پف صورت چه دلایلی می‌تواند داشته باشد و چه باید کرد؟

شاید برایتان پیش آمده باشد که در آینه نگاه کرده‌اید و دیده‌اید صورتان کاملاً پف‌ کرده است و احتمالاً ترسیده‌اید. پف و تورم صورت به‌اندازهٔ پف پلک‌ها معمول نیست و همیشه هم علتی نگران‌کننده ندارد. راه‌حل پف صورت نسبتاً ساده است حتی شاید فقط لازم باشد کمی صبر کنید تا خودش برطرف شود. اما گاهی اوقات پف صورت نشانه‌ای از یک وضعیت اورژانسی است.

شاید دچار یک واکنش آلرژیک شده‌اید

در میان تمام علت‌های پف صورت، واکنش‌های آلرژیک شایع‌ترین و اورژانسی‌ترین هستند. واکنش آلرژیک نه‌تنها می‌تواند فوراً پف صورت ایجاد کرده و تشدیدش کند، بلکه می‌تواند علامتی از یک مشکل جدی‌تر باشد که در بدن در حال رخ‌دادن است. وقتی سیستم ایمنی آلرژنی را شناسایی می‌کند، سلول‌های ماست هیستامین و مواد شیمیایی دیگری ترشح می‌کنند که باعث نشت رگ‌ها خواهد شد. مایعاتی که دور رگ‌ها جمع می‌شود در واقع کمک می‌کند از این مهاجم خلاص شوید و این وضعیت پوستتان را پف‌دار می‌کند.
غذاها، داروها و گزش حشرات جزو شایع‌ترین علت‌های واکنش‌های آلرژیک هستند؛ اما ممکن است نسبت به چیزی واکنش نشان دهید که قبلاً برای شما چنین نبوده است. آلرژی‌های جدید ممکن است هر زمان رخ دهند، بنابراین نسبت به علائمی که ممکن است برایتان جدید باشند دقیق باشید. در مواردی که علائم خفیف هستند می‌توانید از یک داروی بدون نسخه مثل بنادریل (دیفن‌هیدرامین) استفاده کنید که کمک می‌کند تورم ناشی از آلرژی در عرض ۳۰ دقیقه یا نهایتاً یک ساعت برطرف شود.
اما اگر تورم صورتتان ناگهانی و شدید است و لب‌ها، زبان، پلک‌ها یا حلقتان متورم شده و مشکل تنفسی دارید یا دچار حالت تهوع یا استفراغ و یا شکم‌درد هستید باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید، زیرا دچار یک واکنش آلرژیک خطرناک به نام آنافیلاکسی شده‌اید. یا اگر در حال حاضر می‌دانید آلرژی دارید و اپی‌نفرین دارید حتماً از آن استفاده کنید تا علائمتان کمتر شود و بتوانید اورژانس خبر کنید.

شاید درگیر یک عفونت هستید

تورم و پف صورت می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که دچار یک عفونت ویروسی یا باکتریایی هستید، خصوصاً اگر پوستتان تغییر رنگ داده، تب و بدن‌درد دارید یا احساس می‌کنید صورتتان داغ است.
گاهی شاید متوجه شوید کسی که ناخوش است صورتش پف‌ کرده زیرا تمام سیتوکین‌های سیستم ایمنی بدن او و گلبول‌های سفید خونش به ناحیه عفونت آمده‌اند و این سازوکار دفاعی برای بدن به معنی تجمع مایع در ناحیه است. بدن در حال انجام‌دادن کارش است و جای نگرانی وجود ندارد.
اما گاهی تشخیص علت می‌تواند سخت باشد. صورت، بخش پیچیده‌ای از بدن است. آیا تورم و پف در اطراف چشم‌هایتان است؟ پس شاید دچار ورم ملتحمه یا چشم صورتی شده باشید. اگر زخم بازی دارید، حشره‌ای نیشتان زده یا تتو دارید ممکن است دچار عفونت عمقی پوست شده باشید.
یا تورمی که دارید ممکن است مربوط به مشکلی در سینوس‌هایتان باشد که به پایین صورتان راه پیدا کرده است. سینوزیت زمانی است که ویروس‌ها، باکتری‌ها، آلرژن‌ها یا حتی قارچ‌ها باعث التهاب سینوس‌ها شده و آنها را پُر از مایع می‌کنند. البته مشکلات زیادی در دهان نیز می‌توانند رخ بدهند که باعث تورم و پف صورت بشوند، مثلاً آبسه دندان یا بیماری لثه.
خوشبختانه اگر دچار یک عفونت باکتریایی شده باشید و فوراً تحت درمان قرار بگیرید، آنتی‌بیوتیک می‌تواند درمان‌کننده باشد. اما یادتان باشد اگر عامل عفونت ویروس و قارچ و یا آلرژن‌ها باشند نباید انتظار داشته باشید آنتی‌بیوتیک مؤثر واقع شود. وقتی علت را پیدا کردید می‌توانید با کمک راهکارهای خانگی و ساده به احساس بهتری برسید. می‌توانید برای کاهش پف صورت در این موارد از کمپرس سرد یا گرم استفاده کنید. به‌طورکلی یک کمپرس سرد و داروهای ضدالتهاب مثل ادویل یا مسکن‌هایی مانند استامینوفن می‌توانند گرمی و تورم صورت را کاهش دهند.

ممکن است مشکل از هورمون‌ها باشد

گاهی پف صورت می‌تواند نشانهٔ سندرم کوشینگ باشد؛ یک اختلال نادر که زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما برای مدت‌زمان طولانی در معرض میزان بالای هورمون کورتیزول قرار می‌گیرد.
این اختلال باعث می‌شود صورت شما گرد و پف‌کرده (مانند ماه) به نظر برسد که دلیل آن احتباس مایعات یا افزایش ذخیره چربی خصوصاً در گونه‌هاست. یادآوری می‌کنیم که سندرم کوشینگ بسیار نادر است.
یکی دیگر از علت‌های هورمونی پف صورت که معمول‌تر است، کم‌کاری تیروئید می‌باشد که به‌آهستگی و طی ماه‌ها یا سال‌ها اتفاق می‌افتد. کم‌کاری تیروئید زمانی است که غده تیروئید به‌اندازه کافی هورمون‌های موردنیاز بدن را نمی‌سازد.
به‌مرورزمان مولکول‌های خاصی که مایعات جذب می‌کنند تجمع پیدا کرده و وقتی این مولکوهای در پوست باشند می‌توانند ظاهری پف‌کرده و متورم به شما بدهند، خصوصاً در اطراف چشم‌ها که پوست نازک‌تر است. اگر دچار کم‌کاری تیروئید باشید ممکن است خستگی، ریزش مو، یبوست، بی‌نظمی پریود، درد مفاصل و مشکل در تحمل سرما نیز داشته باشید.
کم‌کاری تیروئید به‌راحتی با یک آزمایش خون قابل‌تشخیص و با دارو قابل‌درمان است.

زیاد نمک می‌خورید یا به نمک حساسیت دارید

بعد از خوردن غذای پرنمک عجیب نیست که صورت و دست‌ها و پاهایتان ورم کنند. زیرا وقتی نمک زیادی مصرف می‌کنید، رگ‌هایتان با مکش مایعات بیشتر واکنش نشان می‌دهند تا به تعدیل نسبت سدیم به آب در بدنتان کمک کند.
اما عده‌ای از افراد نسبت به سدیم یا نمک حساس‌اند و بدنشان نمی‌تواند نمک را تحمل کند و مجبور می‌شود آب زیادی احتباس کند. هنوز مشخص نیست چرا تقریباً یک‌سوم افراد سالم چنین حساسیتی دارند؛ اما تحقیقات نشان می‌دهد ژنتیک و واکنش‌های غیرمعمول کلیه نسبت به نمک می‌تواند علت این حساسیت باشد. در برخی موارد این حساسیت حتی می‌تواند باعث فشارخون بالا شود. زیرا مایعات اضافی، فشار داخل رگ‌ها را بالا می‌برند و قلب مجبور می‌شود سخت‌تر کار کند.
بنابراین اگر صورتان ناگهان متورم شد و پف کرد بد نیست به آخرین غذایی که خورده‌اید فکر کنید. آیا سیب‌زمینی‌سرخ‌کرده یا پیتزا یا یک کاسه سوپ پُرنمک خورده‌اید؟ همچنین باید در نظر بگیرید که چه زمانی این غذاها را خورده‌اید. خوردن غذاهای نمکی نزدیک به زمان خواب می‌تواند باعث شود صبح با بدنی ورم‌کرده از خواب بیدار شوید، زیرا بدن شما مایعات زیادی را جمع کرده و وقتی دراز می‌کشید این مایعات در صورتان جمع شده است.
اگر فکر می‌کنید غذایی که خورده‌اید عامل پف صورتتان نیست و در مورد علائمی که دارید نگران هستید، قطعاً باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند به شما بگوید مشکلی وجود ندارد و فقط باید صبر کنید تا این پف بخوابد یا اینکه احتمال مشکلی جدی را بدهد و تست‌ها و آزمایش‌هایی از شما به عمل بیاورد.

---