آن ریشی را که گرو می‏گیرند، این نیست.

توضیح:

این مثل داستانی دارد؛ می‏گویند مرد خوب و خوشنامی دچار گرفتاری شد و به مقداری پول نیاز پیدا کرد. از کسی تقاضای مبلغی وام کرد؛ ولی هیچ‏چیز با ارزشی نداشت که در مقابل دریافت پول گرو بگذارد. وام دهنده گفت: «اگر ریش گرو بگذاری، می‏پذیرم.» مرد نیازمند، ناراحت و غمگین به فکر فرو رفت. پس از کمی اندیشه، از روی نیاز و ناچاری پذیرفت و شانه‏ای خواست. سپس شانه را با احتیاط به ریش خود کشید و تار مویی از میان شانه برداشت، در کاغذی پیچید و به وام دهنده داد.

این قصه به گوش مرد دزد و حیله‏گری رسید. او هم بلافاصله نزد وام دهنده رفت و گفت: «در ازای ریشی که گرو می‏گذارم، به من هم وامی بده» سپس در ریش خود چنگ زد و مشتی مو از ریش خود کند و جلوی وام دهنده گذاشت.

مرد وقتی رفتار و عمل او را دید، با ناراحتی او را بیرون کرد و گفت: آن ریشی را که گرو می‏گیرند، این نیست!»

ریش گرو گذاشتن، کنایه از اعتبار و اعتمادی ‏است که ارزشی بالاتر از مادیات دارد.

عیاران و پهلوانان، از زمان‏های گذشته برای حلّ اختلافات دیگران با ضمانت دادن، از این اصطلاح استفاده می‏کردند و به عبارتی، شخصیت و حیثیت خود را در گرو انجام آن کار می‏گذاشتند.

کاربرد:

این مثل در مورد افرادی به کار می‏رود که اعتبار و حیثیتی ندارند؛ ولی برای انجام در خواستشان، می‏خواهند ریش گرو بگذارند!

آن روی ورق را نخوانده است.

توضیح:

معمولاً برای نوشتن روی ورقه، از هر دو روی آن استفاده می‏شود. گاهی ممکن است بر اثر اشتباه یا عجله، شخصی فقط یک روی ورقه را بخواند.

کاربرد:

1- فکر آخر و عاقبت کار را نکرده است، با تدبیر و اندیشه، همه جوانب کار را در نظر نگرفته است، در پیش‏بینی جریان کار، در جایی اشتباه کرده است؛ پس «آن روی ورقه را نخوانده است.»

2- همچنین وقتی می‏خواهیم بگوییم که ما هم برای خودمان نقشه‏هایی کشیده‏ایم که او خبر ندارد یا سرنوشت، رویدادهایی را برای افراد پیش می‏آورد که اصلاً پیش‏بینی نشده است، این ضرب‏المثل را به کار می‏بریم.

فوت کوزه گری

تنظیم : بخش کودک و نوجوان