موسسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان

نظام آموزش و پرورش به عنوان نهادی که وظیفه جامعه پذیری ثانویه افراد جامعه را بر عهده دارد در بروز و تشدید مسائل اجتماعی نقشی اساسی دارد و در صورتی که نتواند خود را با مسائل روز جامعه هماهنگ کند و واقع گرایانه و عمل گرایانه به باز تعریف وظایفش نپردازد جزء اولین مقصران در آسیب پذیری احتمالی جامعه در آینده خواهد بود.

برای بسیاری از کسانی که از واژگانی مانند مدرنیته (معادل آن تجدد)، توسعه و پیشرفت صحبت می کنند، این واژگان بیش از هر چیزی تصویری نادرست را بازمی نمایند که نه فقط مدر و پیشرفته نیست، بلکه در نقطه ای قرار دارد که تاریخ مدرن علیه آن شورید و آن را به حاشیه راند تا بتواند جوامع دموکراتیک را تاسیس کند.

پژوهش ها در زمینه نابرابری های آموزشی چه نکاتی در بر دارند؟

تبعیض در آموزش به معنای دسترسی نداشتن یکسان به امکانات آموزشی، برای زنان و مردان است. این نوع تبعیض سبب کاهش متوسط سرمایه انسانی در جامعه شده و به عملکرد اقتصاد صدمه وارد می کند. حذف دختران با توانایی بیشتر و جذب پسران با توانایی کمتر به صورت جایگزین، سبب کاهش نرخ بازگشت آموزش می شود.

پژوهش ها در زمینه نابرابری های آموزشی چه نکاتی در بر دارند؟

عدالت آموزشی مربوط به سه حوزه فقدان مدارس، نوسازی امکانات و تجهیز مدارس شده و بر اساس نیاز مناطق مختلف در این حوزه ها فعالیت می شود. از این رو باید مکانیزمی برای پیگیری دستاورد های همایش و کمپین عدالت آموزشی طراحی شود.

چگونه باید عدالت آموزشی را بر اساس اسناد اجرا کنیم؟

اولین پیامد مهم کوتاه مدت فقر آموزشی، افزایش احتمال وقوع انواع ناهنجاری ها و جرایم اجتماعی است. رشد جرائم اجتماعی و نیز رشد تکدیگری رابطه مستقیم با فقر آمورشی دارد. دومین پیامد نیز تضعیف پایه اساسی تحولات توسعه ای بلند مدت یعنی سرمایه انسانی می باشد.

اگر از شما خواسته شود که یکی از درس‌ ها از مواد آموزشی کلاس پایه شما حذف شود، کدام یک را پیشنهاد می‌کنید؟

درحال حاضر در نظام آموزشی ‏مان به طور افراطی بر «علم‏ آموزی» تمرکز داریم و از برخی ماموریت های کلیدی یک ساختار آموزشی مطلوب به‏ ویژه آموزش مهارت زندگی جمعی مسالمت ‏آمیز، غافلیم. جداسازی دانش‏ آموزان برحسب سطح IQ، سیاست مخربی است که با دورکردن دانش‏ آموزان از یک محیط اجتماعی واقعی، این وضعیت نامطلوب را تشدید می‏ کند.

تحول و اصلاح آموزش و پرورش الزاماتی دارد که در این مجال به چند مورد آن اشاره می شود . اکنون در کشور ما میان دو نهاد مهم و تاثیرگذار تعلیم و تربیت یعنی نهاد خانواده و دولت در اهداف، با وجود بعضی هم پوشانی ها، تعارض های اساسی وجود دارد. خط قرمز خانواده، آینده تحصیلی و شغلی فرزندش است و خط قرمز دولت سیاست رسمی آن است.

مدرسۀ خصوصی به طرز خوشایندی با گرایش من به ناز پرورده‌کردن بچه‌هایم هماهنگ بود. تعداد دانش‌آموزان در کلاس‌ها بیش از ۱۶ نفر نبود. اگر بچه‌ها مشکل درسی داشتند، معلم با ارایۀ کمک‌های فوق‌العاده و تشویق به دانش‌آموزان کمک می‌کرد. با ورود به مدرسه عمومی، تعداد دانش آموزان در کلاس بچه‌هایم به ۳۰ نفر رسید. هیچ‌ کس اسم آن ها را نمی‌ دانست، هیچ‌کس هر روز صبح با ذوق و شوق و آغوشِ باز از آن‌ ها استقبال نمی‌ کرد. در عوض آن‌ ها برای ورود به مدرسه صف می‌ کشیدند و برای رفتن به کلاس، برای ناهار و زنگ تفریح نیز در صف می‌ ایستادند.

مطالعه آسیب های اجتماعی اعم از نابهنجاری ها و انحرافات اجتماعی یکی از مهم ترین موضوعات مورد بحث جامعه شناسی است. اگر چه مساله نابهنجاری امری نسبی است و از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است. اما آن چه که در این مبحث مطرح می باشد این است که چه عواملی آسیب های اجتماعی را کاهش یا افزایش می دهد و به بیانی دیگر چگونه می توان آسیب های اجتماعی را در بین دانش آموزان کنترل نمود؟

در اینکه سرمایه انسانی و ارتباط میان افراد یک جامعه (سرمایه اجتماعی) نقش تعیین کننده ای در فرایند توسعه ایفا می کند، اختلاف نظر چندانی میان کارشناسان و سیاست گذاران وجود ندارد؛ مسئله اصلی یافتن راهکارهای مناسب برای ارتقای سطح و بهبود کیفیت این سرمایه هاست. برای مثال، ایران در نیم قرن گذشته به نحو چشمگیری امکانات آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی را افزایش داده است.

وزارت آموزش‌ و پرورش، مسئولیت تدوین سند مشخص‌ کننده چارچوب همکاری فوق و تقدیم آن به هیات‌دولت را بر عهده خواهد داشت. همچنین مسئولیت جمع‌ بندی گزارش شش‌ ماه‌ یک‌ بار درزمینه «ارزیابی نتایج» و انتشار عمومی آن، بر عهده وزارت آموزش‌ و پرورش خواهد بود.

یک سوم مدارس کشور نیاز به مقاوم سازی دارد؛ نیمی از مدارس در حاشیه شهرها نا امن هستند و ...

متاسفانه بخش بزرگی از بار اقتصادی ناشی از تحریم های ظالمانه و نیز سوءمدیریت اقتصادی سال های اخیر، بر دوش آسیب پذیرترین و محروم ترین خانوارهای جامعه بوده است. فشارهای اقتصادی سال های اخیر باعث کاهش شدید هزینه مربوط به آموزش فرزندان در خانوارهای محروم شده است.

دانش و آگاهی نعمتی است که فقط برای انسان و فقط از سوی انسان امکان بهره برداری و نشر وجود دارد و عدالت که مفهومی انتزاعی و فلسفی است نیز زمینه نشر و تولید آن است. درواقع اگر عدالت را که از معدود مفاهیمی است که توانسته بستری برای تحقق و عملی شدن در زندگی بشری پیدا کند، در کنار دانش و آموزش قرار دهیم ترکیبی بنیادین، برای توسعه به دست می آوریم.

نزدیک به سه دهه از تصویب قانون مدارس و مراکز غیر دولتی به صورت موقت می گذرد .در این مدت بنابر دلایل سیاسی و غیر سیاسی قانون مدارس غیر دولتی بصورت دائم به تصویب نرسیده است. در حال حاضر بررسی لایحه تقدیمی دولت برای دائمی کردن قانون مدارس و مراکز غیر دولتی در مجلس شورای اسلامی در حال انجام است و امید است هر چه زودتر تصویب و با تایید شورای نگهبان شکل دائم به خود بگیرد.

مروری بر روند تحولات کمی آموزش و پرورش حاکی از آن است که سهم بخش غیردولتی در آموزش و پرورش قبل از انقلاب بیش از بعد از آن بوده است. به طوری که نسبت دانش آموزان غیردولتی به دولتی بین 4/10 درصد در سال 1350 و 4/8 درصد در سال 1357 در نوسان بوده است.