معرف رنگی جوهر کلم قرمز

تئوری آزمایش

هدف آزمایش

مطالعه اثر اسیدها و بازها بر رنگ جوهر کلم قرمز

مواد لازم

• آب مقطر
  آمونیاک
  چهار عدد ظرف شیشه‌ای
  عصاره کلم قرمز
  غذای بچه ( دهانه گشاد )
  قلم نشانه‌گذاری
  سرکه سفید
  دو عدد قطره چکان

روش کار

آمونیاک را با دقت جابه جا کنید و در محلی که هوای آن به خوبی تهویه می‌شود، کار کنید؛ زیرا آمونیاک سمی است و بخاری که متصاعد می‌کند، به پوست ، مخاط بینی ، دهان و چشم صدمه می‌رساند.

ظرف شیشه‌ای را تا نیمه از جوهر کلم پر کنید.

شیشه را از آب مقطر پر کنید، به حدی که شفاف شود. ولی رنگ آن صورتی کم‌رنگ بماند.

با قلم ، عبارت (معرف کلم) را روی یک قطره چسب بنویسید و آن را روی ظرف شیشه‌ای بچسبانید.

دو ظرف غذای بچه را تا 4/1 با محلول رقیق شده جوهر کلم ( که از مرحله دوم به دست آمده است ) پرکنید.

یک ظرف غذای بچه دیگر را تا 4/1 از سرکه پر کنید و برچسبی را که روی آن کلمه اسید نوشته شده است، روی آن بچسبانید. همچنین یکی از قطره چکان‌ها را داخل آن قرار دهید.

چند قطره از محلول اسید را با قطره چکان ، قطره قطره به یک ظرف کوچک معرف کلم اضافه کنید و بعد از هر بار اضافه کردن اسید ، محلول را هم بزنید. این عمل را تا مشاهده یک تغییر رنگ مشخص ادامه دهید.

چند قطره از محلول باز را به ظرف کوچک دیگر که حاوی معرف کلم است اضافه کنید و ظرف را بعد از افزودن هر قطره هم بزنید. این عمل را تا مشاهده یک تغییر رنگ مشخص ادامه دهید.

          نتیجه آزمایش

آمونیاک که یک باز است، رنگ معرف کلم را سبز می‌کند و سرکه که یک اسید است، رنگ آن را صورتی مایل به قرمز بر می‌گرداند.

علت چیست؟

معرف ، ترکیبی است که در حضور اسید یا باز تغییر رنگ می‌دهد. رنگ هر ماده به عناصر شیمیایی‌ که آن ماده را تشکیل می‌دهد، بستگی دارد. این عناصر روی طول موج های نور اثر می‌گذارد و آنها را جذب یا منعکس می‌کنند. محلول های بازی شامل یون های ^-OH هستند که این یون ها ساختمان شیمیایی جوهر کلم را به گونه‌ای تغییر می‌دهند که بیشتر موج های نور سبز را انعکاس می‌دهد.

محلول های اسیدی  شامل یون هیدروژن ⁺H هستند که این یونها ساختمان (جوهر کلم) را به گونه‌ای تغییر می‌دهند که بیشتر ، موج های نور قرمز رنگ منعکس می‌شوند. به سبب این تغییرات رنگی ویژه ، می‌توان از کلم قرمز برای تشخیص اسیدها و بازها استفاده کرد.

بخش پروژه های دانش آموزی تبیان، تهیه و تنظیم: نسرین صادقی