خرما برای دیابتی‌ها هم محدودیت دارد

دیابتی ها می پرسند: آیا همراه چای می‌توان خرما مصرف کرد؟

در پاسخ باید بگویم که بیماران مبتلا به دیابت بر اساس نوع خاصی از بیماری که با آن درگیر هستند و سایر شرایط جسمی‌شان که مثلا اضافه وزن دارند، قندشان تحت کنترل است یا مدام تغییر می‌کند، بیماری‌های دیگری که همراه با دیابت دارند یا خیر، قطعا برنامه تغذیه‌ای متفاوتی خواهند داشت، لذا خواهشمندیم به هیچ‌وجه برنامه خود را همانند دیگر مبتلایان اجرا نکنید و توصیه‌های شخصی را از متخصص تغذیه و مشاور رژیم غذایی خود بگیرید.

مصرف خرما

در مصرف خرما برای همه افراد به‌طور اعم و برای دیابتی‌ها به‌طور اخص محدودیت‌هایی وجود دارد و حتما باید میزان مصرف روزانه معین شود.

تصور مصرف آزادانه و بدون کنترل خرما یا توت خشک و کشمش و انجیر خشک از آنجا ناشی می‌شود که مردم بر این باورند قند موجود در این مواد، قند میوه (فروکتوز) است و اشکالی ندارد هرچه قدر خواستند استفاده کنند. در حالی که این تصور غلط است و قند میوه‌هایی چون انجیر و خرما که به همراه خود ترکیبات فیبر غذایی نیز دارند، با اینکه کمی با تاخیر جذب می‌شود و مانند قند و شکر معمولی (ساکاروز) و یا قند ساده (گلوکز) نیست، اما به هر حال جذب شده و تولید کالری می‌کند و قند خون شما را بالا می‌برد.

فروکتوز (قند میوه) در کبد شکسته شده و به قند قابل استفاده برای خون (گلوکز) تبدیل می‌شود و بدن حتی می‌تواند مازاد بر نیاز آن را به‌ صورت چربی ذخیره نماید، پس مبتلایان به دیابت و همه آنهایی که از اضافه وزن گریزان‌اند باید دقت کنند و بدانند که میوه‌های خشک در وزن مساوی و در مقایسه با حالت مرطوبشان، به علت نداشتن آب، از غلظت قند بالاتری برخوردارند و نباید از آنها غافل بود.

ما معمولا برای افراد دیابتی یک رژیم غذای خاص را تعیین می‌کنیم و در فهرستی که فهرست جانشینی نامیده می‌شود، یادآوری می‌کنیم که 2 تا 3 عدد خرما معادل یک واحد میوه است، یعنی اگر امروز 2 تا 3 عدد خرما مصرف می کنند، باید یکی از میوه‌های مجاز خود را حذف نمایند.

آنچه در مصرف هر ماده غذایی مطرح می‌شود، اثراتی است که متعاقب مصرف آن در قند خون ایجاد می‌گردد و ما آن را با شاخص گلایسمی تعریف می‌کنیم. در مورد خرما اندیس گلایسمیک در مقایسه با قند و شکر معمولی (ساکاروز) پایین‌تر است، ولی یادمان باشد قند میوه در بدن ما به راحتی به قند خون (گلوکز) تبدیل می‌شود و تغییراتی در قندخون ایجاد می‌کند.

پس حتی در خوردن خرما هم باید احتیاط کنید و از زیاده روی بپرهیزید.

دکتر تیرنگ نیستانی - متخصص تغذیه

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی