وام یارانه ای چیست؟
وام یارانه ای چیست؟
جزئیات بخشنامه بانک مرکزی در مورد پرداخت وام با پشتوانه یارانه منتشر شد. در این نوع تسهیلات که برای خرید کالا کاربرد دارد، اشخاص به وثیقه‌ای جز حساب یارانه‌ای خود نیاز ندارند. این رویکرد با هدف تسهیل دسترسی اقشار مختلف جامعه به ویژه طبقات کمتر برخوردار، به خدمات اعتباری نظام بانکی کشور انجام گرفته است. کارت‌های اعتباری جدید با نام « یارا کارت اعتباری » شناخته می‌شوند.
این سیاست می‌تواند علاوه بر ارتقای قدرت خرید خانوارها، افزایش رضایتمندی جامعه از نظام بانکی را نیز به همراه داشته باشد. شبکه بانکی نیز به علت اینکه ریسک ناشی از عدم بازپرداخت اقساط تسهیلات در این سازوکار نزدیک به صفر است و نرخ سود نیز در یاراکارت اعتباری برای بانک‌ها مناسب است، می‌تواند با ارائه این خدمت، وفاداری مشتریان خود را از این راه تضمین کند. شاید بانک‌های کشور با بازنگری در مدل‌های اقتصادی خود و توجه بیشتر به مشتریان خرد، بهتر بتوانند این مسیر را طی کنند.
شرایط و سوالات یارا کارت اعتباری
مشمولان تسهیلات جدید
طبق بخشنامه بانک مرکزی، تمامی سرپرستان خانوارها که مشمول اخذ یارانه هستند، می‌توانند از این امکان استفاده کنند. افراد سرپرست خانوار با مراجعه به موسسه اعتباری باید درخواست خود را برای اخذ یاراکارت اعتباری ارائه کنند. به هر خانوار مشمول دریافت یارانه، صرفا یک عدد یاراکارت اعتباری تعلق می‌گیرد و آن کارت نیز به نام سرپرست خانوار صادر می‌شود.
وثیقه یاراکارت برای وام یارانه ای
صدور یاراکارت به پشتوانه حساب‌های یارانه‌ای اشخاص مشمول انجام می‌شود. در واقع وثیقه این تسهیلات، یارانه‌های نقدی است که از سمت دولت به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود. اما به منظور پوشش ریسک ناشی از قطع یارانه خانوارها، به موسسه اعتباری این اختیار داده شده که از اشخاص مشمول، سفته یا تضامین متعارف دیگر اخذ کند. به‌طور کلی این سیاست درصدد آن است که مشکلات مربوط به تامین وثایق اشخاص کم‌درآمد را تسهیل کند.
شیوه استفاده از یارا کارت
یاراکارت تنها برای خرید کالا می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. تراکنش‌های مالی دیگر نظیر برداشت وجه، انتقال وجه و برداشت کارمزد از این کارت مجاز نیست. البته واریز وجه به یاراکارت اعتباری می‌تواند انجام شود. دارنده یاراکارت حداکثر تا تاریخ انقضای کارت می‌تواند از اعتبار موجود در آن استفاده کند. تاریخ اعتبار کارت نیز از سوی موسسه اعتباری تعیین می‌شود. هر چند مدت اعتبار می‌تواند بنا به درخواست دارنده و موافقت موسسه اعتباری تمدید شود.
میزان سقف تسهیلات
آن‌طور که بانک مرکزی اعلام کرده، سقف تسهیلات اعطایی به اشخاص مشمول با توجه به میزان یارانه خانوار تعیین می‌شود. بر این اساس برای هر شخص یک سقف تسهیلات محاسبه می‌شود. سقف تسهیلات هر شخص متناسب با میزان یارانه‌ای خواهد بود که دریافت می‌کند(جدول). اما به‌طور کلی نیز در هر حال، سقف پرداخت تسهیلات از طریق این سازوکار 5 میلیون تومان تعیین شده است. در حقیقت بیشترین تسهیلاتی که از این راه به سرپرست خانوار تعلق می‌گیرد، 5 میلیون تومان خواهد بود. طبق برآوردهای اقتصادنیوز، برای یک خانوار 4 نفره با بازپرداخت 36 ماهه، حداکثر سقف تسهیلات 5 میلیون تومان خواهد بود. در واقع برای خانوارهای 4 نفر به بالا حداکثر سقف تسهیلات 5 میلیون تومان است.
نحوه بازپرداخت وام یارانه ای
بازپرداخت تسهیلات اعطایی به‌صورت خودکار از محل حساب یارانه سرپرست خانوار انجام می‌شود. مهلت بازپرداخت تسهیلات نیز به تشخیص موسسه اعتباری است که حداقل 36 ماه(سه سال) و حداکثر 60 ماه(5 سال) خواهد بود. سود تسهیلات مذکور نیز بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار در مورد عقود غیرمشارکتی است که در حال حاضر 18 درصد است. اگر سررسید تسهیلات اعطایی از طریق یاراکارت، فراتر از تاریخ انقضای کارت باشد، مهلت بازپرداخت تسهیلات مزبور در چارچوب ضوابط و مقررات پس از تاریخ انقضای کارت نیز ادامه می‌یابد.
چرا بانک‌ها با وجود بخشنامه، پرداخت نمی‌کنند؟
بانک مرکزی در قالب این بخشنامه، ظرفیت بسته تسهیلات اعتباری را برای شبکه بانکی فراهم کرد؛ ظرفیتی که پیش از این وجود نداشته است. این ظرفیت مانند صندوق امانات است که برخی بانک‌ها از این ظرفیت استفاده کرده‌اند و برخی نیز چنین صندوقی ندارند. در نتیجه این موضوع به تصمیم بانک‌ها بستگی خواهد داشت. به نظر می‌رسد در حال حاضر بانک کشاورزی در اقدام اخیر پیشقدم بوده است.
چگونه با کارت یارانه وام بگیریم؟
شبکه بانکی به تازگی مجاز به صدور کارت‌های اعتباری شده است که بر اساس آن تسهیلاتی تا سقف پنج میلیون تومان و به پشتوانه یارانه واریزی به حساب سرپرستان خانوار به متقاضی اختصاص می‌دهد.
به گزارش ایسنا، “یارا کارت اعتباری” طرحی است که بانک مرکزی در روزهای گذشته اجرای آن را به شبکه بانکی ابلاغ کرد البته این ابلاغیه به معنی الزام بانک‌ها برای صدور یارا کارت نیست بلکه شبکه بانکی مجاز و مختار است با توجه به منابعی که در اختیار دارد نسبت به اعطای وام از محل وثیقه یارانه نقدی اقدام کند.
شرایطی که برای ارائه تسهیلات از محل یارانه تعریف شده این گونه خواهد بود که متقاضی استفاده از چنین تسهیلاتی باید یارانه نقدی دریافت کند در این حالت می‌تواند با مراجعه به بانک‌ها و ارائه درخواست اخذ یارا کارت در مسیر دریافت این تسهیلات قرار گیرد.
روال به این ترتیب است که کارت یارانه به عنوان وثیقه در اختیار بانک قرار گرفته و با توجه به منابعی که در هر ماه در آن واریز می‌شود تا سقف پنج میلیون تومان تسهیلات اختصاص خواهد یافت. در این طرح تسهیلات ضمن انعقاد قرارداد لازم‌الاجرا و به پشتوانه وثیقه یارانه‌های نقدی اعطا می‌شود، در این حالت مشکل مربوط به تامین وثایق اشخاص کم‌درآمد تا حدودی رفع خواهد شد.
اما در حالی در جریان غربال‌گری یارانه‌بگیران ممکن است یارانه فرد دریافت کننده تسهیلات از محل یارا کارت قطع شود که در این شرایط برای پوشش ریسک ناشی از قطع یارانه خانوار بانک‌ها می‌توانند سفته و یا سایر تضمین‌های متعارف قابل ارائه از سوی اشخاص مشمول را به تشخیص خود دریافت کنند.
همچنین پرداخت اقساط وام‌های تا سقف پنج میلیون تومان یارا کارت به گونه‌ای است که به طور خودکار از محل حساب‌های یارانه‌ای اشخاص دریافت‌کننده وام کسر می‌شود که در این حالت نیز ریسک ناشی از عدم پرداخت اقساط از سوی اشخاص مشمول تا حدی برطرف خواهد شد.
مشتری از دوره بازپرداخت ۳۶ ماهه و یا حداکثر ۶۰ ماهه برخوردار است که در این دوره سود بازپرداخت تسهیلات بر اساس سود رایج مصوب شورای پول و اعتبار خواهد بود که در حال حاضر برای تسهیلات ۱۸ درصد تعریف شده است.
مانده سقف تسهیلات اعطایی با توجه به میزان یارانه خانوار تعیین می‌شود. با این حال در مرحله اول سقف پرداخت تسهیلات پنج میلیون تومان بوده، ولی این کارت‌ها از ویژگی گردان برخوردار هستند به گونه‌ای که تا تاریخ انقضای کارت همواره به میزان مابه‌التفاوت مبلغ سقف اعتبار و اصل تسهیلات تسویه نشده توسط مشتری اعتبار خواهند داشت.
یارا کارت اعتباری فقط برای اعطای تسهیلات در قالب مرابحه مورد استفاده بوده و تراکنش‌های مالی دیگر مانند برداشت وجه، انتقال و برداشت کارمزد از کارت مجاز نیست. در این حال که واریز وجه به یارا کارت اعتباری از ممنوعیت این موارد استثنا خواهد بود.
در صورتی که سررسید تسهیلات اعطایی از طریق یارا کارت اعتباری از زمان انقضای کارت یارانه بیشتر باشد، در این شرایط مهلت بازپرداخت تسهیلات در چارچوب ضوابط و مقررات پس از تاریخ انقضای کارت ادامه خواهد داشت. دارنده یارا کارت حداکثر تا تاریخ انقضای کارت قادر به استفاده از اعتبار آن است.
یارا کارت اعتباری، طرحی است که در ادامه صدور کارت های اعتباری در حدود دو سال گذشته در شبکه بانکی اجرایی می شود.
منبع:آسمونی