دراكولا در كمین مسافران شمال

همزمان با افزایش گرمای هوا و رطوبت نسبی، حمله شبانه «دراكولا» بسیاری از مردم مناطق مختلف استان گیلان را دچار دردسر كرده است.

در این فصل بسیاری از ساكنان استان گیلان، از حمله خاموش غافلگیرانه این موجود آزار دهنده مجروح می‌شوند و حتی برخی نیز كارشان به بیمارستان می‌كشد. بر خلاف آنچه تصور می‌شود جثه دراكولای گیلان فقط اندكی بزرگ تر از مورچه قرمز است.

این بندپای كوچك كه به سلطان حشرات مناطق گرم و مرطوب معروف است به واسطه سمی كه در بدن خودش دارد، فاقد دشمن طبیعی است و حتی پرندگان نیز از خوردن آن خودداری می‌كنند.

این حشره كوچك دارای دو رنگ قرمز و قهوه‌ای بند بند است و در شالیزارها، علف زارها و ساختمان های مرطوب بیشتر دیده می‌شود. دراكولا در شب به سوی نور و روشنایی جلب می‌شود و در صورت قرار گرفتن این حشره بر روی پوست انسان، ماده‌ای ترشح می‌كند كه باعث ایجاد تاول‌های عفونی بر روی پوست می‌شود.

این حشره نیش نمی‌زند، آرام بر روی پوست حركت می‌كند و با این حركت ماده سمی خود را روی پوست می‌ریزد.

متخصصان مركز تحقیقات پوست گیلان معتقدند این حشره كوچك و خطرناك كه بیشتر در گیلان دیده می‌شود، با گرمای هوا و بالا رفتن میزان رطوبت تكثیر می‌شود.

قدرت پرواز این حشرات به قدری بالا است كه از فاصله 79 كیلومتری ساحل دریا به سوی نور كشتی جذب می شوند. هرچند راه كارهای ارائه شده این گروه تاثیر بسیاری بر جلوگیری از گزش این حشره داشت، اما هنوز هم گردشگرانی كه به شمال می‌روند از گزند هجوم دراكولا در امان نیستند.

در گیلان و مازندران نوعی بیماری پوستی در اواخر بهار، تابستان و اوایل پاییز مشاهده می شود كه عامل ایجاد آن همین حشره است. در گیلان این حشره را به نام‌های مختلفی چون شب سوز، تله گز، چی سوزان و دراكولا می شناسند.

در مازندران نیز اغلب مردم فكر می كنند ضایعه پوستی ایجاد شده از حشره ای به نام "ون" است كه ظاهراً به یك نوع عنكبوت گفته می شود.

دراكولا برخلاف تصور عموم كمتر نیش می زند و گاز می گیرد؛ بلكه بیشتر له كردن حشره بر روی پوست ایجاد ضایعه می كند.

نقاط باز بدن مثل صورت، دست‌ها، ساعدها و پاها بیشترین آسیب را از این حشره می بینند. پس از له كردن حشره بر روی پوست ضایعه ای ایجاد می شود كه به سرعت به دیگر قسمت های بدن منتقل می‌شود.

این عوارض كه گاه خفیف و در بسیاری از موارد شدید است، پس از 24 ساعت آغاز می شود که با قرمزی و احساس خارش همراه است. پس از خارش پوست آن قسمت كنده شده و اثری مانند سوختگی بر جا می ماند.

دكتر مهدی جلوه و گروه همراه آنها در سال 1372 تحقیقی انجام داده اند تا هویت این حشره را مشخص كنند.

دكتر جلوه در این گزارش آورده است:

برای كنترل حشره و جلوگیری از هجوم آن، اولین روش نصب توری و پشه بند در محل خواب است. كاهش تعداد لامپ های روشن و كم كردن شدت نور، پاك سازی علف های هرز و دیگر گیاهان، به ویژه گیاهان پوسیده از محل نصب چادر و استفاده از حشره كش برای سم پاشی روی چادر، از دیگر روش های مبارزه با این حشره ی خونخوار است.

سمی كه از گزش دراكولا به بدن وارد می شود، بیماری درماتیت را باعث می شود. برای جلوگیری از آن، تا حد ممكن باید حشره را از روی عضو بدن بپرانیم (یعنی آن را روی پوست له نکنیم) و اگر دست یا عضو دیگری آلوده شد، حتما آن را با آب و صابون بشوییم.

گردشگرانی كه در چادرهای خود اقامت می كنند و لباس های شسته را در فضای باز آویزان می كنند، قبل از جمع كردن آنها، باید لباس ها را تكانده و قبل از پوشیدن دقیقا بازرسی كنند تا حشره از طریق لباس وارد بدن نشود.

دكتر مهدی پناهی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی گیلان هم در این‌ باره می‌گوید: چنانچه ترشح سم پدرین توسط حشره دراكولا در نواحی حساس بدن مانند دور چشم كه دارای چین و چروك و پوست نازك است اتفاق بیفتد، شدت و درد تاول ها بیشتر می‌شود.

وی اضافه می‌كند: گزش این حشره معمولا با خارش همراه است كه در صورت انجام این عمل، تاول‌ها پاره شده و مایع خارج شده از تاول ها، سطح وسیع تری از پوست را آلوده می‌كند.

وی با بیان این‌كه كودكان به سبب برخورداری از پوست نازك تر نسبت به گزش این حشره بسیار آسیب پذیرترند، می‌گوید: تاول‌های ناشی از گزش این حشره درمان ندارد و فقط باید محل ضایعه را با آب سرد و صابون مرتب شستشو داد. اكثر مردم برای درمان آن از الكل سفید استفاده می‌كنند، در حالی كه آب و صابون بهتر است.

این متخصص پوست ضمن تاكید بر اینكه استفاده از پمادهای استریل چشمی و ضد خارش نیز برای درمان عوارض گزش مناسب است، تاكید می‌كند: بعد از برطرف شدن این ضایعات پوستی لكه قهوه ای رنگی برای مدت ها روی پوست باقی می‌ماند كه به مرور زمان رفع می‌شود.

*مطالب مرتبط :

بیماری های مشترک بین انسان و حیوان