزرگ تر از اندازه ی واقعی شان تماشا کنید.

مواد لازم

یک قطعه کارتن

یک قطعه کاغذ آلومینییوم  یا زرورق

یک قطره چکان

یک سنجاق ته گرد

نخ و سوزن و قیچی

روش کار

 قبل از هر چیز کارتن را به ابعاد تقریبی 5×5 سانتی متر مربع ببرید، و درمرکز مربع سوارخی به قطر تقریبی 7 میلی متر ایجاد کنید.

سپس کاغذ آلومینیوم را به شکل مربع به ابعاد 2×2 سانتی متر مربع ببرید، و به وسط مقوا بچسبانید، و یا بدوزید. و آن گاه با انگشت خود روی کاغذ آلومینیوم فشار وارد کنید، وسط آن را کمی گود نمایید. حالا وسط این گودی را با سنجاق ته گرد سوراخ کنید، و یک قطره آب روی آن قرار دهید.

معمولاً کشش سطحی آب سبب می شود، که قطره ی آب از سوراخ پایین نریزد، و کروی بودن خود را حفظ نماید. اما اگر مشاهده کردید، که از این سوراخ آب پایین می ریزد، قبلاً قسمت گودی آلومینیوم را چرب کنید.

جهت این کار یک قطعه پنبه را به روغن آغشته کنید و به آن قسمت بمالید. یک قطره آب که به صورت کره روی سوراخ قرار می گیرد، کار یک عدسی محدب را انجام می دهد، که برآمدگی آن زیاد، و در نتیجه بزرگ نمایی اش بیشتر است.

با این ذره بین شما می توانید اجسام کوچکی نظیر مو، پوست پیاز و ذرات نمک طعام و مانند آن ها را روی صفحه ی سفیدی قرار دهید، و این صفحه را به وسیله ی نور آفتاب، و یا نور چراغ، کاملاً روشن کنید، و ذره بین ساخت خودتان را خیلی نزدیک به آن ها بگیرید، و تصویر بزرگ اجسام مزبور را بررسی نمایید. برای وضوح بیشتر تصویر باید مرتباً فاصله ی عدسی را از جسم کم و زیاد کنید، تا به نتیجه برسید.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان