تبیان، دستیار زندگی
آنجا كه موفقیت‌های این دو برادر كاملاً با یكدیگر ممزوج و درهم پیچیده شده است بنابراین آنها را به هم ملحق كرده و سرگذشت آنان تحت یك عنوان واحد بیان خواهد شد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ویلبر و اورویل رایت

از آنجا كه موفقیت‌های این دو برادر كاملاً با یكدیگر ممزوج و درهم پیچیده شده است بنابراین آنها را به هم ملحق كرده و سرگذشت آنان تحت یك عنوان واحد بیان خواهد شد. ویلبر رایت در سال 1876 در «میل ویل» ایندیانا به دنیا آمد و ارویل رایت به سال 1871 در «دیتون» اوهایو زاده شد. هر دو برادر تحصیلات دبیرستانی داشتند ولی هیچ‌كدام موفق به دریافت دیپلم نشدند.

ویلبر و اورویل رایت

این دو جوان در زمینه مكانیك نابغه بودند و به موضوع پرواز انسان علاقه زیادی داشتند. در سال 1892 مغازه‌ای را دائر كردند كه در آن به فروش، تعمیر و ساخت دوچرخه مشغول شدند. این كار پول مورد نیاز را برای كار مورد علاقه آنان، تحقیقات هوانوردی، تأمین می‌كرد. آنان با ولع تمام، نوشته‌های كسانی مثل اوتولیتلینتهال، اوكتاو چانوت و ساموئل لانگلی را كه در زمینه هوانوردی كار كرده بودند، مطالعه كردند و در سال 1899 كار خود را آغاز نمودند. با بیش از چهار سال كار در دسامبر 1903 تلاش‌های آنان با موفقیت به نتیجه رسید.

برای برخی ممكن است موفقیت برادران رایت تعجب‌انگیز باشد مخصوصاً هنگامی كه دریابند افراد فراوانی كه در این راه تلاش كردند با شكست مواجه شده بودند. برای موفقیت آنان چند دلیل می‌توان ارائه داد. اولاً دو فكر و دو اندیشه بهتر از اندیشه واحد كارایی دارد.

برادران رایت همیشه با یكدیگر كار می‌كردند و همكاری و همگامی كاملی با هم داشتند. ثانیاً آنها عاقلانه بر آن شدند كه قبل از اینكه برای ساخت هواپیمای موتوردار تلاش كنند به یادگیری چگونگی پرواز بپردازند. این نكته در ظاهر بی‌معنی به نظر می‌رسد: چگونه می‌توان بدون داشتن هواپیما پرواز كردن را یاد گرفت؟ در پاسخ باید گفت كه برادران رایت با استفاده از گلایدر چگونگی پرواز را فراگرفتند. آنها كار با بادبادك‌ها و گلایدرها را در سال 1899 آغاز كردند. سال بعد اولین گلایدر كامل خود را كه می‌توانست یك نفر را حمل كند، برای آزمایش به كیتی هاوك در كارولینای شمالی آورندو نتیجه آزمایش آن چنان رضایت‌بخش نبود. آنان دومین گلایدر كامل را در سال 1901 و سومین گلایدر را در سال 1902 ساختند و آزمایش كردند. در گلایدر سوم برخی از مهمترین اختراعات آنان به كار برده شده بود (بعضی از اختراعات اصلی آنها بیش از آنكه مربوط بع اولین هواپیمای موتوردار باشد در ارتباط با گلایدر بود.) آنها با گلایدر سوم بیش از یكهزار پرواز موفقیت‌آمیز انجام دادند. برادران رایت قبل از اینكه ساخت اولین هواپیمای موتوردار را آغاز كنند بهترین و با تجربه‌ترین خلبان‌های گلایدر در جهان بودند.

اولین هواپیما

تجربه پرواز با گلایدر سومین عامل موفقیت آنها را فراهم آورد. نگرانی اصلی بسیاری از كسانی كه قبلاً برای ساخت هواپیما تلاش كرده بودند آنان بود كه چگونه وسیله اختراعی خود را از زمین بلند كند. اما برادران رایت دریافتند كه بزرگ‌ترین مشكل چگونگی كنترل هواپیما در آسمان خواهد بود. از این جهت آنان بیشترین وقت و تلاش خود را صرف یافتن راههایی برای ثبات وضعیت و كنترل هواپیما در خلال پرواز كردند. آنان موفق به اختراع وسایلی برای كنترل محور سه گانه هواپیمای خود شدند و به این ترتیب توانستند به قدرت مانور كاملی دست یابند.

برادران رایت در طراحی بال هواپیما نیز كار مهمی انجام دادند آنها دریافتند كه نمی‌توانند به اطلاعاتی كه در این زمینه قبلاً چاپ و منتشر شده بود، اعتماد كنند. بنابراین آنان برای خود یك تونل هوا ساختند و در آن بیش از دویست شكل مختلف بال را آزمایش كردند. بر مبنای این آزمایشات آنها موفق شدند جدولی تهیه نمایند كه در آن چگونگی فشار هوا بر بال با توجه به شكل با توصیف شده بود. از این اطلاعات سپس برای طراحی بال‌های هواپیمای خود استفاده كردند.

علیرغم تمام این دستاوردها اگر برادران رایت در مقطع مناسبی از زمان قرار نداشتند، نمی‌توانستند موفق شوند. تمام تلاش‌ها برای پرواز در نیمه قرن نوزدهم محكوم به شكست غیر‌قابل اجتناب بود. ماشین‌های بخار نسبت به نیرویی كه تولید می‌كردند بسیار سنگین بودند. همگامی‌كه برادران رایت در صفحه ظاهر شدند ماشین‌های درون سوز كارآمد اختراع شده بود. با این حال چون وزن ماشین‌های درون‌سوز متعارف نسبت به نیروی تولید آن بسیار زیاد بود استفاده از آن در وسایل پروازی امكان نداشت. از آنجا كه به نظر نمی‌رسید هیچ‌یك از تولیدكنندگان بتوانند ماشین سبك‌تری تولید كنند بنابراین برادران رایت با كمك یك مكانیك،‌ خود چنین ماشینی را طراحی كردند. این نیز نشانه دیگری از نبوغ آنها بود. با این كه وقت كمی برای طراحی این ماشین گذاشتند ولی موفق شدند ماشینی بسازند كه نسبت به تمام ماشین‌هایی كه اغلب تولیدكنندگان قادر به ساخت آن بودند، تفوّق و برتری داشته باشد. علاوه بر این برادران رایت مجبور بودند ملخ‌های هواپیما را نیز طراحی كرده و بسازند. ملخی را كه از آن در سال 1903 استفاده شد حدود 66 درصد كارایی داشت.

اولین پرواز روز هفدهم دسامبر 1903 در«كیل دویل هیل» نزدیك كیتی هاوك كارولینای شمالی انجام شد. برادران رایت در آن روز دو پرواز انجام دادند. اولین پرواز كه توسط ارویل رایت انجام شد تنها دوازده ثانیه به طول انجامید و مسافت طی شده حدود 120 فوت بود. مدت زمان پرواز ویلر رایت 59 ثانیه و مسافتی كه او طول 852 فئت بئد. ساخت آن هواپیما كه برادران رایت آن را « فلایر 1» نامیدند كمتر از یكهزار دلار برای آنان هزینه داشت. وزن آن حدود 750 پند و طول آن 40 فوت بود. ان هواپیما هم اكنون در موزه‌ی ملّی هوا و فضا در واشنگتن می‌شود.

اولین هواپیما

تنها پنج نفر شاهد اولین پروازها بودند و معدودی از روزنامه‌ها روز بعد، آن هم نه خیلی دقیق به آن اشاره‌ای كردند. روزنامه‌ی محلی آنها «دیتون اوهایو» چنین رویدادی را به كلّی نادیده گرفت. در واقع پنج سال دیگر زمان لازم بود تا عموم مردم در سراسر جهان دریابند كه پرواز انسان واقعاً عملی شده است.

پس از انجام پرواز‌های مزبور در كیتی هاوك برادران رایت به زادگاه خویش، دیتون، بازگشتند و دومین هواپیمای خود(فلایر2) را ساختند. در سال 1904 بدون آنكه توجه زیادی را جلب كنند با آن هواپیما 105 پرواز انجام دادند. (فلایر3) كه مدل اصلاح شده و قابل استفاده‌تری بود در 1905 ساخته شد. حتی زمانی كه آنها پروازهای زیادی در اطراف دیتون انجام داددند باز هم بسیاری از مردم باور نمی‌كردند كه هواپیما اختراع شده است. در سال 1906 روزنامه «هرالد تریبون» در چاپ پاریس خود مقاله‌ای درباره برادران رایت داشت كه عنوان آن «پروازكنندگان یا دروغگویان» بود.

به هر حال در سال 1908 برادران رایت به تمام تردیدها خاتمه دادند. ویلبر یكی از هواپیماهای خود را به پاریس برد و در انظار عموم چند پرواز با آن انجام داد و شركتی را برای بازاریابی اختراع خود تأسیس كرد. در ایالات متحده ارویل نیز به انجام كارهای مشابهی پرداخت.

متأسفانه در 17 سپتامبر 1908 هواپیمایی كه ارویل   با آن در حال پرواز بود دچار سانحه شد و سقوط كرد. یكی از سرنشینان آن هواپیما كشته شد، پا و دو دنده ارویل شكست كه پس از مدتی بهبود یافت. این تنها حادثه‌ی جدّی بود كه برادران رایت در تمام پروازهای خود داشتند. به هر حال پروازهای موفقیت‌آمیز او دولت ایالات متحده را ترغیب كرد تا برای ساخت و تحویل هواپیما به وزارت جنگ آن كشور قراردادی با برادران رایت امضا نماید. در سال 1909 در بودجه فدرال مبلغ سی‌هزار دلار برای هوانوردی نظامی اختصاص داده شد.

ویلبر و اورویل رایت

برای مدتی دعوای حقوقی قابل توجهی در مورد ثبت اختراع بین برادران رایت و رقبایی كه مدعی آن شده بودند جریان داشت. این دعاوی سرانجام در سال 1914 با صدور رای به نفع برادران رایت خاتمه یافت. در خلال این مدت ویلبر به تب تیفوئید مبتلا شد و در سال 1912 در گذشت. وی هنكام مرگ 45 سال داشت. اوریل رایت كه در سال 1915 تمام منافع مالی خود را در شركت هواپیماسازی فروخت تا سال 1948 زنده بود. هیچ یك از این دو برادر ازدواج نكردند.

علیرغم تحقیقات فراوان پیشین در این زمینه و وجود بسیاری از تلاش‌ةای و ادّعاها، مسلم است كه برادران رایت شایسته و سزاوار بیشترین افتخار و اعتبار برای اختراع هواپیما هستند. عمده‌ترین عامل برای تعیین جایگاه آنان در این فهرست ارزیابی شخص از اهمیّت خود هواپیما می‌باشد. از نظر من اهمّت هواپیما از اهمیّّت ماشین چاپ و یا ماشین بخار كه تمامی شكل زندگی بشر را دستخوش تغییری بنیادین كردند، به مراتب كمتر است. البته بدون تردید هواپیما اختراعی بسیار برجسته و درخشان است كه هم در صلح و هم در جنگ كابرد دارد. در طی چند دهه هواپیما سیاره بزرگ ما را جمع وجور كرده وآن را به دنیای كوچكی تبدیل نمود. به علاوه انجام موفقیت‌آمیز پرواز انسان مقدمه‌ای برای توسعه و گسترش سفرهای فضایی بود.

برای قرن‌‌های بیشمار پرواز رؤیای انسان بود. مردمان كارآزموده همواره بر این باور بودند كه قالیچه پرنده داستان‌های هزارو یك شب تنها یك رؤیا است و نمی‌تواند در دنیای واقعی وجود داشته باشد. تنوع برادران رایت به این رؤیای دیرینه بشر تحقق بخشید و افسانه پریان را به واقعیت تبدیل كرد.

گردآوری: محسن مرادی