آیا می توان از كوتاهی قد پیشگیری كرد؟
زمینه ژنتیكی كوتاهی قد عاملی است كه قابل تغییر نیست و بنابراین پیشگیری از كوتاهی قد در مواردی كه به علت عوامل ارثی باشد، مقدور نمی باشد.
اما اگر كوتاهی قد ناشی از عوامل تغذیه‌ای، كمبود هورمون رشد یا بیماری های زمینه ای باشد، می توان پیش از بسته شدن صفحات رشد استخوانی اقداماتی را انجام داد. در این صورت مراجعه به پزشك برای تشخیص علت كوتاهی قد ضروری است.
پزشك معمولا برای بررسی علل كوتاهی قد به انجام یك سری آزمایش های طبی و نیز معاینات بالینی و ارزیابی رشد می پردازد. تست های عملكرد غده هیپوفیز و نیز عملكرد غده تیروئید از آن جمله اند.
گاهی نیز برخی بیماری های مزمن مانند دیابت، علامت مشخصه دیگری به جز اختلال رشد ندارند. به همین دلیل مراجعه به پزشك در این موارد به والدین كمك می كند كه علت اختلال رشد فرزندشان را بفهمند.
در حقیقت مهم ترین قدم برای پیشگیری از كوتاهی قد، كشف علت آن در دوران نوجوانی است. اگر علت طبی و بیماری خاصی مثل كم كاری تیروئید، دیابت یا كاهش هورمون رشد وجود نداشته باشد و كوتاهی قد فرزند، جنبه ژنتیكی نیز نداشته باشد، پزشك برای او مكمل های رشد و تغذیه ای را تجویز می كند.
در بسیاری از موارد، والدین به پزشك اصرار می كنند كه برای فرزندشان هورمون رشد تجویز كند تا با تزریق آمپول های حاوی هورمون رشد بلندتر شود. در حالی كه از عوارض كوتاه مدت و بلندمدت این هورمون بی اطلاع هستند.
پزشكان تنها در صورتی تزریق هورمون رشد را مجاز می دانند كه بر اساس آزمایشات طبی اثبات شده باشد كه هورمون رشد به اندازه ی كافی در بدن تولید نمی شود و در ضمن صفحات رشد استخوانی هنوز بسته نشده باشند. بدیهی است كه اگر صفحات رشد استخوانی بسته شده باشند، دیگر افزایش قد و پاسخ به هورمون رشد قابل انتظار نخواهد بود.
افزایش قد پس از 18 سالگی
اگر سن تان از 18 سالگی گذشته است، فرقی نمی كند زن باشید یا مرد، صفحات رشد استخوانی شما بسته شده و رشد قدتان متوقف شده است. تزریق هورمون رشد، بهبود وضعیت تغذیه ، مصرف مكمل‌های غذایی و ... ، هیچ یك نمی تواند قد شما را افزایش دهد.
در ضمن امروزه تبلیغاتی رنگارنگ در بسیاری مجلات، سایت ها و شبكه های غربی درباره ی دمپایی هایی وجود دارد كه تولید كنندگان آن ها ادعا می كنند كه این صندل ها، با ماساژ اعصاب كف پا باعث افزایش قد در هر سنی می شوند.
در حالی كه با بسته شدن صفحات رشد استخوان ها این امر مقدور نیست و این حرف ها هیچ پایه و اساس علمی ندارد.
تنها به شما توصیه می كنیم برای آن كه انتهای ستون فقرات شما، قد شما را كوتاه تر از آن چه هستید نكند، انجام ورزش های كششی را جدی بگیرید.
از طرفی تغذیه صحیح و مصرف كافی كلسیم به استخوان‌های شما استحكام می بخشد تا همیشه راست قامت بمانید.
دكتر شیرین فرجی گودرزی
جام جم
*مطالب مرتبط:
بعد از اتمام سن بلوغ، قدتان بلندتر نخواهد شد
تغذیه ی موثر در رشد قدی کودکان
مدت زمان رشد قدی در کودکان و نوجوانان
