حجاب در ادیان الهی
قسمت سوم : مسیحیان با حجاب
اشاره: از بررسی و مقایسه حد و كیفیت حجاب در ادیان چهارگانه استنباط میگردد كه حجاب در ادیان دیگر، نسبت به اسلام از شدّت بیشتری برخوردار بوده است. این مقاله به بررسی تطبیقی حجاب در ادیان مختلف می پردازد
آنچه گذشت: حجاب در آیین زرتشت
حجاب در مسیحیت:
همانطور كه اشاره شد، ادیان الهی، به خاطر تناسبشان با فطرت و احكام كلّی، جهت و شیوه واحدی دارند. در مسیحیت، همانند دین زرتشت و یهود، حجاب زنان امری واجب به شمار میآمده است. «جرجی زیدان»، دانشمند مسیحی در اینباره میگوید: «اگر مقصود از حجاب، پوشانیدن تن و بدن است، این وضع، قبل از اسلام و حتی پیش از ظهور دین مسیح، معمول بوده است و آثار آن هنوز در خود اروپا باقی مانده است». مسیحیت نهتنها احكام شریعت یهود در مورد حجاب زنان را تغییر نداده و قوانین شدید آن را استمرار بخشیده است، بلكه در برخی موارد، قدم را فراتر نهاده و با تأكید بیشتری وجوب حجاب را مطرح ساخته است؛ زیرا در شریعت یهود، تشكیل خانواده و ازدواج، امری مقدّس محسوب میشد و حتی در كتاب «تاریخ تمدن» آمده است كه: ازدواج در سن بیست سالگی اجباری بود؛ اما از دیدگاه مسیحیت كه تجرّد، مقدس شمرده شده است جای هیچ شبههای باقی نخواهد ماند كه برای از بین رفتن تحریك و تهییج، این مكتب، زنان را به رعایت پوشش كامل و دوری از آرایش و تزیین، به صورت شدیدتری فراخوانده است. در این ارتباط، نگاهی به «انجیل» میاندازیم: «... و همچنین زنان خویشتن را بیارایند به لباس مُزیّن به حیا و پرهیز، نه به زلفها و طلا و مروارید و رخت گرانبها* بلكه چنانكه زنانی را میشاید كه دعوای دینداری میكند به اعمال صالحه *... ».1 «همچنین ای زنان، شوهران خود را اطاعت نمایید تا اگر بعضی نیز مطیع كلام نشوند، سیرت زنان ایشان را بدون كلام دریابد * چونكه سیرت طاهر و خدا ترس شما را ببینند * و شما را زینت ظاهری نباشد از بافتن موی و متحلّی شدن به طلا و پوشیدن لباس * بلكه انسانیت باطنی قلبی در لباس غیر فاسدِ روح حلیم و آرام كه نزد خدا گرانبهاست * زیرا بدینگونه، زنان مقدسه در سابق نیز كه متوكّل به خدا بودند، خویشتن را زینت مینمودند و شوهران خود را اطاعت میكردند * مانند ساره كه ابراهیم را مطیع بود و او را آقا میخواند و شما دختران او شدهاید».2
همچنین درباره وقار و امین بودن زن میخوانیم: «و به همین گونه زنان نیز باید با وقار باشند و نه غیبتگو؛ بلكه هوشیار و در هر امری امین».3 در روایات ما نیز چنین آمده است: حضرت عیسی فرمود: از نگاه كردن به زنان بپرهیزید؛ زیرا شهوت را در قلب میرویاند و همین، برای ایجاد فتنه در شخصِ نگاه كننده كافی است.4
حواریون و پس از آنها پاپها و كاردینالهای بزرگ كه دستورهای دینی آنان از طرف كلیسا و مذهب مسیحیت لازمالاجرا شمرده میشد، با شدّتی هرچه تمامتر زنان را به پوشش كامل و دوری از آرایشهای جسمی فرامیخواندهاند. دكتر «حكیم الهی» استاد دانشگاه لندن در كتاب «زن و آزادی» پس از تشریح وضعیت زن نزد اروپاییان، در مورد حكم پوشش و حجاب زن نزد مسیحیت، عقاید «كلمنت» و «ترتولیان»، (دو مرجع مسیحیت و دو اسقف بزرگ) را درباره حجاب بازگو میكند: «زن باید كاملاً در حجاب و پوشیده باشد، الّا آنكه در خانه خود باشد؛ زیرا فقط لباسی كه او را میپوشاند، میتواند از خیره شدن چشمها بهسوی او مانع گردد. زن نباید صورت خود را عریان ارائه دهد تا دیگری را با نگاه كردن به صورتش وادار به گناه نماید. برای زن مؤمن عیسوی، در نظر خداوند، پسندیده نیست كه نزد بیگانگان به زیور آراسته گردد و حتّی زیبایی طبیعی آن نیز باید مخفی گردد؛ زیرا برای بینندگان خطرناك است».5 تصویرهایی كه از پوشاك مسیحیان و مردم اروپا انتشار یافته است، به وضوح نشان میدهد كه حجاب در بین زنان، كاملاً رعایت میشده است. «براون و اشنایدر»، در كتاب «پوشاك اقوام مختلف»، برخی از تصاویر مربوط به زنان مسیحی را آوردهاند كه نشان میدهد همگی آنها دارای لباسی بلند و پوشش سر میباشند.6
در شماره های آتی این مطلب را با عنوانین زیر پی بگیرید: حجاب در شریعت اسلام
پژوهشگر: سعید عسگری
تنظیم برای تبیان: گروه دین و اندیشه – حسین عسگری
1. انجیل، رساله پولس به تیموناؤس، باب دوّم، فقره 9 - 15.
2. انجیل، رساله پطرس رسول، باب سوم، فقره 1 - 6.
3. انجیل، رساله پولس رسول به تیموناؤس، باب سوم، فقره 11.
4. سفینة البحار، ج 2، ص 596.
5. زن و آزادی، حكیم الهی، ص 53.
6. پوشاك اقوام مختلف، براون و اشنایدر، ص 116.