پستی و بلندی های پوست

پوست بدن ما دارای هزاران منفذ کوچک است. این منفذها را فقط با میکروسکوپ می‏توان مشاهده کرد. بعضی از این منفذها دارای مو و بعضی دیگر دارای غده (غده‏های چربی) است. این غده‏ها ماده‏ای روغنی به نام چربی یا سبوم ترشح می‏کنند. چربی یا سبوم، نرمی و سلامت پوست را حفظ می‏کند. بعضی دیگر از این منفذها حاوی غده‏های مولّد عرق است، که عرق بدن را تولید می‏کنند. غده‏های عرق، دمای بدن را تنظیم می‏کنند و از گرم شدن زیاد بدن جلوگیری می‏کنند.

ما نمی‏توانیم این منافذ را با چشم ببینیم. اما اندازه آنها صد برابر بزرگتر از یک باکتری است. منفذهای پوست ما نیز

می‏توانند آلوده شوند. جوش‏های پوستی در اثر عفونت منافذ پوست بوجود می‏‏آیند. اگر این جوش‏ها بسیار بزرگ باشند، دمل یا کورک نامیده می‏شوند، و اگر جوش روی پلک چشم باشد جوش پلک نام دارد.

ما نمی‏توانیم مانع ورود میکروب‏ها به منافذ پوستی شویم. در واقع، باکتری‏ها دائماً روی پوست ما قرار دارند، اما زمانی به ما صدمه می‏زنند که تکثیر بیابند و زیاد شوند. باکتری‏ها برای رشد به غذا نیاز دارند. به محض اینکه یکی از منافذ پوست غذای کافی در اختیار باکتری قرار دهد، این باکتری‏ها رشد می‏کنند و نوعی ماده شیمیایی می‏سازند. این ماده شیمیایی به سلول‏های پوست آسیب می‏رساند. به دنبال آن دستگاه دفاعی بدن ما نیز آماده می‏شود تا با میکروب‏ها بجنگد. دور تا دور آن منفذ، متورم، سفت و سپس قرمز و دردناک می‏شود.

باکتری‏ها دائماً روی پوست ما قرار دارند، اما زمانی به ما صدمه می‏زنند که تکثیر بیابند و زیاد شوند.

در مدتی که دستگاه دفاعی بدن با باکتری‏ها می‏جنگد، زیر منفذ چرک می‏کند و یک نقطه سفید رنگ روی جوش ظاهر می‏شود. جریان خون، چرک را جذب می‏کند و نقطه سفید روی جوش خشک می‏شود و یا چرک از طریق منفذ خارج می‏شود.

پس از چند روز، جوش خود به خود از بین می‏رود، اما دمل (کورک) یا جوش پلک چشم بسیار دردناک‏تر است و مدت زیادی طول می‏کشد تا از بین برود.

برای اینکه کورک یا جوش پلک سریعتر خوب شود، می‏توان با آب بسیار گرم آن را شستشو داد یا پارچه مرطوب و بسیار داغی بر روی آن قرار داد.

به این ترتیب چرک به سوی لایه بیرونی پوست حرکت می‏کند و راحت‏تر خارج می‏شود. اما بهتر است این کار را یک پزشک یا پرستار انجام دهد تا چرک کاملاً خارج شود. نباید جوش‏ها را با انگشت و ناخن فشار دهیم، زیرا این کار باعث می‏شود عفونت بیشتری منتشر شود.

هنوز دانشمندان نمی‏دانند که چگونه می‏توان از ظاهر شدن جوش‏ها جلوگیری کرد. بعضی‏ها معتقدند که با شستشوی مرتب پوست می‏توان از ورود میکروب‏ها به روی پوست جلوگیری کرد. برخی، بخصوص جوانان، از جوش‏های مخصوص دوران جوانی رنج می‏برند. این افراد حتی تا ده بار در روز صورت خود را می‏شویند، اما هرگز موفق نمی‏شوند این مشکل را حل کنند.

در واقع یک شستشوی خوب و کامل برای از بین بردن باکتری‏هایی که در داخل منافذ پوست قرار دارند، کافی نیست. بعضی از افراد در ناحیه صورت و بالا تنه و پشت بدنشان، جوش‏های زیادی دارند. این افراد، میزان ترشح چربی پوستشان بسیار زیاد است، در نتیجه منافذ پوست آنها مکان مناسبی برای رشد و تکثیر باکتری‏هاست.

صابون‏ها و کرم‏های مخصوصی برای جوش وجود دارد. اگراین صابون‏ها و کرم‏ها موثر واقع نشوند، باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کرد تا نسبت به درمان آن اقدام شود. معمولاً چند ماه طول می‏کشد که نتیجه مطلوبی از درمان گرفته شود.

گفته می‏شود که یک تغذیه خوب از ظاهر شدن جوش جلوگیری می‏کند. برای جلوگیری از بروز جوش‏ها باید قند و مواد چربی را از غذاهای روزمره حذف کنیم و بهتر است به جای آنها بیشتر از سبزیجات و مواد خام و پخته استفاده کنیم. اما این مطلب هنوز به طور علمی ثابت نشده است. معمولاً جوش‏ها از سن 19 یا 20 سالگی ظاهر می‏شوند و حتی بعد از آن هم گاهی یک یا چند جوش بر روی پوست دیده می‏شود.

برگرفته از کتاب شاداب و سرحال

تنظیم:بخش کودک ونوجوان

*******************************