فرمت های صوتی
بدون شك فناوری (MPEG Audio Layer 3 (MP3 یك شاهكار در دنیای رسانه ای صوتی دیجیتال است .این فناوری در سال 1991 توسط موسسه Fraunhofer در كشور آلمان طراحی شد .در این روش صوت اصلی با نسبت 1 به 10 فشرده می شود و این فشرده سازی از طریق حذف صداهایی كه انسان آنها را نمیشنود، انجام می گیرد .در حال حاضر بهترین كیفیت صوتی بطور عمومی متعلق بهCD های صوتی است .اگر موسیقی یك CD صوتی را با استفاده از فناوری MP3فشرده كنید، حجم فایل حاصله یك دهم اندازه اصلی خواهد بود، در حالی كه صدای حاصله تقریبا هم كیفیت با صدای اصلی است.

كیفیت صوت درCDها، برابر با یك فایل *.wavبا فركانس 44100 هرتز در 16 بیت و بصورت استریو است .در سیستم استریو (stereo) صدای موسیقی در دو كانال مجزا ضبط می شود و بدین ترتیب صوت طبیعی تر بنظر می رسد. به همین دلیل است كه اكثر بلندگوهای صوتی جفت هستند. اگر تمامی صوت یك موسیقی در یك كانال ضبط شود، در آن صورت یك صدای mono خواهد بود.

در فناوری MP3 نیز اگر یك موسیقی با كیفیت مشابه با CDصوتی ضبط شود، باید دارای فركانس 44100 هرتز در 16 بیت و بصورت استریو باشد .در این حالت موسیقی مزبور احتیاج به فضایی برابر با 128 كیلو بیت 16كیلو بایت برای هر ثانیه خواهد داشت. پس اگر می خواهید به حجم یك فایل MP3به طور تقریبی پی ببرید، زمان آن را بر حسب ثانیه (در) 16000 برحسب بایت ضرب كنید.

فناوری MP3علیرغم اینكه محاسن زیادی به كاربر هدیه میكند، در عوض ضررهای زیادی را به شركتهای پخشCD های صوتی زده است. زیرا دیگر كاربران به راحتی می توانندCD های خود را به قالب MP3 تبدیل كنند و آنها را در اینترنت یا شبكه های كوچك و بزرگ دیگر به اشتراك بگذارند. حجم كم فایلهایMP3 ، انتقال آنها را از طریق شبكه بسیار راحت كرده است.

به هرحال در دنیای كامپیوترهای شخصی هر فناوری كه متعلق به شركت مایكروسافت نباشد بالاخره روزی توسط این شركت شكست خواهد خورد !مثل شركتهای آی بی ام و اپل، سیستم عاملهای ناول و یونیكس از سیستم عاملهای سرور مایكروسافت و مروگرهای دیگر ازInternet Explorer ، بورلند و اینتل از زبانهای برنامه نویسی و موارد بسیاری دیگر.

این بار نوبت MP3است .بله، زمان به تاریخ پیوستن MP3نیز فرارسیده است .در سال 2000 واحد تحقیقات دیجیتال مایكروسافت Microsoft Research and the Digital Media Division موفق به طراحی سیستم صوتی شد كه می توانست صدای یك CDرا با ضریب 1 به 20 فشرده كند !این فناوری جدید كه تحت عنوان Windows Media Audio یا WMA شناخته می شود علاوه بر اینكه كلیه قابلیتهای MP3 و سایر سیستمهای فشرده سازی نظیر Real Audio یا Ra را داراست، قابلیتهای جدیدی را نیز معرفی می كند.

در زیر برخی از محاسن WMAنسبت به MP3عنوان شده است.
حجم فایلهای WMA تقریبا نصف فایلهای MP3است .یعنی كیفیت صوتی WMAبا حجم 64 كیلو بیت در ثانیه برابر با كیفیت 128 كیلو بیت در ثانیه ی MP3است.
كیفیت صوت WMA علیرغم حجم كمتر، از MP3بهتر است.
موسیقی در قالب WMA شناسنامه كاملتری را می تواند داشته باشد .منظور از شناسنامه، نام آهنگ و نام آهنگساز و متن آهنگ و غیره است.
برای WMA سرعت كدگذاری (Encoding) سریعتر از MP3 است.
ویندوز پشتیبانی بیشتری از این قالب صوتی میكند.
شاید از لحاظ فنی WMAنسبت به MP3هیچ نقطه ضعفی نداشته باشد ولی با این وجود می توان معایب عنوان شده زیر را مطرح كرد:
در حال حاضر قالب MP3گستردهتر از WMA استفاده می شود و برخی از برنامه های قدیمی، قالب WMA را نمی شناسند.
برای پخش یك فایل WMA نیاز به یك كامپیوتری قویتر دارید. فایل MP3در یك كامپیوتر i486 نیز پخش می شود ولی قالب WMA احتیاج بهیك پردازنده پنتیوم دارد. حداقل پردازنده Pentium 166 MMX پیشنهاد می شود.
فناوری MP3 ساخت مایكروسافت نیست ولی WMAمتعلق به مایكروسافت است !
برنامه Windows Media Player یكی از بهترین پخش كننده های فایلهای رسانه ای نظیر WMAو غیره است .یكی از مزیتهای این برنامه این است كه همراه با ویندوز عرضه می شود، مثلا در Windows XPنسخه هشتم این برنامه موجود است. از این برنامه می توان برای پخش و تولید و سازماندهی فایلهای WMA استفاده كرد.
مثلا شما با این برنامه براحتی می توانید موسیقی مد نظرتان را از CDهای صوتی خودتان یعنی همان نوع CDهایی كه در دستگاه ضبط صوت به آنها گوش می دهید و به Tracked CD مشهور هستند، بر روی كامپیوترتان با قالب WMA كپی كنید و یا برعكس، یعنی فایلهای صوتیWMAرا بر روی یك CD به صورت صوتی ضبط كنید .برای كسب اطلاعات بیشتر به راهنمای این برنامه مراجعه كنید و یا فیلم آموزشی آن را در ویندوز XPاز طریق زیر مشاهده كنید:
-1ابتدا روی دكمه Start و سپس روی گزینه Run... كلیك كنید .كادر Run باز می شود.
-2در كادر Runعبارت زیر را تایپ كنید و كلید Enter را بزنید.
%windir%\help\tours\WindowsMediaPlayer\wmptour.hta
در ادامه این مقاله به شما میآموزیم كه چگونه آهنگهای یك CDصوتی را توسط برنامه WMP به قالب WMAدر كامپیوترتان كپی كنید .همچنین ما به شما خواهیم گفت كه چگونه یك فایل MP3 را به قالب WMA تبدیل كنید تا فضای بیشتری در هارددیسك بدست آورید.
تنظیم برنامه Windows Media Player 8.0
قبل از اینكه از برنامه Windows Media Playerیا به اختصار WMPبرای تبدیل تراكهای صوتی یك CD به قالب WMA استفاده كنید، بهتر است آنرا تنظیم كنید تا به نتیجه مطلوب تری برسید.
-1برنامه WMPرا اجرا كنید.
-2در نوار منوی این برنامه وارد Tools->Options...شوید تا كادر Options باز شود.
-3در كادر باز شده به زبانه Copy Musicبروید.
-4در قسمت Copy music to this location روی دكمه Change... كلیك كنید و مسیری را كه قرار است، موسیقیهای روی CD را در آن كپی كنید، مشخص كنید.
-5در قسمت Copy settings گزینه Protect content را غیر فعال كنید .اگر این گزینه فعال باشد، دیگر نمی توانید آهنگهای كپی شده از روی CDرا به دوستانتان بدهید.
-6در بخش Copy music at this quality درجه كیفیت را روی 64 Kbps حالت پیش فرض تنظیم كنید .هر قدر كه مقدار Kbpsبیشتر باشد، كیفیت حاصله بهتر خواهد بود .برایCD ها همان 64 Kbps كافیست.
-7روی دكمه Applyو سپس OKكلیك كنید.
تبدیل CDصوتی به قالب WMA
قبل از تبدیل لازم است كه برنامه WMPرا بدین منظور و طبق مراحل بالا تنظیم كرده باشید:
-1ابتدا CD صوتی موردنظر خود را در درایو قرار دهید و در صورتی كه برنامه Windows Media Player|اجرا نشد، آن را اجرا كنید.
-2در صورتیكه برنامه WMP در حالت Skin mode است، آن را به حالت Full modeببرید. می توانید از دو كلید Ctrl+1 به عنوان میانبر نیز استفاده كنید.
-3در قسمت سمت چپ این برنامه روی دكمه Copy from CDكلیك كنید .لیستی از تعداد تراكهای CD تعداد آهنگها مشاهده می كنید. در اینجا می توانید روی هر آهنگ دابل كلیك كنید تا آن را گوش دهید.
-4به كادر علامتی كه كنار هر آهنگ قرار دارد، توجه كنید .بعد از اینكه تصمیم گرفتید كه كدام آهنگها را به هارددیسكتان كپی كنید، كادر علامت آن را تیك بزنید .اگر مایل نیستید كه آهنگی كپی شود، علامت تیك آن را بردارید .بطور پیش فرض تمامی آهنگهای CD انتخاب شده هستند در كنار آنها علامت تیك قرار دارد.
-5حالا روی دكمه Copy Music كلیك كنید به شكل 1 توجه كنید. بدین ترتیب برنامه WMP شروع به كپی كردن تراكهای صوتی انتخاب شده می كند. مسیر ضبط این فایلها در همان مسیر تعیین شده توسط شماست.
متاسفانه برنامه WMPنمی تواند فایلهایی را از قالبهای دیگر نظیر MP3، WAV، MIDو غیره به قالب WMA تبدیل كند. البته تابحال برنامه های متعددی برای این منظور عرضه شده ولی از نظر من یكی از مناسب ترین آنها برنامه WinAmpاست.
مزیت این برنامه این است كه در هر كامپیوتری یافت می شود و اكثر كاربران با طرز كار آن آشنایی دارند .این برنامه قادر است فایلهای MP3 شما را به قالب WMA تبدیل كند تا بدین شكل اندازه فایلهای مزبور نصف شود .متاسفانه برنامه WinAmp 3.0فاقد این ابزار است ولی نسخه های دوم این برنامه قادر به انجام این كار هستند . ما در ادامه مقاله از برنامه WinAmp 2.18 استفاده كرده ایم.
استفاده از برنامه WinAmp برای تبدیل MP3 به قالب WMA
جهت تبدیل فایلهای MP3 به قالب WMA طبق مراحل زیر عمل كنید:
-1برنامه WinAmpرا اجرا كنید.
-2فایلهای MP3را كه می خواهید به فرمت WMA تبدیل كنید، در این برنامه باز كنید.
-3در حالیكه پنجره برنامه WinAmpفعال است، كلیدهای Ctrl+Pرا بزنید و یا روی قسمتی از این برنامه كلیك راست كنید و در منوی باز شده Options->Preferences... را انتخاب كنید .كادر Winamp Preferences باز می شود.
-4در كادر باز شده در لیست سمت چپ به روی عبارت Outputاز قسمت Plug-insكلیك كنید .به شكل 2توجه كنید .در لیست سمت راست روی عبارت Nullsoft WMA Output plug-in... دابل كلیك كنید .كادر WMA Output Configuration باز خواهد شد.
-5در كادر باز شده در قسمت Output directoryروی دكمه موجود كلیك كنید تا مسیر ذخیره شدن فایلهای تبدیل شده را مشخص كنید.
-6در قسمت Output format مقدار كیفیت را مطابق با جدول 1 تنظیم كنید .این كیفیت مشابه كیفیت یك CDصوتی است.
-7دو بار روی دكمه های Closeكلیك كنید تا كادرهای باز شده بسته شوند.
از این به بعد هر فایل MP3را كه با برنامه WinAmpپخش كنید، خروجی صدا بجای كارت صدا به یك فایل WMAدر مسیری كه مشخص كرده اید، انتقال داده می شود. بعد از اتمام عملیات تبدیل موسیقی های صوتی خود دوباره مراحل 1 تا 4 را انجام دهید ولی اینبار خروجی صدا را روی DirectSound output...و یا waveOut output... تنظیم كنید.
در كل، قالب WMA امكانات بسیاری دارد .نكته آخر اینكه برنامه Windows Media Player 9.0كه جدیدا عرضه شده، می تواند فایلهای WMAبهتری تولید كند كه حجم آنها حتی %20 كمتر از نسخه های قبلی باشد. WMA قابلیتهای رسانه های جاری (Streamed Media)نظیر Real Audio را دارد، این بدان معناست كه اگر قسمتی از یك موسیقی WMA را دریافت كنید، میتوانید همان قسمت از آن موسیقی را پخش كنید بدون اینكه لازم باشد تمام موسیقی را داشته باشید .این قابلیت یك امتیاز بزرگ در وب است. WMA بر خلاف MP3قابلیت حفاظت از خود را دارد و قانون حق طبع كپی رایت را می توان با آن اجرا كرد. یعنی اینكه از طریق كپی غیر قانونی فایلهای صوتی آن را نمی توان بدست آورد. WMA —قابلیت برنامه نویسی به صورت اسكریپت و قالب XML را داراست.