استقلال وكيل و دادرسی عادلانه
استقلال وكیل و دادرسی عادلانه
یك وكیل دادگستری گفت: استقلال یعنی برخورداری وكیل از مصونیت شغلی و این كه یك وكیل همواره نگران از دست دادن شغل خود به سبب انجام وظایف وكالتی هر چند در مقابل صاحبان قدرت نباشد.
حسین ساعتچی یزدی در گفتوگو با خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اظهاركرد: وقتی صحبت از استقلال میشود ناخودآگاه كلمه آزادی را به ذهن متبادر میكند و آن چیزی است كه همه جوامع بشری برای دستیابی به آن مبارزات گسترده و تلاش فراوانی كردهاند و در دستیابی به آن هزینههای زیادی پرداخت شده است.
وی ادامه داد: آزادی وعده و هدیه الهی است كه باید به دست آورد؛ همان گونه كه پیشینیان و پیشكسوتان وكالت در 60 سال پیش با مبارزات خویش، سرانجام با تصویب لایحه قانون استقلال كانون وكلا در تاریخ هفت اسفند ماه 1331 موفق به ایجاد كانون وكلای مستقل ـ كه اعضای آن به طور مستقیم و غیر مستقیم اداره آن را به عهده دارند ـ شدند.
این حقوقدان با بیان اینكه قانون مذكور در آن زمان پیروزی بزرگی به شمار میآمد، افزود: ظاهرا بعد از گذشت بیش از 50 سال كسانی هستند كه همین مقدار را نیز بر نمیتابند.
ساعتچی یزدی گفت: وقتی تشكیلات و مجموعهای مستقل باشد بالتبع اعضای آن نیز مستقل خواهند بود. این آزادی و استقلال در بحث قضا و وكالت از اهمیت زیادی برخوردار است و به همین مناسبت نیز فقه ما در باب قضا شرایط ویژه و سختی در نظر گرفته است.
وی ادامه داد: استقلال و بی طرفی قاضی در قضاوت و صدور حكم از این جمله است؛ یعنی قاضی تحت تاثیر یا فشار اشخاص و جریان خاص و یا حتی حاكمیت قرار نگیرد؛ البته نه این كه شخصا دارای چنین خصوصیاتی باشد بلكه ساز و كار قانونی در امر قضا به گونهای باشد كه هیچ مقام قضایی و اجرایی به حكم قانون چنین اجازهای نداشته باشد كه قاضی را مرعوب و یا تحت تاثیر قرار دهد.
این وكیل دادگستری تصریح كرد: همان گونه كه قاضی باید مستقل به معنای اخص آن بوده و از مصونیت شغل قضا برخوردار باشد وكیل نیز كه وظیفه دفاع را به عهده دارد به طریق اولی باید مستقل باشد
این وكیل دادگستری تصریح كرد: همان گونه كه قاضی باید مستقل به معنای اخص آن بوده و از مصونیت شغل قضا برخوردار باشد وكیل نیز كه وظیفه دفاع را به عهده دارد به طریق اولی باید مستقل باشد.
ساعتچی یزدی یادآور شد: استقلال یعنی حق آزادی وكیل در انتخاب موكل، یعنی اینكه وكیل بدون داشتن هیچ گونه دغدغهای از حق موكل خویش با هر گرایشی در چارچوب قوانین دفاع كرده بدون آنكه حتی مورد سوال واقع شود.
وی افزود: استقلال یعنی برخورداری وكیل از مصونیت شغلی و این كه همواره نگران از دست دادن شغل خویش به سبب انجام وظایف وكالتی هر چند در مقابل صاحبان قدرت نباشد.
این حقوقدان با بیان اینكه مستقل بودن وكیل تضمین كننده دادرسی عادلانه است، گفت: اصولا حق دفاع و دادرسی عادلانه و داشتن وكیل از حقوق مسلم مردم است و این حق در اصل 35 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سایر قوانین ظهور و بروز دارد.
وی خاطر نشان كرد: از قدیم گفتهاند عدالت دارای دو بال است كه یك بال آن قاضی و بال دیگر را وكیل تشكیل میدهد و این فرشته عدالت كه همه به دنبال آن هستند بدون دو بال مستحكم و مستقل توان پرواز به سوی عدالت را نخواهد داشت.
ساعتچی یزدی با اشاره به اینكه این مثال تاثیر و تاثر دو ركن قضا یعنی قاضی و وكیل را نشان میدهد، ادامه داد: برخی با تنگنظری استقلال را به معنای لجامگسیختگی، عدم نظارت و یا مصونیت مطلق تعبیر و توجیه میكنند، در صورتی كه چنین نیست و هیچ كس با نظارت در چارچوب قانون بدون دخالت سیاست مخالف نیست.
وی یادآور شد: متاسفانه در دهه اخیر به دلایلی كه ذكر شد خواسته یا ناخواسته به گونهای عمل شده است كه به این استقلال نسبی هم كه 50 سال پیش به دست آمده است خدشه وارد شود و مجددا هزینههای تجارب آزموده را میپردازیم كه البته این هزینه به مراتب سنگین و بسیار گران خواهد بود؛ همچون هزینههای حذف دادسراها علیرغم اعلام نظر و هشدار اساتید، قضات و حقوقدانان و احیای مجدد آن كه بر نظام قضایی و مردم تحمیل شد و هیچ كس نیز پاسخگو نبود.
این وكیل دادگستری ادامه داد: درچند سال اخیر نیز وضع ماده 187 در برنامه عمرانی پنج ساله و محقق نشدن هیچ یك از اهداف ظاهری آن و از همه بدتر اصرار عدهای بر تدوام آن با وجود انقضای دوره و فسخ ضمنی و صریح آن و اخیرا نیز در این راستا تهیه و ارائه لایحهای به مجلس از جمله این موارد بود.
وی اظهاركرد: در حال حاضر دغدغه تمامی وكلا حفظ شان و استقلال وكیل و كانونهای وكلاست و بدون شك در حفاظت از آن از هیچ كوششی از طریق قانونی دریغ نخواهند كرد و اجازه نخواهند داد استقلال كانون مورد هجمه و خدشه واقع شود. البته با توجه به بینش و بصیرت نمایندگان محترم مجلس نیز به نظر نمیرسد چنین اجازهای بدهند و قانونی تصویب شود كه صرفنظر از خدشه به استقلال وكیل و قضا، مغایر با مقررات، عهدنامهها و تفاهمنامههای بینالمللی كه ایران به آنها پیوسته است باشد.
برخورد محاكم با وكلا خوشبختانه در اكثریت دادگاهها بسیار خوب و بر طبق موازین با حفظ شئونات بوده مگر در موارد خاص و اندك كه محل بحث استقلال وكلاست. امید است با اصلاح برخی از مقررات از جمله ماده 128 قانون آیین دادرسی كیفری حق دفاع تضییع نشود
ساعتچی یزدی افزود: برخورد محاكم با وكلا خوشبختانه در اكثریت دادگاهها بسیار خوب و بر طبق موازین با حفظ شئونات بوده مگر در موارد خاص و اندك كه محل بحث استقلال وكلاست. امید است با اصلاح برخی از مقررات از جمله ماده 128 قانون آیین دادرسی كیفری حق دفاع تضییع نشود.
وی گفت: در طرحها و لوایح بویژه لوایح و طرحهایی كه مربوط به وكلاست میبایست از وكلا و حقوقدانان به عنوان متخصصان فن استفاده شود چرا كه متاسفانه بعضا از نظر وكلای آگاه مستقل استفاده نمیشود.
این حقوقدان اظهار كرد: در اینجا نقش كانونهای وكلا و اتحادیه بسیار سنگین بوده و میبایست با تمام ظرفیت قانونی ایستادگی و از كیان وكالت حفاظت نمایند. البته نباید نحوه عملكرد گذشته كانون در شكل گیری چنین جریاناتی را بی تاثیر دانست.
وی در پایان افزود: بدون شك قوه قضاییه و مجلس نقش بسزایی در راستای اجرایی شدن استقلال وكیل داشته و جامعه حقوقدانان و وكلا انتظار دارند كه دو نهاد مذكور نقش تاریخی خویش را در این زمینه ایفا كنند.
منبع : ایسنا