ترمیستور

نیم رساناهایی که ضریب مقاومت گرمایی زیادی دارند، به مقاومت های حساس به دما یا ترمیستور thermistors که از عبارت temperature sensitive resistors گرفته شده ، معروف هستند. مقاومت های حساس به دما در شاخه‌های مهندسی کاربردهای مهم و زیادی دارند:

در کنترل خودکار ، فاصله سنجی و نیز در دماسنج های خیلی دقیق و حساس به کار برده می‌شوند.

دماسنج های مقاومتی یا بارترها barertte دستگاهی برای اندازه گیری چگالی شار تابشی می باشند، طرز کار آن ها بر پایه تغییر مقاومت الکتریکی پیل نیم رسانا در موقع گرم کردن می باشد. آن ها را خیلی پیش در آزمایشگاه ها به کار می‌بردند. ولی قبلا آن ها را از فلز می‌ساختند که به سبب محدودیت گسترده کاربردشان ، مشکلات زیادی به بار می‌آوردند.

برای این که مقاومت بارتر را در مقایسه با مقاومت سیم های رابط بالا ببرند، ناچار بودند بارتر را از سیم نازک و دراز بسازند. به علاوه تغییر مقاومت فلزات با دما خیلی کم است و برای اندازه گیری دما به کمک بارتر فلزی، به اندازه گیری خیلی دقیق مقاومت نیاز دارند.

بارترهای نیم رسانا (ترمیستورها) این معایب را ندارند. مقاومت ویژه الکتریکی آن ها آن چنان بالاست که یک بارتر می‌تواند فقط چند میلیمتر طول داشته باشد. با چنین ابعاد کوچکی، ترمیستور خیلی زود به دمای محیط بیرون می‌رسد. همین امر به آن امکان می‌دهد که دمای اشیای کوچک (مثلا برگ گیاهان یا ناحیه‌هایی روی پوست بدن) را اندازه بگیرد.

ترمیستورها چگونه استفاده می شود؟

سنسورهای دما به نام ترمیستور معروفند كه با تغییرات دما مقاومت آن ها تغییر می كند البته در حالت کلی سنسورهای دما (ترمیستورها) المان های غیر خطی هستند اما مدل هایی از سنسورهای حرارتی هم وجود دارند که به صورت آی سی (تراشه) ساخته شده (مثلا LM34 و LM35 )که تقریبا به صورت خطی عمل می کنند و با افزایش دما مثلا از 0 تا 100 درجه مقاومت آن ها از 29 كیلو اهم تا 8/0 كیلو اهم تغییر می كند (نوع منفی یا ntc )البته بسته به نوع کاربردشان انواع مختلفی از آن ها در بازار موجود است.

در ترمیستورهای نوع ptc ، با افزایش درجه حرارت، مقدار مقاومت هم افزایش می یابد.

برای آنکه آن ها را بتوان به کامپیوتر یا میکروپروسسور (یا میکروکنترلر) متصل کرد باید از آی سی های ADC استفاده نمود. برای اتصال هر ADC (مبدل آنالوگ به دیجیتال) مثلا می توان از IC از ADC804 استفاده کرد تا سیگنال آنالوگ سنسور را به مقادیر دیجیتالی تبدیل کند و به سیستم کنترلی یا کامپیوتر ارسال نماید. خود این IC آنالوگ به دیجیتال به پورت سریال کامپیوتر متصل شده و سیگنال دمای اندازه گیری شده به وسیله سنسور حرارتی (ترمیستور) را از طریق پورت سریال به کامپیوتر وارد می کند که مدار آن بسیار ساده است.