تبیان، دستیار زندگی
در اطراف ما آدم‌هایی هستند که به دلیلی (از یک تصادف ساده گرفته تا اصابت ترکش یک خمپاره) چشمان‌شان را از دست داده‌اند...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

از چشم مصنوعی چه می‌دانید؟

چشم مصنوعی

در اطراف ما آدم‌هایی هستند که به دلیلی (از یک تصادف ساده گرفته تا اصابت ترکش یک خمپاره) چشمان‌شان را از دست داده‌اند. شاید چند سال پیش، این افراد ناچار بودند که با این نازیبایی در چهره‌شان کنار بیایند؛ ولی دنیای پزشکی امروز می‌تواند این زیبایی از دست رفته را به چشم‌ها بازگرداند. چشم مصنوعی، پدیده‌ای است که با پیشرفت‌هایی که در چشم‌پزشکی صورت گرفته، می‌تواند زیبایی را به چهره‌ها بازگرداند.

دکتر ابوالفضل رحیمی، متخصص چشم و فوق‌تخصص جراحی پلاستیک پلک، درباره چشم مصنوعی و اصول نگهداری آن توضیح می دهند:

آقای دکتر! شایع‌ترین عللی که به از دست رفتن چشم می‌انجامد، چیست؟

دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود افراد، چشمان خود را از دست بدهند. گاهی چشم آن‌قدر آسیب می‌بیند که جراح مجبور می‌شود آن را تخلیه کند؛ مثلا چشم ممکن در اثر تومور و انواع سرطان‌ها، تصادفات و جنگ تخلیه ‌شود. گاهی در اثر تصادفات و ضایعات، فقط بینایی چشم از دست می‌رود که قبلا توصیه می‌شد به دلیل حفاظت از آسیب چشم مقابل که سالم است، ظرف 10 روز چشم نابینا تخلیه شود چون سیستم ایمنی بدن ممکن بود چشم‌ دیگر را هم به سمت نابینایی پیش ببرد. ولی تحقیقات جدید نشان می‌دهد که می‌توان به چشم‌ها فرصت داد و در صورت صلاحدید و بررسی بینایی چشم‌ها، می‌توان اقدام به این جراحی کرد.

برای زیبایی بیشتر چه‌طور؟ آیا می‌توان در مورد برخی بیماران برای داشتن صورت زیباتر از چشم مصنوعی استفاده کرد؟

بله، چشم‌های نابینایی که نور را تشخیص نمی‌دهند و دردناک هم شده‌اند، گاهی لازم است تخلیه شوند. چشم نابینایی که زشت شده (مثلا سفید شده) و زیبایی فرد را تهدید می‌کند، می‌تواند تخلیه شده و با چشم مصنوعی جایگزین شود. در مواردی هم کودک بدون چشم به دنیا می‌آید و نقص تکاملی دارد که با چشم مصنوعی جایگزین می‌شود تا زیبایی را به وی برگردانیم. کودکی که استخوان و بافت‌های اطراف چشمش تشکیل نشده و یا تحلیل رفته، چهره‌ای نه چندان زیبا خواهد داشت و با جراحی چشم و استفاده از چشم مصنوعی می‌توان زیبایی را به او بازگرداند.

گذاشتن چشم مصنوعی نیاز به جراحی هم دارد؟

بله، چشم مصنوعی دو بخش اصلی دارد. یکی ایمپلنت و یکی پروتز. بخش ایمپلنت در واقع بخشی است که در بافت‌های اطراف کره چشم کار گذاشته می‌شود تا بخش رویی چشم مصنوعی روی آن کار گذاشته شود. گذاشتن ایمپلنت چشم مصنوعی نیاز به جراحی در اتاق عمل دارد. این ایمپلنت زیرساخت چشم مصنوعی است که سخت‌ترین مرحله کار گذاشتن چشم مصنوعی همین مرحله است. وقتی این مرحله انجام شد و دوره بهبود به پایان رسید، موقع گذاشتن لایه رویی است که با قالب‌گیری ساخته شده و رنگ‌آمیزی می‌شود که مشابه چشم مقابل است.

برای اینکه ظاهر چشم مصنوعی زیباتر شود، چه نکاتی باید رعایت شود؟

هرچه لایه زیرین بهتر و دقیق‌تر گذاشته شود، می‌توان لایه رویی را بهتر و طبیعی‌تر شکل داد و هر چه این لایه بهتر شکل داده شود، پلک‌های فرد حالت طبیعی‌تر و زیباتری خواهد داشت.

جنس این چشم‌های مصنوعی از چیست؟

زیرساخت چشم مصنوعی را به دو دسته کلی تقسیم می‌کنیم. بخش غیر یکپارچه بخشی است که اتصالات عضلانی ندارد و ثابت است و بخش یکپارچه که به عضلات متصل می‌شوند و متحرک‌اند و ما دوست داریم زیرساخت‌ها از این نوع یکپارچه باشند. در گذشته از چربی ،استخوان،طلا، تیتانیوم و عاج استفاده می‌شد. در 20 سال گذشته از مرجان‌های دریایی استفاده می‌شد که متخلل‌ بودند و عروق در آن رشد می‌ کردند. بعد از آن از مواد مصنوعی با تطابق بافتی زیاد استفاده شد. بعد از آن موادی به بازار آمد که در طی 4 روز تا 40 روز رشد کرده و فضا را پر می‌کنند.

لایه رویی چه‌طور؟

لایه رویی آکریلی است و پس از قالب‌گیری و رنگ‌آمیزی در محل گذاشته می‌شود بنابراین ساختن بخش بیرونی چشم مصنوعی که شما در صورت فرد مشاهده می‌کنید، یک بخش کارگاهی است که زیر نظر پزشک متخصص چشم انجام می‌‌شود.

و درباره نگهداری‌ چشم مصنوعی باید به چه نکاتی توجه کرد؟

چشم مصنوعی نباید در مدت طولانی بدون مراقبت باقی بماند. اگر چشم مصنوعی‌ ترشحات کمی دارد، بین چند روز تا یک هفته آن را در بیاورند و با آب و صابون مایع با ملایمت بشویند اما اگر ترشحاتش زیاد است، لازم است هر شب این کار انجام شود. در مورد اخیر شاید چشم مصنوعی نیاز به یک سایش در کارگاه و یا تعویض داشته باشد و در این موارد که چشم مصنوعی باید تعویض شود فقط همان لایه سطحی قالب‌گیری می‌شود و نیاز به جراحی ندارد. در عین حال کسانی که چشم مصنوعی دارند باید در فواصل زمانی معین به پزشک متخصص چشم مراجعه کنند که سلامت بافت‌های اطراف چشم مصنوعی کنترل شود.

تهیه مصاحبه: دکتر گلرخ ثریا

*مطالب مرتبط:

افراد در معرض خطر نابینایی و کم‌ بینایی

جراحی زیبایی پلک چشم

بهبود کبودی دور چشم

رفع سیاهی دور چشم

رفتن جسمی به داخل گوش، بینی و ....

مواظب چشمهایت باش

اطلاعات شگفت انگیز درباره چشم

باورهای غلط درباره چشم(قسمت اول) و (قسمت دوم)

رژیمی برای تقویت چشمها

چه کسانی نباید جراحی زیبایی کنند؟

جراحی زیبایی؛ منحنی رو به بالا

پیش شرط های جراحی زیبایی

عوارض جراحی زیبایی در کودکان و نوجوانان

بخش تغذیه و سلامت تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.