بستنی‌های ممنوعه
رییس اداره نظارت بر اماکن و مواد غذایی وزارت بهداشت تاکید می‌کند که شهروندان از خرید و مصرف بستنی‌های فله‌ای و غیرپاستوریزه پرهیز کنند.
کم‌کم با گرم شدن هوا بازار بستنی هم داغ می‌شود. چند سالی است که فروش بستنی‌های خاص نیز در بازار رونق گرفته است، بستنی‌هایی که در مقایسه با دیگر انواع بستنی هم کالری بیشتر و هم قیمت بالاتری دارند، اما بهداشت آنها در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
هنوز بسیاری از مردم نمی‌دانند بستنی مهم‌ترین فرآورده لبنی است که می‌تواند باعث بروز بیماری تب مالت شود.
بستنی به دلیل انجماد شیر و استفاده از خامه از مهم‌ترین فرآورده‌هایی است که موجب بیماری تب مالت می‌شود.
رییس اداره نظارت بر اماكن و مواد غذایی وزارت بهداشت در این درباره می‌گوید: «نظارت برای جلوگیری از عرضه محصولات غیرمجاز وجود دارد، اما این نظارت‌ها روزانه نیست و به صورت مقطعی صورت می‌گیرد.»
مهندس سیدرضا غلامی می‌افزاید: «این نظارت‌ها برنامه‌ریزی شده است و بازرسان وزارت بهداشت به صورت دوره‌ای بر اصناف نظارت می‌كنند و وزارت بهداشت برای جلوگیری از فروش محصولات غیرمجاز با ابلاغ بخشنامه‌ای به شورای اصناف، این شورا را نیز مكلف كرده است كه بر این كار نظارت كند. معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشكی نیز در این طرح همكاری دارند و بازرسان خود را برای نظارت بر اصناف می‌فرستند.»
وی ادامه می‌دهد: «اگر فرد یا گروهی اقلام غیرمجاز را به فروش برسانند، در وهله اول به متخلف تذكر داده می‌شود و در صورت تكرار تخلف، با ابطال پروانه و مجوز رو‌به‌رو می‌شوند. البته این گونه نیست كه وزارت بهداشت تنها به صدور اطلاعیه اكتفا كند و دیگر نظارتی بر عرضه این محصولات در بازار نداشته باشد. در عین حال، برای جلوگیری از عرضه این مواد به كمك مردم نیز احتیاج داریم، زیرا اگر كانال‌های غیررسمی بدانند برای محصولات غیرمجازشان مشتری وجود ندارد، این محصولات را نمی‌فروشند.»
غلامی خاطرنشان می‌کند: «کلیه مراکز تهیه و توزیع و فروش بستنی نیز باید از لحاظ ساختمانی منطبق با استانداردها و موازین بهداشتی باشند. این مراکز باید دارای آب لوله‌کشی قابل شرب بوده و سیستم دفع بهداشتی فاضلاب را نیز دارا باشند. شاغلان و متصدیان این اماکن باید دارای کارت معاینه پزشکی معتبر باشند که از مراکز بهداشتی و درمانی صادر می‌شود. آنها باید دوره بهداشت عمومی را سپری کرده و دارای گواهینامه بهداشت عمومی بوده و آن را در محل دید نصب کرده باشند.»
وی اضافه می‌کند: «در ویترین اغلب قنادی‌ها در فصل تابستان کیک بستنی‌های چند طبقه به چشم می‌خورند که به مشتریان چشمک می‌زنند. این کیک‌بستنی‌ها چیزی نیست جز ضایعات کیک‌های دیگر که آنها را با بستنی مخلوط می‌کنند و اصطلاحا به عنوان کیک بستنی با قیمت‌های گزاف به مشتریان می‌فروشند. این افزودنی‌ها مانند خرده شکلات، کیک، انواع کرم‌ها، مغزها، آب‌نبات و اسانس‌های گوناگون علاوه بر ارایه طعم، به آن شکل و زیبایی نیز می‌دهند و البته فسادپذیری آن را بالاتر می‌برند.
اما توصیه ما به مردم این است که برای حفظ سلامت خود از انواع بستنی که به صورت بسته‌بندی و تحت نظارت وزارت بهداشت در سوپرمارکت‌ها موجود است، استفاده کنند و به سراغ بستنی‌های فله‌ای نروند، زیرا در اکثر این بستنی‌ها از شیرهای فله‌ای و غیرپاستوریزه استفاده می‌شود و در کشور هیچ نظارتی بر این شیرهای فله‌ای وجود ندارد و فقط بستنی‌هایی كه در كارخانجات دارای پروانه‌های بهداشتی تولید شده و در روی بسته‌بندی آن شماره پروانه ساخت، تاریخ تولید و انقضای مصرف قید شده باید مصرف شوند.»
سعید میلانی، مدیر کنترل کیفی بستنی "به تک" در خصوص تاثیر مواد اولیه بر سلامت بستنی می‌گوید: «با توجه به اینکه 70 درصد بستنی از شیر تشکیل شده است، شرایط تولید و نگهداری آن، هنگام مصرف نیاز به دقت زیادی دارد که مصرف‌کنندگان باید از آن اطلاع داشته باشند.
بستنی علاوه بر شیر از یک سری مواد اولیه دیگر نیز تشکیل شده که شامل کره، خامه، شیرخشک، شکر، مواد پایدار کننده بافت، رنگ‌ها و طعم‌دهنده‌های مجاز و طبیعی می‌باشد که همه این مواد قبل از تولید توسط متخصصان صنایع غذایی از لحاظ عوامل شیمیایی و میکروبی آزمایش شده و پس از تایید در فرآیند تولید، مورد مصرف قرار می‌گیرند و شیر بعد از مخلوط شدن با مواد فوق به یک شربت غلیظ تبدیل می‌شود که در انتها برای از بین بردن میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا، شربت بستنی توسط دستگاه پاستوریزاتور در دمای 72 درجه سانتی‌گراد به مدت 15 ثانیه پاستوریزه شده و در تانک‌های مخصوص به مدت 24 ساعت در دمای 4 درجه سانتی‌گراد نگهداری شده و پس از تاییدیه آزمایشگاه کنترل کیفیت از لحاظ فاکتورهای شیمیایی و میکروبی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. بستنی بعد از تولید نیز در سردخانه قرنطینه گشته و مجددا آزمایش‌های میکروبی برای آن انجام شده و در صورتی که از لحاظ میکروبی آلوده نباشد، روانه بازار مصرف می‌گردد.
با توجه به پروسه حساس در تولید بستنی، بستنی‌های تولید شده به صورت فله‌ای در مراکز غیربهداشتی، سلامت مصرف‌کنندگان را به خطر می‌اندازند.»
بستنی‌های جدید
احتمالا آیس‌پك اولین شركتی است كه بستنی‌هایش را به شكلی جدید، عرضه کرد. بستنی خمیری شکلی که در طعم‌های مختلف در یك لیوان وكیوم شده قرار دارد و با نی خورده می‌شود و از 1500 تا 3 هزار تومان (آیس‌پک ویژه) قیمت دارد.
پدیده دیگری كه چند سالی است در بین بستنی‌فروشی‌ها بسیار پرطرفدار شده، «بسكین رابینز» است.
این بستنی‌فروشی که دکور مغازه‌های آن تركیبی از رنگ‌های صورتی و بنفش است، در واقع نمایندگی یك شركت كانادایی است و از خردادماه سال 84 وارد ایران شده است.
در این مغازه‌ها علاوه بر طعم‌های كانادایی، مزه‌های مختلف بستنی‌های ایتالیایی را هم می‌توان پیدا كرد.
مزه‌هایی كه گاهی برای ما ایرانی‌ها ناآشنا، جالب و عجیب و غریب‌اند: كیوی، هندوانه، چای سبز، كیك پنیر، سیب ترش، میوه‌های جنگلی، ماست، آجیل، شکلات با کیک، شکلات با بادام زمینی و ... .
فروشندگان بسكین رابینز به شما این امكان را می‌دهند كه از هر كدام از مزه‌ها كه می‌خواهید، اول بچشید و بعد انتخاب كنید. اما احتمالا اولین چیزی كه می‌تواند آدم را از خوردن این بستنی منصرف كند، قیمت آن است. شما بابت خوردن یك اسكوپ (هر گلوله بستنی100 گرمی) بسكین‌رابینز باید 1200 تومان بپردازید. این رقم برای دو اسكوپ 2 هزار تومان است، اما یادتان باشد که دو اسكوپ این بستنی كاملا یك لیوان را پر می‌كند. البته در مغازه‌های بسكین رابینز خوراكی‌های داغ هم پیدا می‌شود.
«هاگن داز» آخرین نمونه بستنی‌های خارجی است كه چهار پنج ماهی است در تهران شعبه دارد. البته تعداد شعبه‌های آنها هنوز از یكی تجاوز نكرده ولی خودشان می‌گویند در آینده بیشتر خواهیم شد. هاگن داز یك مارك بستنی هلندی است كه البته به اندازه قبلی‌ها تنوع ندارد، اما ارزان‌تر است. با این حال، سلامت این بستنی‌های جدید هنوز در هاله‌ای از ابهام است.
*مطالب مرتبط:
بستنی سنتی باعث تب مالت می شود
بستنی از ناباروری جلوگیری می کند
بخش تغذیه و سلامت تبیان
