کارگردانی

این قسمت طولانی ترین بخش را تشکیل می دهد.

از این جهت که کارگردانی پر مسئولیت ترین قسمت فیلم سازی است و حضور تمامی افراد دیگر گروه که از این به بعد آنان را معرفی می کنیم جنبه مشاوره و اجرا کننده نظرات او را دارند. لازمه این مسئله داشتن خصوصیاتی متنوع است. کارگردان باید ذاتاً توانایی هماهنگ کردن (مدیریت کردن) گروه در شرایط مختلف را دارا باشد. او باید درباره مسائلی گوناگون اطلاعاتی دقیق داشته باشد. دامنه این اطلاعات بسیار وسیع است.

شعب مختلف علوم انسانی (جامعه شناسی، روانشناسی و غیره) شاخه های مختلف هنری (موسیقی، ادبیات و غیره) شاخه های مختلف هنری (موسیقی، ادبیات و غیره) و قسمت های مختلف فیلم سازی (بازیگری، تصویربرداری، فیلم نامه نویسی، تدوین،گریم و غیره) جزو اطلاعات یک کارگردان است که باعث می شود او توانایی طراحی و ساخت فیلم را داشته باشد و در این رابطه با افراد مختلف گروه فیلم سازی ارتباط برقرار کند و افکار و ایده های خود را به آنان منتقل کند و ضمن درک مشکلات فنی آنان، بین مسائل فنی و ایده های خود، تعاملی مناسب را اجرا کند.

عمده ترین وظیفه کارگردان دکوپاژ فیلم است. این کلمه و در حقیقت این وظیفه از اولویت اول برای کارگردان به حساب می آید. در حقیقت کارگردان ابتدا فیلم نامه را نما (شات یا پلان به تصاویری که برای ضبط آن فقط یک بار دکمه ضبط زده شده باشد) به نما تفکیک می کند (یعنی در ذهن خود مشخص می کند که هر قدر از فیلم نامه در چه نمایی گرفته می شود) پس از آن خصوصیات هر نما را به تفکیک مشخص می نماید. هر چه کارگردانی بیشتر و دقیق تر این شاخص ها را تعیین کند، قدرت و تسلط بیشتری بر کار دارد.

البته پر واضح است که انتخاب دقیق برای اندازه نما، جای دوربین، حرکت دوربین، ارتفاع دوربین، نوع لنز، حرکت بازیگران و غیره به سال ها صرف وقت و کسب تجربه و دریافت معانی هر کدام از این عناصر و موارد کاربردشان نیازمند است.

تمرین کارگردانی

کارگردانی شغلی است که علاوه بر دانش محتاج به تجربه است. پس برای کارگردان شدن عجله نکنید و سال ها منتظر باشید و در طول این سال ها برای اینکه تا حدودی از تجربه دیگر فیلم سازان بهره بگیرید، روشی را به شما پیشنهاد می کنیم.

فیلم کارگردانان بزرگ را انتخاب کرده و دکوپاژ آن را یادداشت کنید. تا وقتی اطلاعات یک نما (اندازه کادر، موقعیت دوربین نسبت به سوژه، زمان نما، خلاصه ماجرای اتفاق افتاده در نما و هر چیزی را که بتوان یادداشت کرد) را به طور کامل ننوشته اید سراغ نمای بعدی نروید، شما با تکرار این کار به مرور زمان تجارب بسیار مفیدی جمع آوری خواهید کرد.

نکاتی دیگر

1- اندازه کادر را نه آنقدر بزرگ در نظر بگیرید که بیننده آن چیزی را که باید بر آن دقت کند، نبیند یا در صورت دیدن هم دقت و توجه لازم را به آن نکند و نه آنقدر کوچک که اطلاعات تصویری منتقل نشود و نما دچار نقصان گردد.

2- انتخاب عمق میدان مناسب (منطقه وضوح) و انتخاب ارتفاع دوربین دو نکته مهم برای انتقال سریع تر مفاهیم می باشد. با شناخت این دو عامل از آنان استفاده ای صحیح نمائید.

3- از گرفتن نماهای کوتاه در صحنه جداً خودداری کنید. اینگونه نماها در مرحله تدوین از کوتاه کردن و تکه تکه کردن نماهای بلند بدست می آید.

4- حتی الامکان از روش دوربین روی دست استفاده نکنید.

5- در موقع گرفتن هر نما مقداری از آنچه در آخر نمای قبلی گرفته شده را به اول این نما اضافه کنید تا در هنگام تدوین دچار مشکل نشوید.

6- در مورد سرعت راه رفتن بازیگران یا سرعت حرف زدن آنها و غیره، علاوه بر یادداشت های منشی صحنه (که بعدا گفته می شود)، از خود بازیگران نیز بخواهید تا این موارد را به ذهن خود بسپارند.

7- برای اعلام قطع ضبط در پایان هر نما عجله نکنید، مقداری اضافه بر سر هر پلان ضرری ندارد (و در مواقعی نجات بخش است).

8- در اول هر نما خطای سه ثانیه را فراموش نکنید (در دوربین های مغناطیسی پس از زدن دکمه ضبط، سه ثانیه طول می کشد تا دوربین شروع به ضبط تصاویر بکند).

9- اگر در مورد ضبط هر نما احساس کردید تا آن نما دچار اشکال شده یا خوب در نیامده به شما پیشنهاد می کنیم که حتما آن نما را دوباره بگیرید اما دچار وسواس هم نشوید.