خطر پوشک برای پوست بچه

پرسش‌های زیادی در مورد نحوه مراقبت از پوست بچه‌ها وجود دارد، به خصوص اینکه درماتیت پای بچه ناشی از پوشک، مشکل شایعی است و تقریبا تمام کودکان به نوعی دچار درماتیت در ناحیه پوشک می‌شوند.

درماتیت پوشک ممکن است در اثر رطوبت، ادرار و یا مواد تحریک‌آمیز موجود در پوشک و یا در اثر حساسیت ایجاد شود. در تمام بچه‌ها در صورتی که استفاده از پوشک قطع شود، بهبود سریع‌تری ایجاد می‌شود.

علایم شایع این بیماری عبارتند از بثورات ساده قرمزرنگ، خشن و پوسته‌پوسته. این بثورات معمولا روی نواحی پوشک‌شده پوست کودک ظاهر می‌شود.

پوست می‌تواند به وسیله موادشیمیایی که در ترکیبات پودر لباس‌شویی، صابون، مواد نرم‌کننده و سفیدکننده‌هاست، تحریک شود.

شورت‌های پلاستیکی و لاستیکی روی پوست تاثیر می‌گذارند. پوست ممکن است به موادشیمیایی که در ساخت پوشک‌های یک‌بار مصرف به کار رفته نیز حساسیت پیدا کند.

نوعی دیگر از این مشکل با بثورات آمونیاکی ناشی از ادرار تظاهر می‌کند که به وسیله باکتری‌های پوست هنگام تجزیه ادرار ایجاد می‌شود.

بعضی غذاها نیز احتمال ایجاد حساسیت در کودک را بالا برده و می‌توانند باعث بروز بثورات شوند.

و اما توصیه‌هایی برای حل این مشکل:

- هر شب قبل از خواب، پوشک بچه را عوض کنید.

- در هر بار تعویض پوشک،‌ بدن کودک را با آب‌گرم بشویید.

- ابتدا از یک صابون مایع و سپس به مقدار کافی از پماد محافظ (ژلاتینی، پماد ویتامین AD، وازلین یا لانولین) استفاده کنید.

- پوست خشک بچه را در هر بار تعویض پوشک مرطوب کنید و اگر باز هم احساس ‌کردید که پوست خشک است، یک مرطوب‌کننده غیرمحرک در ناحیه مبتلا استفاده کنید.

- کرم را مطابق دستورالعمل دارو استفاده کنید. ممکن است استفاده از یک کرم استرویید یا کرم ضدقارچ نیز لازم باشد که باید طبق نظر پزشک استفاده شود و مصرف یک‌ یا دو بار در روز مفید است. این کرم‌ها روی پوست نرمال نباید مالیده شود. ترکیبات ضدقارچ باید حداقل یک هفته بیشتر از بهبودی کامل دانه‌ها استفاده شود.

- کرم‌های استرویید قوی نباید در ناحیه پوست پوشک مالیده شود.

- گاهی تعویض پودر لباس‌شویی یا صابونی که با آن کهنه‌ها را می‌شویید نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.

- اگر بثورات در اثر حساسیت غذایی ایجاد شده باشد، باید از مصرف غذاهای جدید و نوشابه‌هایی که در ماه گذشته ‌خورده‌اید و ممکن است روی شیرتان اثر گذاشته باشد، خودداری کنید و غذاهایی را که به کودک می دهید، یکی‌یکی (هر هفته یک نوع غذا) به رژیم غذایی کودک اضافه کنید تا باعث بروز بثورات نشود.

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده - متخصص پوست و مو

رئیس مرکز تحقیقات پوست و سالک