15 نکته درباره خوراكي‌هاي سفر

خوردن غذاهاي سالم و متنوع، از مواردي است كه لذت سفر را چند برابر مي ‌كند و گاهي اساسا دليل سفرهاي كوتاه خارج شهري است.

اگر به موارد ياد شده، لزوم غذا خوردن در بين راه براي سفر‌هاي طولاني يا وسوسه چشيدن طعم‌هاي غذاهاي تازه در مناطق محلي را هم اضافه كنيم، در مي ‌يابيم كه غذا و غذا خوردن، جزء لاينفك سفر است، اما از آنجايي كه همين غذاي لذت بخش، در صورت آلوده بودن مي ‌تواند خطرات زيادي را براي سلامت مسافران به همراه آورد و تبديل به يكي از خطرات سفر شود، ذكر نكاتي براي تشخيص كيفيت مناسب غذاها ضروري است تا شايد به اين وسيله در گذراندن تعطيلاتي سالم و خوش، به شما كمك شده باشد.

افزايش اشتها در طول سفر سبب مي ‌شود تا اشتياق مسافران براي خوردن مواد غذايي بيشتر شود.

براي دوري از مشكلات احتمالي ناشي از خوردن غذاهاي گوناگون بهتر است نكات زير را رعايت كنيد:

1- درست است كه براي غذا خوردن در سفر بايد مواد اوليه سالم و تازه را تهيه كرده و شخصا طبخ كنيد، اما در همين مورد هم بايد توجه داشته باشيد كه از خريداري مواد غذايي در كنار جاده پرهيز كنيد، چرا كه اين مواد غذايي معمولا مدت زمان زيادي را در خارج از يخچال مانده‌اند، اغلب فله‌اي بوده و از كيفيت آنها اطلاع كافي نداريد. در همين راستا بد نيست بدانيد كه مواد حاوي پروتئين، فساد پذيري بالايي دارند، بنابراين گوشت، مرغ، ماهي و تخم‌‏مرغ را فقط از مراكز مجاز كه زير نظر سازمان دامپزشكي كشور هستند تهيه كنيد.

2- در طول سفر، نوع غذايي كه مي‌ خوريد هم از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. با توجه به اينكه رطوبت زياد، رشد و تكثير ميكروب‌ها را بيشتر مي‌ كند، بايد سعي كنيد از غذاهاي نيمه خشك با رطوبت كم استفاده كنيد، در اين ميان، غذاهاي كاملا داغ و تازه، ميوه‌هاي تازه پوست كنده، انواع كنسروها، بستني‌‏هاي پاستوريزه، غذاهاي خشك و نان تازه جزو غذاهاي سالم تلقي مي ‌‏شوند. اما سالاد‌ها به ويژه سالادهايي كه در آنها كاهو به كار رفته است و غذاهاي دريايي در غذاخوري‌‏هاي بين راهي مناسب نيستند.

3- بهترين ميوه‌هايي كه براي مسافرت مي ‌‏توان همراه داشت، ميوه‌هايي مانند موز، سيب و پرتقال هستند كه براي مصرف بايد پوست آنها كنده شود.

4- از خوردن ميان وعده‌هاي بين راهي مثل لواشك‌هاي محلي، فلافل، سمبوسه و پيراشكي به ‌دليل عدم‌ نظارت بهداشتي خودداري كنيد.

5- با توجه به‌ مدت تعطيلات و احتمالاً تعجيل در ساعت حركت، ممكن است در تهيه غذا كوتاهي شود، اما هر چقدر هم عجله داشتيد، سعي كنيد غذا را به شكل كامل بپزيد، زيرا اگر غذا، به ويژه گوشت‌ها به طور كامل پخته نشوند، آلودگي و فساد در آنها افزايش مي ‌يابد.

در مورد كباب‌ها هم اين تفكر عامه اشتباه است كه مي گويند چون گوشت روي شعله مستقيم قرار گرفته، بنابراين قسمت دروني آن پخته است، چرا كه بارها ديده شده كه قسمت رويي (سطح) كباب به حالت سوخته درآمده، اما درون آن همچنان نپخته مانده است.

همچنين از خوردن تخم مرغ نيم پز (عسلي) نيز به ‌طور جدي بپرهيزيد.

6- زماني كه در بيرون از منزل كباب مي ‌پزيد، از ظروف تميز براي كباب‌هاي پخته استفاده كنيد و هيچ وقت از ظروفي كه در آنها گوشت خام قرار داشته و هنوز شسته نشده است، براي قرار دادن كباب‌هاي پخته استفاده نكنيد.

7- در سفر به مناطق محلي و روستاها، از خوردن شير تازه دوشيده شده از دام، يا بستني و پنير محلي و كلا محصولات لبني تازه خودداري كنيد و فکر نکنيد که چون غذاهاي روستايي، طبيعي اند، پس سالم هم هستند، زيرا ممكن است شما را در معرض خطر ابتلا به بيماري‌هايي نظير تب مالت قرار دهد.

8- هنگام استفاده از غذاهاي محلي يا براي يافتن رستوران‌هاي معتبر در شهرستان‌ها، ازافراد بومي راهنمايي بخواهيد، زيرا استفاده ازغذاهاي محلي، نياز به شناخت كيفيت آن دارد. به ‌عنوان مثال، اگر به استان‌هاي شمالي كشور سفر مي ‌كنيد، هنگام خوردن ماهي و... از افراد بومي راهنمايي بخواهيد.

9- چنانچه به مناطق كوهستاني مسافرت مي‌ كنيد، از خوردن قارچ به ‌طور جدي خودداري كنيد.

10- در طول سفر آب را فقط از منابع مطمئن تهيه كرده يا از آب‌هاي معدني استفاده كنيد و اگر در كنار جوي آبي توقف كرده‌ايد تا غذا را در آن جا ميل كنيد، به هيچ وجه به فكر استفاده از آب جوي نيفتيد.

مصرف آب‌‏ رودخانه ها، چشمه‌ها و درياچه‌ها به هيچ وجه توصيه نمي ‌شود.

در مواردي هم كه به سلامت آب مشكوك هستيد يا مي خواهيد براي كودكان غذا تهيه كنيد، جوشاندن آب به ‌مدت 5 دقيقه يا استفاده از قرص‌‏هاي هالوژن(ماده ي ضد عفوني کننده آب) طبق دستورالعمل آن، به سالم سازي آب كمك مي‌ كند.

11- يخ را از مراكز مطمئن تهيه كرده و از مصرف يخ‌‏هايي كه در شرايط غير بهداشتي و روي زمين نگهداري يا خرد مي‌‏ شوند، خودداري كنيد.

12- در سفر ممكن است براي بازديد چرخ‌هاي ماشين به آنها دست بزنيد يا اگر از وسايل نقليه عمومي مانند اتوبوس يا قطار استفاده مي‌ كنيد به صندلي‌ها، پنجره و... دست بزنيد، اما فراموش نكنيد كه قبل از خوردن غذا، دست‌هاي خود را بشوييد.

به ‌طور كلي پس از استفاده از سرويس‌هاي بهداشتي، برداشتن گوشت‌خام، سيگار كشيدن، دست زدن به حيوانات و دست زدن به زباله يا چمن حتما دست‌هاي خود را بشوييد.

13- بايد به كساني كه در رستوران‌هاي بين راهي غذا مي خورند، يادآوري كنيم كه رستوران‌هاي غيراستاندارد زيادي وجود دارد كه متأسفانه سطح بهداشت در آنها ابتدايي است. چنانچه مجبور به خوردن غذا در رستوران‌هاي بين راهي شديد، در صورت امكان از رستوران‌هاي معتبر و مورد اطمينان استفاده كنيد. براي ارزيابي سطح بهداشت در اين گونه واحدها بايد به وضعيت دستشويي‌ها، لباس كارگران ،نظافت ميزها، حضور مگس و ساير حشرات، وسايل صرف غذا مانند چنگال، قاشق، ليوان، پارچ آب و غيره توجه كنيد. همچنين در اين واحدها براي تشخيص سالم بودن غذا، بايد از حواس خود استفاده كنيد، مانند استفاده از حس بينايي براي تشخيص رنگ و كيفيت غذا، حس بويايي براي بوي غذا و حس چشايي براي طعم غذا!

14- تا حد امكان از خوردن انواع خورش‌، كباب كوبيده، سالاد الويه و همبرگر خودداري كنيد، زيرا خورش‌ از جمله غذاهايي هستند كه مي ‌توان آن را چندين بار گرم كرد و ماندگي آن به سختي قابل تشخيص است. از مصرف كباب كوبيده و همبرگر به‌ دليل عدم ‌اطلاع از كيفيت گوشت و ماندگي چند روزه گوشت چرخ شده و به كار بردن موادي مانند خرده نان، ادويه جات و ... در تهيه آنها، بايد خودداري کنيد.

از مصرف سالاد الويه به‌ دليل خام بودن مواد اوليه موجود در سس مايونز مانند تخم مرغ و...، همچنين عدم‌ نظارت بر چگونگي تهيه الويه (زيرا به‌ صورت دستي تهيه مي ‌شود) در رستوران‌هاي غير معتبر بين راهي به‌ طور جدي خودداري كنيد.

15- مهم ترين نکته براي پيشگيري از مسموميت غذايي، پختن غذا و خوردن آن در همان روز است. طي سفر براي حمل مواد غذايي فاسد شدني، از يخ دان مناسب استفاده كنيد.

هرگز غذاهاي پخته شده را بيش از دو ساعت در دماي محيط رها نكنيد و اگر هواي اتاق گرم است، بيش از يك ساعت نگه نداريد.

براي دوباره گرم كردن غذاها باقيمانده آنها را تا 74 درجه سانتي گراد گرما دهيد و همچنين غذاهايي را كه بيش از سه روز، حتي در يخچال، باقي‌ مانده‌اند را مصرف نكنيد.

‌صدف كوه كن