بدبختیهای یک پولدار !
روشهای کاذب کسب آرامش و راحتی 2
اشاره:
از آنجا که کسب آرامش و راحتی برای بشر، هدفی بسیار مهم و جدی به شمار میرود، لذا در طی قرن اخیر آدمی تلاشهای فراوانی کرده و روشهای گوناگونی را برای مقابله با بیماریهای روحی و روانی و ناآرامیها و نگرانیهای خود به کار برده است. اما تعمق در آنها مشاهده واقعیتهای بیرونی و موجود در عرصه زندگی فردی و اجتماعی، به خوبی نشان میدهد که بشر موفق نبوده است.
امروزه بسیاری از مردم جهان، غالباً از روشهایی برای کسب آرامش و راحتی در زندگی استفاده میکنند که ناکار آمده بوده و آنها را به مقصود نمیرساند. این روشهای نادرست که ما از آنها به عنوان روشهای کاذب نام میبریم، بسیار فراوان و متنوع هستند.
ابتدا در این مجموعه 12 روش کاذب و سپس در مجموعه ای مستقل 100 عامل حقیقی آرامش برای شما بیان خواهد شد.
آنچه گذشت: تکنولوژی و اختراعات بشر
قسمت دوم - کسب ثروت زیاد
بسیاری از افراد تصور میکنند اگر مال و ثروت زیادی فراهم و کسب کنند، در راحتی و آرامش بوده و از نگرانی و دغدغه رهایی خواهند یافت. این تصور سالهاست که در غرب به عنوان یک فرهنگ و باور نهادینه شده است و اصولاً سرمایهداری حاکم بر غرب ناشی از همین نگرش میباشد. پیروان این تفکر، تصور میکنند هر چه بر میزان ثروت و دارایی آنها افزوده شود، راحتی و خوشبختی بیشتری خواهند داشت، لذا با تمام جدیت و تلاش به دنبال کسب هر چه بیشتر مال و منال هستند؛ و هرگز به مال و ثروت در حد متوسط قانع نیستند.
مقصود این نوشته توجه به آسیبهای روانی ثروت بدون زهد یاد شده است
و این امری نیست که کسی بتواند آن را انکار کند.
البته فقر، امری مذموم و ناپسند است و آدمی را دچار مشکلات و سختیهای فراوانی میکند. آنها که خود طعم تلخ فقر را چشیدهاند، به خوبی میدانند که بیپولی چه فشارهای سخت و طاقتفرسایی را بر آنها تحمیل کرده و زندگی را به کام آنان تلخ و گاهی غیر ممکن میسازد. شاید به همین خاطر هم باشد که عدهای برای فرار از فقر، به ثروت طلبی و کسب هر چه بیشتر پول روی میآورند. اینها تصور میکنند که یا باید فقیر بود و یا ثروتمند و سرمایهداری بزرگ! در حالی که دوری از فقر، لزوماً به معنی روی آوردن به پول پرستی و ثروت فراوان نیست، بلکه بین این دو نیز حالتهای مختلف و مراتبی وجود دارد.
به هر حال تجربه عملی بشر، بویژه آنچه در کشورهای غربی و سرمایهداری شاهد آن هستیم، این است که ثروت به تنهایی و به خودی خود نتوانسته است بشر را به راحتی و آرامش کافی برساند و حتی در بسیاری موارد نتیجه معکوس داده است. یعنی بر اضطراب و نگرانی و تشویش خاطر فرد افزوده است.
امروزه ثروتمندان زیادی در سراسر جهان از زندگی ناآرام و نگران در رنج و عذاب هستند و به دنبال گمشدهای هستند که آنها را به راحتی و آرامش برساند. نه تنها ثروتمندان، بلکه افراد پولد متوسط نیز دچار همین مشکل هستند.
دوری از فقر، لزوماً به معنی روی آوردن به پول پرستی و ثروت فراوان نیست، بلکه بین این دو نیز حالتهای مختلف و مراتبی وجود دارد
البته راهکار در این نیست که ثروتمندان خود را فقیر کنند تا راحت و آرام شوند! خیر، همانطور که گفته شد، فقر نیز به نوبه خود موجب اضطراب و نگرانی و هزاران مشکل جسمی و روحی و روانی میگردد، بلکه منظور چنین است که:
اولاً- ثروت و مال فراوان، صاحب خود را شدیداً به خود مشغول میکند، دغدغه نگهداری مال، اداره کردن و به کارگیری ثروت، ضرر و ورشکستگی، به سرقت رفتن اموال، از بین رفتن ثروت، تغییرات ناگهانی بازار و اقتصاد و... هر گونه راحتی و آرامش و حتی یک شب آرام را از صاحبش سلب میکند. او را از همسر و فرزندان جدا کرده و شدیداً به خود مشغول میسازد. حتی چنین افرادی از خوردن و آشامیدن راحت و آرام نیز محروم هستند. بنابراین نباید تصور کنند که ثروت زیاد لزوماً آرامش را به دنبال میآورد، بلکه خود عامل ناآرامی و دغدغه است.
مسلمان واقعی هیچگاه خود را برای کسب مال و نگهداری آن و افزایشش
به آب و آتش نمی زند و بلکه تلاش خود را در راه حلال ادامه داده و اگر چیزی
هم از دست داد اندوهگین نمی شود. این است سفارش امیر مومنان
ثانیاً- آرامش و راحتی به عوامل گوناگون دیگری بستگی دارد- که بعداً به آنها اشاره خواهیم کرد- و لذا حیت با کاستن مشکلات ناشی از ثروت فراوان، لزوماً با مال و ثروت نمیتوان به آرامش و راحتی دست یافت.
ناگفته نماند که اگر انسانها به تربیت اسلامی مودب باشند آنگاه مال و ثروت نه تنها سلب آرامش نکرده بلکه جزو عوامل آرامش حقیقی هم می تواند به شمار رود چراکه در اسلام افراد دعوت به زهد می شود و خود اسلام زهد را تعریف می کند تا مردم دچار اشتباه نشوند. امیر مومنان علی علیه السلام می فرمایند زهد این نیست از دنیا دوری کنی بلکه زهد یعنی وابسته نبودن به دنیا و اندوهگین نشدن بهنگام از دست دادن آن.
تجربه عملی بشر در کشورهای غربی و سرمایهداری این است که ثروت نتوانسته است بشر را به راحتی و آرامش کافی برساند و حتی در بسیاری
موارد نتیجه معکوس داده و بر اضطراب و نگرانی فرد افزوده است
این نکته همان تفاوت اساسی میان سرمایه داری اسلامی و غیر اسلامی است. بنابر این یک مسلمان واقعی هیچگاه خود را برای کسب مال و نگهداری آن و افزایشش به آب و آتش نمی زند و بلکه تلاش خود را در راه حلال ادامه داده و اگر چیزی هم از دست داد اندوهگین نمی شود. این است سفارش امیر مومنان.
آموزه های اقتصادی دیگر اسلام مانند خمس و زکات و ... نیز در جهتی ثروت برای ایجاد آرامش بسیار موثر است که اینجا مجال تفسیر آن نیست.
مقصود این نوشته توجه به آسیبهای روانی ثروت بدون زهد یاد شده است و این امری نیست که کسی بتواند آن را انکار کند.
آنچه در شماره آینده خواهید خواند: حرامخواری
تنظیم و تکمیل برای تبیان: گروه دین و اندیشه - حسین عسگری