بلوغ زودرس
بلوغ زودرس چیست؟
ظاهر شدن علائم بلوغ ازنظر فیزیكی و هورمونی در دختران قبل از 8 سالگی و در پسران قبل از 9 سالگی، بلوغ زودرس نامیده میشود. ابتدا این كودكان بلندتر از همسنهای خود هستند ولی بهدلیل بلوغ زودرس استخوانها، در نهایت قد كوتاهتری در بلوغ خواهند داشت.
چرا بلوغ زودرس مهم است؟
بلوغ زودرس از دو جنبه اهمیت زیادی دارد؛ جنبه اول، علت ایجادكننده است كه پزشك متخصص با انجام آزمایشهای لازم و پیگیریهای منظم و دقیق كودك، طی مدت طولانی بهدنبال علت ایجاد آن می گردد و جنبه دوم، اثر بلوغ زودرس بر رشد قدی و روانی كودك است. همچنین كودكان مقابل استرسهای زمان جوانی قرار میگیرند و نمیدانند چه كار باید بكنند . آنها از نظر جسمی تظاهرات بلوغ را دارند ولی تجربه كافی ندارند. و نیز دختران با ظاهر شدن علائم بلوغ جنسی، ممكن است دچار وحشت و مشكلات روحی شوند.
عوامل ایجاد بلوغ زودرس كدامند؟
بلوغ زودرس در دختران، ? برابر شایعتر از پسرهاست. در بعضی دخترها، علت خاصی برای بلوغ زودرس دیده نمیشود و بیشتر جنبه خانوادگی دارد و در سایر افراد خانواده (مادر یا خواهران وی) نیز چنین حالتی دیده میشود، ولی در مواردی بیماریهای مهم دستگاه عصبی مركزی میتواند این حالت را ایجاد كند. گاهی تولید هورمونهای جنسی زنانه که به دلائلی ایجاد می شود ،باعث بلوغ زودرس میشوند.
آیا درمان بلوغ زودرس لازم است؟
هنگامیكه بلوغ در سنین پایین رخ دهد، رشد قدی كودكان بیشتر میشود و این كودكان به نسبت كودكان هم سن خود قدبلندتری خواهند داشت ولی پس از دو سه سال كه بلوغ كامل شد، رشد قدی متوقف شده و در نهایت بزرگسالان كوتاه قدی خواهند شد. از نظر شكل فیزیكی نیز ممكن است مشكلاتی دیده شود. بهعلاوه از نظر روانی، این كودكان دچار مشكلات زیادی خواهند شد.
آثار فردی: در بعد حیات فردی بلوغ زودرس عوارضی نظیر ضعف بدن ، افت حیات عقلانی ، بروز و ظهور اضطراب ، هیجانات پر دامنه و غیر قابل کنترل ، بروز حالت یاس و تزلزل روحی ، اختلالات عصبی ، کندی در رشد فکر ، و... را در پی دارد.
آثار اجتماعی: در عرصه ی حیات اجتماعی بلوغ پیشرس موجد عوارضی از قبیل خشونت و لجاجت ، عصیان در برابر دیگران ، تن دادن به انزوا و گوشه گیری ، پدید آمدن روابط و ارتباطات نامناسب و غلط ، افت کار و تحصیل ، هدف قرار دادن مساله ی جنسی در عرصه ی زندگی و غیره می باشد.
مشکلات اخلاقی: بلوغ زودرس از لحاظ اخلاقی یک آفت خوانده می شود به این علت که نوجوان از نظر عقلانی در شرایط سنی کودکان هم سن خود اما از نظر جسمی و تمایلات نفسانی، تمایلات و خواسته های غریزی بزرگتر ها را دارد. به عبارت دیگر فرد 10 ساله تمنای 16 ساله ها را دارد. و از اینکه بتواند در برابر آن خواسته ها موضع معقولی بگیرد ناتوان خواهد بود.
علل و عوامل پیشرسی بلوغ در کودکان
1. عوامل ارثی یا ژنتیک و انتقال این ویژگی زود رسی بلوغ از والدین و اجداد به فرزندان
2. عامل تغذیه ، بویژه غذاهای هورمون دار و مصرف زیاد مواد پروتئینی مانند گوشت و تخم مرغ و غیره
3. عوامل اجتماعی و فرهنگی مانند دیدن صحنه های جنسی و شنیدن داستان ها و شرح حال های مربوط به آن نوع مسائل ، تصویر ها و تبلیغات انواع رسانه ها مانند تلویزیون و ماهواره ، اینترنت و سی دی و غیره.
4. بازی ها و نوازش های غلط و بی غرض توسط والدین در دوران خردسالی
5. اضطرابات و نا امنی های مکرر برای کودک و دلشوره هایی که برای او در عرصه ی زندگی حاصل می شود و او را در خود غرق می کند.
6. از دیگر عوامل ایجاد بلوغ زودرس می توان به وجود عوامل محیطی مثل نوع لباس ، معاشرت ناصحیح ، ستایش جنس مخالف نزد کودک ، تعقیب کنجکاوی و تجسس توسط کودک ، نیاز شدید به محبت ، نقص اخلاق و شوخی های بی بندوبار و ... میتوان نام برد.
عوامل اجتماعی و فرهنگی مانند دیدن صحنه های جنسی و شنیدن داستان ها و شرح حال های مربوط به آن نوع مسائل ، تصویر ها و تبلیغات انواع رسانه ها مانند تلویزیون و ماهواره ، اینترنت و سی دی و غیره می تواند از علل مهم ایجاد بلوغ زود رس دانست.
راهکار های بلوغ زودرس کودکان
1. والدین باید با ایجاد رابطه ی صادقانه و دوستانه با دختر یا پسر مبتلای خود ، برای او پیدایش این تغییرات را توضیح دهند و او را از مراقبت ها ی ضروری آگاه کنند.
2. ارتباط والدین با معلمان فرزندشان جهت بر قراری ارتباط دوستانه ی آنان با کودکان هم سن خود و جلو گیری از ایجاد مشکلات روانی در این زمینه.
3. رعایت عوامل و شرایط فردی و خانوادگی و اجتماعی قابل کنترل (عوامل و شرایط ذکر شده در مورد علل بلوغ زودرس) جهت تعدیل و کاستن از عوارض و پی آمد های بلوغ پیشرس در زندگی حال و آینده ی این کودکان.
4. مراجعه به پزشک متخصص جهت بررسی و درمان پیشرسی بلوغ کودکان برای پیشگیری از مشکلات استخوانبندی ، رشد قدی و فیزیکی و انجام معاینات و آزمایش های مداوم.
بنابراین درمان باید بسیار زود شروع شود (قبل از سن استخوانی 12سال برای دختران و 13 سال برای پسران.) در صورت موفقیت، پزشك درمان را تا رسیدن كودك به سن طبیعی بلوغ ادامه میدهد و سپس قطع میكند تا بلوغ بهطور طبیعی در سن طبیعی پیش رود. آگاهی والدین به نشانههای بلوغ زودرس با مراجعه زود و به موقع موفقیت درمان را بهدنبال دارد. نكته مهم این است كه هوش این كودكان طبیعی و حتی در مواردی بالاتر از كودكان همسن است.
سایت پزشکان- کتاب «خانواده و فرزندان »-با تغییر و تلخیص
گردآوری و تنظیم برای تبیان: کهتری