استرس چه بلایی سرتان می‌آورد؟

استرس، همان سنگینی قفسه سینه‌تان است وقتی منتظر دریافت نتیجه آزمایشات پزشکی‌تان هستید، همان چیزی است که گلویتان را می‌فشارد وقتی کارهای زیادی را باید تمام کنید، استرس، همان آشفتگی و تنگی نفس درست قبل از افتادن در دام یک اضطراب کامل است. استرس، برای بار دوم به صورت قبل به سراغتان نمی‌آید. به همین خاطر است که برای مثال قبل از ورودتان به مهمانی تشویشی در معده‌تان احساس می‌کنید.

نکته اینجاست، که شما هرکدام از این شرایط را بهتر از آنچه می‌خواهید می‌شناسید. اما مهم نیست که با کدام از یک این شرایط آشناتر هستید، یک چیز درست است: این حالات، برای بدن، روح و مغز شما مناسب نیست. 

اخیراً تحقیقاتی منتشر شده است که نشان می‌دهد استرس شدید مانند طلاق، بیماری یا از دست دادن شغل، 21 درصد خطر ابتلا به آلزایمر و 15 درصد زوال عقل را افزایش می‌دهد. یک ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید: همه چیز در سر شماست.

گرچه عوامل استرس‌زا برای انسان‌ها از خرس‌ها و گرگ‌ها به امور مالی و روابط بین افراد تغییر کرده‌اند؛ اما بدن انسان هنوز نتوانسته از پس آن بربیاید. برای مثال وقتی متوجه می‌شوید حساب بانکی‌تان تقریباً خالی است، سیستم عصبی سمپاتیک یا همان سیستم پاسخ جنگ و گریز بدنتان فعال شده و ضربان قلبتان افزایش می‌یابد، کورتیزول خونتان بالا رفته و اکسیژن به مغزتان پمپ می‌شود تا به بهترین روش بتوانید مبارزه کنید. هرچند که هیچ مبارزه خاصی در کار نیست به جز عصبانی شدن از دست دستگاه خودپرداز! و هر بار که مشکل مشابهی پیش می‌آید بدن دوباره این اقدام را انجام می‌دهد و طبق تحقیقات، هر بار که این قبیل اتفاقات رخ می‌دهد، این بدن شماست که باید عوارض آن را بپردازد.

بیایید نگاهی دقیق‌تر به بلاهایی که بعد از هر بار استرس بر سر بدنمان می‌آید، بیندازیم:

مغز

حتماً نیازی نیست که استرس بسیار شدید را تجربه کنید تا بفهمید چه بلایی بر سر حافظه‌تان خواهد آمد. طبق بررسی‌ها، بین سطوح بالای کورتیزول که همان هورمون استرس است، و از دست دادن حافظه کوتاه مدت در بزرگسالان سالم، رابطه جدی وجود دارد.

پوست

طبق تحقیقات متوجه شدند زنانی که روز قبل یک یا چند شرایط استرس‌زا را پشت سر گذاشته‌اند، نسبت به زنانی که استرس نداشتند، وعده غذایی بیشتری مصرف کرده و کالری کمتری سوزانده‌اند. این تفاوت می‌تواند به بیش از 5 کیلوگرم در سال برسد.
استرس ناگهانی ممکن است موجب شود که بعد از هدایت خون از ناحیه صورتتان به عضلات، که ممکن است در این شرایط به آن نیاز داشته باشید، موقتاً چهره‌ای رنگ پریده داشته باشید.
اما استرس‌های خفیف مداوم، در طول زمان می‌تواند موجب پیری سریع‌تر پوست شود. آکنه، بیماری روزاسیا (وضعیتی که در طی آن، برخی از عروق خونی صورت بزرگ شده و گونه‌ها و بینی سرخ می‌شوند) و پسوریازیس به علت انتشار هیستامین و افزایش تولید چربی (در نتیجه آکنه) از مشکلاتی هستند که ناشی از همین استرس‌های هرچند کوتاه اما پایدار خواهند بود.

قلب

استرس مزمن و حوادث مکرر، هر دو می‌توانند موجب التهاب در عروق کرونر شوند که مسئول حملات قلبی است. افزایش پایدار ضربان قلب در افرادی که دارای استرس مزمن هستند نیز موجب افزایش پمپاژ خون توسط قلب، افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا و سکته‌ی مغزی می‌شود.

ریه

تنفس سریع یکی از نشانه‌های اصلی استرس است. مطالعات نشان می‌دهد اگر دچار آسم باشید، استرس واقعاً می‌تواند باعث حمله شود. در حالی که افراد مبتلا به آمفیزم می‌توانند مشکل دریافت اکسیژن کافی در شرایط استرس‌زا داشته باشند. نکته مهم دیگر اینکه استرس شما را مستعد التهاب می‌کند، و احتمال بروز حملات آسم را شدت می‌بخشد.

دور کمر

همان‌طور که بسیاری از زنان (و مردان) در سراسر جهان می‌دانند، چاقی ناشی از استرس کاملاً واقعی است. طبق تحقیقات متوجه شدند زنانی که روز قبل یک یا چند شرایط استرس‌زا را پشت سر گذاشته‌اند، نسبت به زنانی که استرس نداشتند، وعده غذایی بیشتری مصرف کرده و کالری کمتری سوزانده‌اند. این تفاوت می‌تواند به بیش از 5 کیلوگرم در سال برسد.

ایمنی

ثابت بودن در حالت پایدار و بقا، به خصوص برای سیستم ایمنی بدنتان، که می‌تواند به دلیل استرس مزمن سرکوب شود، خسته کننده است. این حالت نه تنها می‌تواند مانع محافظت سیستم ایمنی از بدنتان شود بلکه می‌تواند شرایط بیماری را تشدید کند.

آرامش شیرین

حال که می‌دانید قرار گرفتن در شرایط استرس‌زا تا چه حد می‌تواند بر بدنتان تأثیر سوء بگذارد، بهتر است به دنبال آموختن تکنیک‌های معتبر کاهش استرس باشید. در حقیقت مدیتیشن، یک راه ساده و حمایت گر برای کاهش استرس است. تکنیک‌های مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق را بیاموزید که از نظر علمی نیز ثابت شده که می‌توانند به کاهش وزن، کاهش استرس، و جلوگیری از بیماری‌هایی مانند آلزایمر، سرطان و فشار خون بالا کمک کنند.

تمرین تنفس عمیق با سیستم 4:7:8

الف_ به طور کامل هوا را از دهانتان خارج کنید به طوری که صدایی شبیه woosh از آن شنیده شود.
ب_دهانتان را ببندید و به آرامی هوا را وارد بینی کنید. این کار باید به اندازه شمردن از 1 تا 4 طول بکشد.
ج_سپس نفستان را به اندازه شمارش تا عدد 7 نگه دارید.
د_ به طور کامل هوا را از دهانتان خارج کنید به طوری که صدایی شبیه woosh از آن شنیده شده و تا 8 شماره طول بکشد.
هـ _ مجدداً در حالی که دهانتان بسته است هوا را وارد بینی‌تان کنید و سه بار سیکل را تا قسمت «د» ادامه دهید