فیلسوف نقاش!
لئوناردو داوینچی متولد 15 آوریل 1452 میلادی از دانشمندان و هنرمندان ایتالیایی است. او در رشتههای ریاضی، معماری، موسیقی، کالبدشناسی، مهندسی، مجسمهسازی، هندسه و نقاشی شخصی برجسته بود. او فردی بینهایت خلاق و کنجکاو بود. بیشتر شهرت جهانی او به خاطر نگارگری و نقاشیهایی چون شام آخر و مونالیزاست که حتماً در مورد آنها مطالبی را شنیدهاید.
لئوناردو در روستای «توسکانی» به دنیا آمد و زمانی که کودک بود، او را برای شاگردی به یک آتلیه در فلورانس فرستادند تا نزد «آندرئادل وروکیو» که نقاش و مجسمهساز بود آموزش ببیند.
وروکیو شهرت عظیمی داشت. آنچنان شهرتی که شهر ونیز، ساخت بنای یاد بود «کولئونی» را به او واگذار کرده بود.
«کولئونی» سرداری بود که بیش از دلاورهای نظامی، از جهت اعمال نوع دوستانه نیز بین مردم محبوبیت داشت.لئوناردوی جوان، در چنین آتلیهای میتوانست چیزهای زیادی را بیاموزد.
در آنجا با کارهای ریختهگری و کارهای فلزی آشنا شده و آموخته که چگونه با مطالعه و مشاهدهی دقیق میتوان تابلوها و مجسمههای با شکوه به وجود آورد.
لئوناردو همچنین به پژوهش دربارهی گیاهان و جانوران مختلف پرداخت تا بتواند از آنها در تابلوهایی استفاده کند،همینطور دانش زیادی هم دربارهی نورشناسی و استفاده از رنگها کسب کرد.
این آموزشها میتوانست از هر نوجوان با استعدادی هنرمندی برجسته بسازد، ولی لئوناردو فراتر از یک نوجوان با استعداد بود. او نابغهای بود که ذهن توانایش تا زمانهای دور، انسانها را به ستایش از او وادار خواهد کرد.
خوشبختانه از دامنهی وسیع آفرینشگریهای ذهن لئوناردو اطلاعات زیادی در دست است، زیرا شاگردانش، دفاتر پیش طرحها و یادداشتهای او را به دقت حفظ کردهاند.
دفاتری با هزاران صفحه مملو از نوشتهها و طراحیها و گزیده کتابهایی که میخوانده و پیشنویس کتابهایی که قصد نگارششان را داشته است. هر چه بیشتر از این اوراق بدانیم بیشتر به این نکته پی میبریم که لئورنادرو چگونه توانسته است در بیشتر حوزههای مختلف پژوهشگری به کمال برسد و تقریبا در همهی آنها خدمات ارزنده و مهمی انجام دهد.
اگر چه بیشتر مردم جهانلئوناردو داوینچی را به عنوان یک نقاش بزرگ میشناسند، ولی کارشناسان تاریخ علم و هنر او را پایهگذار بسیاری از علوم و فنون میدانند و از او به عنوان پدر علم آناتومی و پزشکی، پدر معماری و مهندسی و پدر هوانوردی نام میبرند.
او تصاویر بسیار دقیقی از بدن انسان. اسب و پرندگان مختلف کشیده که بعدها در علوم پزشکی و تشریح استفادهی زیادی از آنها شد. او بارها سعی کرد تا با استفاده از مکانیزم پرواز پرندگان، هواپیمایی برای پرواز انسانها بسارد که چگونگی این تلاشها نیز ثبت شده است.
لئوناردو در سال 1482 فلورانس را ترک کرد و به میلان رفت و 17 سال در خدمت دوک میلان بود.
در همین دوران نیز بود که او اثر مشهورش «شام آخر» را به وجود آورد. همچنین او که با علم مکانیک هم آشنا بود، یک سیستم آبیاری هیدرولیکی برای استفاده در دشتهای نزدیک شهر میلان، اختراع کرد.
اما بیشک معروفترین آثار لئوناردو، مونالیزاست که کپیهایی از آن در هر جا و مکانی یافت میشود.
در مورد اینکه مدل لئوناردو و برای کشیدن مونالیزا چه کسی بوده است. اظهار نظرهای مختلفی وجود دارد.
همانطور که میدانید این تابلو اکنون در موزهی لوور پاریس نگهداری میشود.
کسانی که از نزدیک این اثر هنری را دیدهاند، بر این عقیدهاند که لبخند مونالیزا از زوایای مختلف تغییر میکند و حتی گاهی از نظر محو میشود.
فیلسوفان و کارشناسانان تاریخ هنر که در علم زیباییشناسی تخصص دارند، اغلب با القایی نظیر اسرار آمیز و یا مرموز به لبخند مونالیزا اشاره کردهاند و شاید نیز دلیل آن این باشد که هنوز کسی به درک کاملی از این نقاشی نائل نشده است.
شاید هم دلیل آن این باشد که زمانی که مستقیماً به لبهای نقاشی نگاه می کنید، لبخند او را احساس نمیکنید و علت آن هم سایه روشنهای بینظیر در گوشههای دهان تصویر است که لبخند تنها زمانی قابل مشاهده باشد، که به طور غیرمستقیم به این شاهکار هنری نگاه کنید.
لئوناردو در سال 1519 در سن شصت وهفت سالگی در گذشت.
نازنین اسماعیلپور
شاهد نوجوانان
تنظیم: بخش کودک و نوجوان
*************************************
مطالب مرتبط
مارک تواین، استاد روایت داستان
